سخنرانی خود را در ذهن مخاطبان حک کنید

نوع معرفی کسب‌وکار و جذب مخاطبان، در توسعه کسب‌وکار شما نقشی مهم ایفا می‌کنند. بهترین ابزار شما در این مسیر، یک سخنرانی اثرگذار است.

نوپانا: برای هر کارآفرینی که کسب‌و‌کار خود را شروع کرده است نوع معرفی کسب‌وکارش و جذب مخاطبان بسیار حائز اهمیت است.

کسب‌وکار شما چیست؟ کسب‌وکارتان چه خدمت یا محصولی را ارائه می‌دهد. تعریفی که دیگران از کسب‌و‌کار شما ارائه می‌کنند چقدر با چیزی که شما انتظار دارید مطابقت دارد؟

جواب به این سوال‌ها برای معرفی کسب‌و‌کار جدیدتان بسیار مهم است! اثری که شما در دنیای واقعی و دنیای مجازی از خود به جای می‌گذارید، تعاریفی را در ذهن دیگران به جای می‌گذارد که اگر این تعریف‌ها با چیزی که شما انتظار دارید مطابقت نداشته باشد، مشکل در یک مسئله است: شما خود و کسب‌و‌کارتان را خوب معرفی نکرده‌اید!

لحظه‌ای را تصور کنید که با یک فرد مهم که آشنایی با او می‌تواند فضای کسب‌وکارتان را تغییر دهد در یک آسانسور قرار دارید! زمان کمی دارید و شما باید خود و کسب‌و‌کارتان را به‌سرعت، در زمان کم معرفی کنید. از طرف دیگر این معرفی باید آن‌قدر جامع باشد که اثر مثبت اولیه را در فرد مقابل به جا بگذارد. در این مواقع این سئوال در ذهن ما نقش می‌بندد که چه بگویم، چطور بگویم؟

برای اینکه بتوانید در این شرایط برنده باشید از روشی به نام سخنرانی آسانسوری استفاده کنید. این روش تمرینی است تا شما در ۳۰ ثانیه خود را طور کامل معرفی کنید! اما چطور؟

به‌گزارش نوپانا، برای تمرین این موضوع (معرفی سریع و کامل خود) بد نیست از یک نقشه ذهنی استفاده کنید. شما برای معرفی خود هر آنچه که فکر می‌کنید لازم است روی کاغذ بنویسید. موارد مهم را مشخص کنید. البته باید این نکته را توجه داشته باشید که  کلمات و جملاتی که به‌کار می‌برید را برای چه فرد یا قشری می‌خواهید استفاده کنید. اگر این کلمات در سطح دانش و یا ادبیات فرد مقابلتان نیست آن‌ها را در این جمله‌ها نگنجانید. چون ممکن است زمان معرفی خودتان را به سادگی از دست دهید! بنابراین جامعه هدفتان را به‌خوبی مشخص کنید. جملاتی که شما انتخاب کردید بسیار مهم هستند چون شما را معرفی می‌کنند.

برای این‌که حداقل کمی متفاوت خودتان را معرفی کنید، چه باید بکنید؟ دقیقا پاسخ این سوال در این نکته است: کمی متفاوت باشید. سعی کنید گفت‌وگوی خود را با شیوه‌ای شروع کنید که نتیجه نهایی آن این سول باشد: «وواااوو! میشه کمی بیشتر توضیح بدید؟» این اثری که شما می‌گذارید، باعث می‌شود بحث ادامه پیدا کند. این‌که متفاوت بودن را به چه شیوه‌ای اجرا کنید به‌خلاقیت شما بستگی دارد و شما در آن لحظه باید تصمیم بگیرید که با چه شیوه‌ای شروع کنید که نتیجه‌بخش باشد.

اما گاهاً شرایطی پیش می‌آید که ما باید کسب‌وکارمان را برای جمعی بزرگ‌تر معرفی کنیم. در فضای کسب‌وکارهای نوپا به‌وفور این شرایط پیش می‌آید و ما باید با کسب مهارت سخنرانی بتوانیم به بهترین نحو از عهده این شرایط بر بیاییم. چطور می‌توانیم مهارت سخنرانی را یاد بگیریم؟ در ادامه می‌خوانیم:

آیا سخنرانی ذاتی است؟

سخنرانی یک مهارت آموختنی است. مختص فردی با جایگاه یا موقعیت خاص نیست و هرکسی می‌تواند آن را یاد بگیرد. اگر شما نگران نداشتن مهارت سخنرانی هستید باید زمانی را به تمرین برای کسب این مهارت اختصاص دهید زیرا در فضای رقابتی که در کسب‌و‌کارها وجود دارد افرادی که مهارت‌های کلامی بهتری دارند مسلماً یک گام جلوتر هستند. سخنرانی فقط این نیست که من چه بگویم بلکه علاوه‌ بر آن باید تمرین کنم که چطور بگویم. توجه به داشتن لحن و ریتم در کلام هم یکی از پارامترهای مهم در سخنران خوب‌شدن است.

