ابتکار: توسعه پايدار، فرابخشي است، سياستهاي محيط زيستي كشور نيز بايد فرابخشي باشد.
نوپانا به نقل از روزنامه تعادل: معصومه ابتكار، رئيس سازمان حفاظت از محيط زيست در نشستي با اساتيد دانشگاههاي استان اردبيل بر ضرورت اجراي مديريت سبز در دانشگاههاي كشور تأكيد كرد و از آمادگي دولت براي حمايت از فناوريهاي سبز در قالب استارتآپهاي سبز خبر داد.
ابتکار گفت: براي حمايت از فناوريهاي سبز در قالب استارتآپهاي سبز آمادگي لازم را داريم. همچنین در دانشگاهها، اقتصاد سبز نيز بايد مدنظر قرار گيرد، چرا كه امروز اقتصاد دنيا به سمت اقتصاد دوار ميرود. قصد دولت از ابتدا توسعه مراکز دانشبنيان بوده تا بتواند مبتني بر پژوهش و دانش روز، مسير توسعه كشور را به سمت توسعه پايدار و رشد كشور را به سمت رشد سبز ببرد.
او افزود: سند فرابخشي برنامه ششم توسعه كشور از مهمترين تحولاتي است كه دولت پديد آورده است. براي نخستين بار يك سند فرابخشي محيط زيست داريم و اين سند تكليف دستگاههاي مختلف را از نظر شاخصهاي زيستمحيطي مشخص ميكند.
ابتكار پيش از این نیز گفته بود: همانطور كه توسعه پايدار، فرابخشي است، سياستهاي محيط زيستي كشور نيز بايد فرابخشي باشد. با اين نگاه، سند برنامه ششم توسعه در آخرين ماه سال گذشته در مجلس تصويب شد و به اين ترتيب، براي نخستين بار پس از انقلاب اسلامي، محيط زيست و توسعه پايدار محور برنامههاي ميانمدت توسعه قرار گرفت.
بحرانهاي پياپي زيستمحيطي در سالهاي گذشته كه به دنبال بيتوجهي به محيط زيست به بار آمدند، در عمل، فرايندهاي توسعه را به مرز توقف هل دادند و موجب صدور فرمان پانزده مادهای رهبر انقلاب در تبيين سياستهاي كلان محيط زيست شدند. همين مسئله موجب شد محمدباقر نوبخت، رئيس سازمان برنامه و بودجه در كنفرانس بلندپايه تغيير اقليم ايران و اتحاديه اروپا، اعلام كند محيط زيست محور برنامه ششم توسعه است.
نوبخت گفت: يك تفاوت اساسي بين برنامه يازدهم توسعه كشور با ۱۰ برنامه قبلي وجود دارد. در آن ۱۰ برنامه، محور، موضوع و اولويت عمدتاً صنعت و توسعه زيرساختها براي پيشرفت كشور بود، اما در اين برنامه علاوه بر اينكه رشد هشت درصدي در اقتصاد كشور را دنبال ميكنيم، محوريت برنامه محيط زيست است. در برنامه ششم توسعه چهار هدف مهم در حوزه محيط زيست دنبال ميشود، كاهش انتشار آلايندههاي زيستمحيطي، جلوگيري از تخريب و آلودگي محيط زيست، حفظ و احياي تنوع زيستي و نهايتا حكمراني خوب محيط زيستي.
او افزود: براي مهمترين موضوع در اين چهار هدف، يعني كاهش انتشار آلايندهها، چهار راهبرد را دنبال ميكنيم، توسعه اقتصاد كم كربُن، توسعه فناوريهاي سبز، بهبود كيفيت آبوهوا و كنترل انتشار گازهاي گلخانهای. براي دستيابي به اين اهداف، هفت سياست را در برنامه ششم اتخاذ كردهايم. ابزارهاي مالي براي كاهش انتشار گازهاي گلخانهاي، توسعه پوشش گياهي براي جذب گازهاي گلخانهاي، توسعه فناوريهاي جذب گازهاي گلخانهاي، افزايش توانمندي كشور براي جذب كمكهاي مالي بينالمللي، بازنگري در قوانين اعطاي كمكهاي بينالمللي و دادن وامهاي كمبهره براي فعاليتهاي سبز و توسعه فناوريهاي پاك و غيرآلاينده.
