ایران جزء کشورهایی است که از توانمندیهای پزشکی خوبی در حوزه دارو و تجهیزات پزشکی برخوردار است و میتواند این محصولات را به دیگر کشورها صادر کند. شرق آفریقا مقصدی است که اینبار توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برای ایجاد فرصت صادرات داروها و تجهیزات پزشکی انتخاب شده است.
نوپانا به نقل از مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، پیش نیاز توسعه صادرات داروها و تجهیزات پزشکی ایران، ثبت اقلام پزشکی در بازارهای هدف صادراتی است. به همین علت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری که به دنبال توسعه بازار برای محصولات دانشبنیان داخلی در دیگر کشورها است، شرق آفریقا، را به عنوان یک بازار پرسود و خوب برای فروش محصولات دارویی و پزشکی ایرانی برگزیده است.
با توجه به اهمیت این بازار برای ایران، در نشست مشترک هیات نمایندگان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و سفیر جمهوری اسلامی ایران در کلینیک درمانی جمعیت هلال احمر ایران در کنیا، بر همکاری مشترک میان شرکتهای ایرانی و شرق آفریقا تاکید شد.
قرار بر این است که طبق این این مذاکرات و توافقات، ثبت و توسعه صادرات داروها و تجهیزات پزشکی شرکتهای ایرانی به شرق آفریقا سرعت گیرد. بازاری که در حال حاضر در دست شرکتهای هندی و چینی است.
بازار دارو و سلامت شرق آفریقا و به ویژه در کنیا یکی از بازارهای رو به توسعه در آفریقا است. این بازار باز و رقابتی فرصتهای بینظیری را برای شرکتهای دارویی و تجهیزات پزشکی ایران فراهم میکند و علیرغم تصور و باور عمومی مبنی بر فقر جامعه آفریقا و غیر اقتصادی بودن فعالیتهای اقتصادی مرتبط با سلامت در آفریقا، این بازار رو به رشد سودآوری مناسبی برای سرمایه گذاران در این بخش را در بر داشته است.
تعداد کلینیکهای درمانی و بیمارستانهایی که طی 5 سال گذشته در نایروبی کنیا افتتاح شده و به بهرهبرداری رسیده بواسطه سیاستهای حمایتی دولت کنیا رشد چشمگیری داشته است. فرهنگسازی و تشویق مردم به پیشگیری از امراض و بیماریها به جای درمان نیز باعث شده است سهم هزینههای بهداشتی در سبد خانوارها در کنیا افزایش یابد.
قیمت برخی داروهای ژنریک در این کشور تا 10 برابر قیمت آنها در ایران است و چنانچه ساز و کارهای صادرات دارو از ایران هموار و ممانعتهای داخلی صادرات دارو از ایران مرتفع شود، زمینه برای کسب سودهای مناسب برای شرکتهای دارویی ایرانی فراهم است.
باید جایگاه داروهای ایرانی در شرق آفریقا تثبیت شود
در حال حاضر چنانچه هر شرکت دانشبنیان دارویی تمایل داشته باشد محصولاتش را در وزارت بهداشت کنیا ثبت کند، 70% هزینههای ثبت و کلیه هزینههای کارگزار پیگیر امور ثبت دارو از طرف معاونت علمی و فناوری پرداخت میشود.
بر اساس موافقت نامه همکاری اداره کل تجهیزات پزشکی و مرکز تعاملات بینالمللی علم و فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری مقرر است، بیشتر هزینههای ثبت و اخذ مجوز فروش تجهیزات و ملزومات مصرفی پزشکی در سایر کشورها توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری پرداخت شود.
این شرکتهای حوزه سلامت هستند که باید از این ظرفیت بوجود آمده برای ایجاد جایگاهی ثابت در بازار شرق آفریقا و بویژه کنیا بهره ببرند. معاونت علمی و فناوری از استارتاپها و ظرفیتهای ایجاد شده در کشور برای توسعه توریسم سلامت و زیرساختهای مناسب بوجود آمده در وزارت بهداشت و درمان حمایت میکند. عدم وجود خطوط پروازی مستقیم بین ایران و کنیا یک چالش جدی برای بهرهبرداری از این مساله است.
با الگو گرفتن از اقدامات دولت ترکیه که با پرداخت سوبسید به ترکیش ایرلاین به تدریج طی 10 سال مسیرهای مستقیم و سود ده به 34 کشور آفریقایی ایجاد شده است، باید با فعال کردن همزمان توریسم سلامت از کنیا به ایران و توسعه و تبلیغ توریسم تفریحی از ایران به کنیا، تلاش کنیم تعداد مسافران را به حد قابل قبولی برسانیم.