گام اول سخنرانی: چه بگویم؟

یکی از مهم‌ترین نکات در بحث سخنرانی این است که ما از کلمات واضح استفاده کنیم نه لزوماً کلمات دشوار که مخاطبان متوجه صحبت ما نشوند. برای این گام ما باید یک شناخت نسبی نسبت به فضایی که قرار است در آن کسب‌و‌کارمان را معرفی کنیم داشته باشیم‌. توجه به مخاطبان (‌تحصیلات، حوزه‌کاری، سن، جنسیت و...) بسیار در این مرحله به ما کمک می‌کند.

گام دوم سخنرانی: حداقل استفاده از جا پر‌کن‌ها و تکیه‌کلام‌ها

هنگامی‌که صحبت خود را شروع کردید ممکن‌است در حین صحبت‌کردن کلمات به ذهنتان نرسد و ناخودآگاه از  جاپرکن‌ها استفاده کنید. جا‌پرکن‌ها مثل اوم، عه، آ و... و یا استفاده از تکیه‌کلام‌هایی مثل در واقع، بنابراین، مثلاً،‌ عرضم به حضور شما و... از اثربخشی کلام می‌کاهد. برای اینکه کمتر از این جا پرکن‌ها یا تکیه‌کلام‌ها استفاده کنیم، می‌توانیم در هنگام مکث به‌جای استفاده از جا‌پرکن‌ها و تکیه‌کلام‌ها سکوت کنید! بله سکوت بهتر از استفاده از جاپرکن‌هاست. دقیقا به آنچه می‌خواهید بگوئید پیش از آنکه بگویید، فکر کنید تا به این پرکننده‌ها نیاز نباشد.

گام سوم سخنرانی: تلفظ و ادای کامل واژه‌ها 

چند‌ وقت پیش در کلاس فن بیان، یکی از شرکت‌کننده‌ها نزد من آمد و پرسید که ایراد بیان من کجاست؟ یکی از بارزترین ایرادات در بیان او جویده‌شدن (‌ادا نکردن) تعدادی از حروف بود‌. مثلاً وقتی می‌خواست بگوید دقیقاً می‌گفت دییقاً... یعنی «ق» اول تلفظ نمی‌شد‌. یا هنگام گفتن کلمه «پشت سر هم» می‌گفت «پش سرهم» یعنی «ت» دوم ادا نمی‌شد. پس باید در هنگام صحبت‌کردن دقت‌کنیم که حروف و کلمات بدون لهجه و کامل ادا شوند.

گام چهارم سخنرانی: فکرکردن قبل از حرف‌زدن

قبل از حرف‌زدن به صحبت‌های خود فکر کنید. مخصوصاً‌ اگر جلسه یا سخنرانی شما خیلی رسمی و جدی است که در این‌صورت حتماً یادداشت‌برداری کنید و به پاسخ سئوالات احتمالی هم فکر کنید. فقط باید مراقب این موضوع باشید که صحبت شما خیلی کتابی و رسمی هم نباشد که مخاطبان نتوانند با شما ارتباط خوبی برقرار کنند.

گام پنجم سخنرانی: با اعتماد به‌نفس صحبت کنید

آیا تا به حال دقت کرده‌اید که افرادی که اعتماد به‌نفس بیشتری دارند چقدر سخنران جذاب‌تری به نظر می‌رسند؟ اگر هنگام صحبت‌کردن یا سخنرانی اعتماد به‌نفس بالایی داشته باشید یا حداقل وانمود کنید که اعتماد به‌نفس بالایی دارید این احساس شما به‌شدت روی مخاطبان شما تاثیر مثبت می‌گذارد. خجالت و عدم اعتماد به‌نفس کافی مانع از این می‌شود که افراد بتوانند خود را رها کنند و راحت صحبت کنند.