نقش دانشگاهها در طرحهاي محيطزيست
ابتكار در ادامه گفتههای خود بیان کرد: دانشگاهها ميتوانند در زمينه محیطزیست نقش راهبردي و كليدي داشته باشند. با اين كار در سطح ملي و منطقهاي در فرآيندهاي توسعه نقش دارند. همه دستگاهها از جمله وزارتخانههاي علوم، بهداشت و معاونت علمي و فناوري رياستجمهوري، عضو كميته ملي توسعه پايدار هستند و اهداف هفدهگانه را دنبال ميكنند.
اشاره ابتكار به برنامه 15 ساله توسعه پايدار سازمان ملل براي سال2030، است. بر اين مبنا، از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۳۰، تمام كشورهاي عضو سازمان ملل بايد بكوشند با همكاري و تعامل در سه سطح ملي، منطقهاي و بينالمللي به اهداف و شاخصهاي توسعه پايدار دست يابند. سازمان ملل در اين برنامه، توسعه پايدار را توسعهاي ميداند كه نياز فعلي جوامع را بيآسيب به تواناييهاي نسلهاي آينده خود در تامين نيازها، برطرف ميكند و به فرصتهايي كه به روشن كردن دوره جديدي از تحول در مسير تغيير اساسي جهاني بينجامد، تاكيد ميورزد. اين برنامه براي رسيدن به اهداف توسعه پايدار، ۱۷ هدف كلان را طرح کرده و همه آژانسهاي تخصصي بينالمللي، مانند يونسكو را موظف کرده راهبردهاي ميان مدت و بلندمدتشان را بر اين اساس تنظيم كنند. اين سياستها همزمان با ابلاغ سياستهاي كلي محيط زيست از جانب رهبري، با حضور رئيسجمهور در اجلاس جهاني سازمان ملل تصويب شد.
(همچنین در این زمینه بخوانید: استارتآپی برای بازیافت و استفاده مجدد)
توجه به فناوريهاي نوين در محيطزيست
معاون رئيسجمهور در ادامه گفت: يكي از رويكردهاي مهم، نگاه علمي به مسائل محيط زيست است. خوشبختانه در سه سال گذشته فعاليتهاي خوبي در دانشگاهها انجام شده و كارگاههاي مختلف پژوهشي در عرصه محيط زيست برگزار شده است. تفاهمنامه خوبي نيز با وزارت علوم امضا شد كه يك فرآيند آن مديريت سبز در دانشگاه است. در فضاي دانشگاهها مديريت سبز بايد اجرا شود. دستورالعمل ويژهاي براي دانشگاهها وجود دارد تا مديريت انرژي، آب، پسماند و تفكيك از مبدأ انجام شود.
او افزود: اجراي دولت الكترونيك نيز یک دستاورد دیگر دولت است كه دستگاههاي اجرايي به ويژه دانشگاهها بايد در اجرايي كردن آن پيشگام شوند. امسال نخستين جشنواره دانشگاه سبز با همكاري وزارت علوم برگزار شد و اميد ميرود دانشگاههاي استان اردبيل نيز در اين زمينه فعال شوند و دستاوردهاي خوبي داشته باشند.
ابتكار نیز در مورد نقش دانشگاهها گفت: تشكيل تشكلهاي دانشجويي و اساتيد و حمايت از نوآوريها در دانشگاهها بايد مدنظر قرار بگيرد. حوزه محيط زيست از نظر فناوريهاي نوين حوزه بسيار مهمي است، چرا كه دانشگاههاي ما ميتوانند از اين بابت مبدأ تحول باشند و راهكارهاي آنها براي كشور راهگشا باشد. در نتیجه براي حمايت از فناوريهاي سبز در قالب استارتآپهاي سبز آمادگي داريم.
(همچنین در این زمینه بخوانید: تولید نفت از زبالههای پلاستیکی)
رئيس سازمان حفاظت محيط زيست با اشاره به پديده گرد و غبار گفت: اعتباراتي براي مبارزه با پديده گرد و غبار از صندوق توسعه ملي پيشبيني شده است. محيط زيست مسئلهاي فرابخشي و ملي است و مشاركت مردم در اين عرصه اهمیت زیادی دارد. ۱۴ لايحه در مجلس داريم كه تعدادي تصويب شده است و تعدادي نيز در آستانه تصويب قرار دارد. لايحه حفاظت و مديريت تالابهاي ايران در مجلس شوراي اسلامي تصويب شد. بعد از تصويب اين لايحه به نگهداري تالابها در تمامي استانها توجه خاصي خواهد شد.