با این کار ایجاد خط پروازی مستقیم برای ایرلاین ها سودآور خواهد بود. البته این مساله باید کارشناسی شود و ابعاد مختلف آن مورد ارزیابی قرار بگیرد.
از طرفی ایرلاین ها نیز میتوانند با طراحی خطوط پروازی ترکیبی در این مسیر همراهی لازم را با دولت داشته باشند. به عنوان مثال ایجاد یک خط پروازی از تهران به نایروبی و نایروبی به کامپالا اوگاندا و یا دارالسلام تانزانیا شاید بتواند در مسیر دوم پروازی، زیان مسیر اول ایرلاین را جبران کند تا به تدریج و از طریق بازاریابی، تعداد مسافران به حد قابل قبولی برسد.
البته این مساله قطعا باید توسط کارشناسان و شرکتهای ارائه دهنده خدمات پروازی مورد بررسی دقیق تر قرار گیرد. معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، ظرفیت فعال کردن استارتاپهای موفق نظیر فلایتیو و علی بابا برای ارائه خدمات تور در کنار خدمت اصلی آنها را دارد تا ظرف یک بازه 6 تا 12 ماهه بتوان این خصوص پروازی را سود ده کرد.
بازار شرق آفریقا را فراموش نکنیم
پهلوانی مدیر کلینیک جمعیت هلال احمر ایران در نایروبی کنیا هم که در نشست مشترک حضور داشت با اشاره به ظرفیتهای بالای حوزه سلامت کنیا اشاره کرد و گفت: باید شرکتهای دارویی و تجهیزات پزشکی ایرانی برای حضور در بازار کنیا ترغیب شوند.
وی افزود: دوره سلطه شرکتهای هندی بر بازار کنیا به اتمام رسیده و در حال حاضر بخشهای خصوصی از کشورهای مختلف دنیا برای ایجاد بیمارستان و کلینیکهای درمانی روانه این کشور شدهاند و ظرفیتهای بسیاری برای ارائه خدمات سلامت در این کشور شکل گرفته است.
صادرات دارو و تجهیزات پزشکی به کنیا مستلزم ثبت این محصولات در کنیا است که روند فعلی ثبت نیازمند صرف زمان 12 ماهه در وزارت بهداشت این کشور است ولی با توجه به ارتباطات ایجاد شده این امکان وجود دارد که این زمان برای محصولات ایرانی تا 6 ماه و حتی در خصوص بعضی محصولات تا 3 ماه کاهش یابد.
وی با اشاره به افتتاح دومین مرکز درمانی جمعیت هلال احمر در نایروبی کنیا تا پایان سال جاری، افزود: فعالیتهای درمانی در این کشور سود بالایی دارد و چنانچه با تفکر بخش خصوصی مراکز درمانی به بهرهبرداری برسند میتوانند سودآوری مناسبی را برای بخش های خصوصی سرمایهگذار داشته باشند.
مدیر کلینیک جمعیت هلال احمر ایران در نایروبی کنیا با گلایه از شرکتهای دارویی و تجهیزات پزشکی ایران که به واسطه حمایتها و بازار مناسب داخلی، نگاه جدی به بازارهای رو به رشد آفریقا ندارند، تاکید کرد: در حال حاضر مرکز درمانی هلال احمر در کنیا به دلیل عدم وجود داروهای ایرانی در کنیا، مجبور به تجویز داروهای هندی و چینی هستند.
بنا به گفته وی، تجهیزات موردنیاز درمانی در مراکز درمانی رو به گسترش این کشور از کشورهای اروپایی و چین تامین میشود که مایه تاسف جامعه پزشکی ایرانی فعال در آفریقا است. در صورت ثبت داروها و تجهیزات پزشکی مصرفی ایرانی در کنیا، یک یاز؟ مهمترین مشتریان این محصولات خود مرکز درمانی جمعیت هلال احمر ایران است و شرکتها از این نظر دارای بازار ضمانت شده هستند.
در ادامه این نشست توافقات لازم برای پیگیری پروندههای ثبت دارو و تجهیزات پزشکی شرکتهای ایرانی در کنیا با مشاوره و هدایت مرکز درمانی هلال احمر ایران در نایروبی صورت گرفت.
شرکتهای دارویی و تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی علاقهمند به توسعه فعالیتهای خود در شرق آفریقا میتوانند از طریق ارسال پیامک به شماره 09211877043 یا تماس با مرکز تعاملات بینالمللی علم و فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اطلاعات بیشتری در خصوص این موضوع بدست آورند.