گام ششم سخنرانی: شمرده شمرده صحبت کنید. سرعت کلام‌تان نباید زیاد باشد

سرعت صحبت‌کردن خود را کاهش دهید. صحبت‌کردن سریع القا‌کننده حس استرس و نگرانی و حتی آماده‌نبودن سخنران و گوینده است. وقتی شما درباره موضوعی نگرانی دارید به‌صورت طبیعی سرعت صحبت‌کردن شما زیاد می‌شود. این عکس‌العمل طبیعی بدن باعث می‌شود که این‌طور به نظر برسد که شما استرس دارید و از حرفه‌ای بودنتان کم می‌شود. پس سرعت کلامتان را کاهش دهید‌. آرام صحبت‌کردن از تند و سریع و بدون وقفه صحبت‌کردن بهتر است.

گام هفتم‌: زیاد مطالعه کنید و الگوبرداری کنید

سعی‌کنید زیاد مطالعه کنید. مطالعه زیاد نه تنها باعث گسترش دایره لغات ما می‌شود بلکه میزان دانش و مطالعه ما روی صحبت‌کردنمان،‌ نحوه معرفی خودمان، نحوه ارتباط برقرار کردنمان با دیگران و... تأثیر می‌گذارد. در بین سخنرانان بزرگ (‌مثل دکتر علیرضا آزمندیان و...) افرادی را الگو قرار دهید و ببینید که چطور از واژگان برای برقراری ارتباط عالی‌تر استفاده می‌کنند. 

گام هشتم سخنرانی: تمرین مقابل آینه 

تمرین مقابل آینه برای تبدیل‌شدن به یک سخنران خوب بسیار مفید است. یکی از پارامترهای سخنرانی، داشتن زبان بدن خوب است‌‌. زبان بدن شامل حرکات دست، حالات چهره، طرز ایستادن و راه رفتن، طرز صحبت‌کردن و... را می‌توانیم در مورد خودمان بررسی کنیم. وقتی در مقابل آینه می‌ایستیم و به‌دقت رفتار و زبان بدن خودمان را بررسی می‌کنیم در این حالت اگر موردی نیاز به تغییر و بهبود داشت آن را اصلاح می‌کنیم. اگر در این حالت بتوانید از خودتان فیلم هم بگیرید بسیار می‌تواند کمک‌کننده باشد. 

گام نهم سخنرانی: ارتباط چشمی

پیام شما به‌جایی انتقال پیدا می‌کند که نگاه شما آن را هدایت می‌کند .‌یکی از مؤثرترین راه‌های برقراری ارتباط، چه در ارتباطات ۲ نفره و چه در سخنرانی‌ها و در جلسات، ارتباط چشمی است‌. یک ارتباط چشمی منظم با همه حضار که نشان‌دهنده این است که سخنران برای هوا یا برای خودش سخنرانی نمی‌کند بلکه برایش مهم است که مخاطبان به صحبت‌های او کامل گوش کنند. بسیاری از افراد هنگام صحبت ارتباط چشمی اثربخشی برقرار نمی‌کنند یا تنها به یک نفر یا یک سمت نگاه می‌کنند یا اینکه به سقف یا جاهای دیگر نگاه می‌کنند! 

گام دهم سخنرانی: گوش دادن مؤثر

یکی از مهارت‌های مهم ارتباطی که همانند سخنرانی باید آموخته شود مهارت گوش‌دادن مؤثر است .گوش‌دادن با شنیدن فرق دارد. همین الان به صداهای اطرافتان توجه کنید شما بدون اینکه به این صداها توجه کنید از صبح تا شب با صداهای زیادی از این قبیل مواجه می‌شوید. شما این صداها را می‌شنوید؛ اما گوش‌دادن نیاز به تمرکز دارد و انرژی بیشتری را هم می‌طلبد.

مارک تواین نویسنده معروف آمریکایی می‌گوید اگر قرار بود ما ۲ برابر مدت‌زمانی که گوش‌ کنیم صحبت‌ کنیم، باید ۲ دهان و یک گوش داشتیم .یکی از مهم‌ترین کارهایی که ما برای اثربخشی و همراهی مخاطبمان انجام می‌دهیم دادن حس مهم‌بودن به افراد است و زمانی‌که به صحبت‌های طرف مقابل گوش می‌دهیم یعنی اینکه تو انسان مهمی هستی و من به صحبت‌های تو گوش می‌دهم.

(همچنین بخوانید: فن بیان و گویندگی خود را شکست‌ناپذیر کنید)