آیا هنوز هم سیلیکون‌ولی خانه پیدایش استارت‌آپ‌ها است؟

کارآفرینان حوزه​ تکنولوژی جزء جذاب​‌ترین افراد جهان هستند؛ قبلا جوانان علاقمند بودند ستاره​ موسیقی یا فضانورد شوند، اما امروز رویای آن‌​ها شروع یک استارت‌آپ است.

نوپانا: کارآفرینان حوزه​ تکنولوژی جزء جذاب​‌ترین افراد جهان هستند. قبلا جوانان علاقمند بودند ستاره​ موسیقی یا فضانورد شوند، اما امروز رویای آن‌​ها شروع یک استارت‌آپ با سرمایه​ اولیه​ مناسب و کار در یک دفتر شیک و نورگیر در منطقه​‌ای مناسب است. همه ساله، بنیان‌گذاران بی​شماری به شهرهای طلایی می‌​آیند و به چیزی جز رویای خود متکی نیستند؛ اما اگر حقیقت را بخواهید، این‌گونه کارآفرینان یک اشتباه خیلی بزرگ و احتمالا کشنده هم می‌​کنند. آن​‌ها بیش از حد روی مراکز استارت‌آپی معروف تمرکز می​‌کنند که طبعا اجاره، مالیات و قوانین در آن​‌ها زیاد و خارج از کنترل است و به همین دلیل رقابت در این نقاط بسیار شدید و گاهی حتی خطرناک است. اما خارج از این مناطق، اوضاع بهتر به نظر می‌​رسد. مراکز فناوری محور جدیدی در حال ظهور در سرتاسر آمریکا هستند که به اندازه​ شهرهای بزرگ، استعداد و تخصص در فناوری دارند، اما در عین حال هزینه​‌های‌ آن‌ها بسیار کمتر است.

در این مطلب دو نمونه از شرکت​‌هایی را بررسی می‌کنیم که خارج از این مراکز رشد یافته‌​اند:

جذب سرمایه​ اولیه

باور کنید، امروزه دیگر سیلیکون​‌ولی و نیویورک بهترین جا برای پیدا کردن سرمایه نیستند. بله، تقریبا ۴۷ درصد از تمامی سرمایه ​گذاری‌​های اولیه​‌ای در آمریکا  و در شهر کالیفرنیا یافت می​‌شود؛ اما در بازه​ زمانی بین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷، سهم سیلیکون‌​ولی در فراهم آوردن سرمایه​ اولیه تقریبا نصف شد و از ۹/۵ میلیارد دلار در سه ماه سوم سال ۲۰۱۵ به ۴/۰۲ میلیارد دلار در سه ماه نخست سال ۲۰۱۷ رسید. مهم‌​تر آنکه، سرمایه‌​گذاران سیلیکون‌​ولی به تدریج کالیفرنیا آفتابی را ترک کرده‌اند و به مراکز تازه‌ای رفته‌اند. مناطقی که بیشترین سرمایه​‌گذاری اولیه را از سان​فرانسیسکو دریافت می‌‌کنند​ که، شامل آستن، شیکاگو، دنور، پورتلند، آتلانتا و سالت​لیک​سیتی می‌​شود.

در حقیقت، سهم این پنج شهر در تامین سرمایه​ اولیه تقریبا ۱/۱ میلیارد دلار است که رو به افزایش است. دنور و آتسن نیز جزء ۱۰ شهر اول آمریکا هستند که از طرف سرمایه‌​گذاران تجاری انتخاب می‌شوند. به علاوه، سرمایه​‌گذاران به علت ماهیت کار خود دائما دنبال جریان نقدینگی هستند و شرکت​‌های نوآور در زمینه​ سرمایه‌​گذاری، خود را به سیلیکون‌​ولی محدود نکرده‌​اند. معروف​‌ترین آن‌​ها رولوشن ال ال سی (Revolution LLC) است که ۸۴۰ میلیون دلار در استارت‌آپ​‌های خارج از کالیفرنیا، نیویورک و ماساچوست سرمایه​‌گذاری داشته است و به دنبال افزایش رشد اقتصادی در سرتاسر آمریکا است.یکی از شرکای این شرکت، استیو کیس؛ موسس ای او ال (AOL) است که با همین هدف، شرکت رایز آو د رست (Rise of the Rest) را به وجود آورده است. شرکتی که که بر مبنا یک برنامه​ ملی، کارآفرینی و نوآوری را در ایالت‌های مانند نیواورلئانز و آتلانتا تشویق می‌​کند.

یکی از استارت‌آپ​‌های جنوبی و بسیار موفق، استارت‌آپ کاردایلیتیکز(Cardlytics) است. یک شرکت اطلاعاتی که در آتلانتا قرار دارد و موفق شده است ۲۰۰ میلیون دلار سرمایه جذب کند. با این​که این شرکت در ابتدا با مشکلات عدیده‌ای چون پیداکردن سرمایه​‌گذار محلی روبه‌رو بود، در نهایت موفق شد از دو شرکت کنان پارتنرز (Canaan Partners) و پولاریز ونچرز (Polaris Ventures) سرمایه جذب کند. مهم‌​تر آنکه، سرمایه​‌گذاران کاردایلیتیکز اعلام کرده‌​اند هزینه‌های نسبتا کمتر آتلانتا (و دانش آن​‌ها از تحولات فناوری محور در منطقه) یکی از فاکتورهای اساسی در موفقیت آن‌ها بوده است.

(هم‌چنین بخوانید: تک‌شاخ‌های سیلیکون‌ولی، بیش از حد ارزش‌گذاری شده‌اند)

هزینه​‌های بالای زندگی؛ زمینه‌سازفرار مغزها

تنها مسئله​ تامین سرمایه​ اولیه نیست که انگیزه​ خروج  از شهرهای اصلی را فراهم می‌کند. افراد بااستعداد و متخصص معمولا به دنبال شهرهای آفتابی‌​تر و ارزان‌​تر هستند. سیلیکون‌​ولی با خطر فرار مغزها روبه‌رو است. به‌طور کلی، ۳۴ درصد از جویندگان کار، که بین ۳۱ تا ۴۰ سال سن دارند؛ تصمیم می‌گیرند از این منطقه خارج شوند و در میان شاغلین ۴۵ تا ۵۴ ساله، این رقم به ۵۰ درصد نیز می‌​رسد. امروزه، این منطقه از سان​فرانسیسکو با کمبود استعداد و تخصص روبه‌رو شده است و در نتیجه فرآیندهای استخدامی طولانی​‌تر و سخت‌​تر و هزینه​ هر استخدام تازه، بیشتر شده است.

البته این مسئله تعجب‌​آور نیست، چرا که حتی متخصصانی که درآمد بالایی دارند نیز برای زندگی در سیلیکون‌​ولی با مشکل روبه‌رو هستند، زیرا تقریبا نیمی از درآمد خود را صرف پرداخت هزینه برای خانه​‌هایی می​‌کنند که به محل کارشان نزدیک‌​تر است. به علاوه، سان​فرانسیسکو و نیویورک دارای گران‌​ترین بازارهای املاک هستند؛ متوسط اجاره​ ماهانه​ آپارتمانی تک‌خوابه​ در سان​فرانسیسکو ۳۷۲۸ دلار و در نیویورک ۲۶۹۸ دلار است. البته هزینه‌​های دیگر را نیز نباید فراموش کرد؛ مثلا هزینه‌​های مربوط به نگهداری از کودک یا حمل‌​ونقل. بنابراین تعجبی ندارد که همه می‌​خواهند از این شهرها کوچ کنند.

زندگی در شهرهای دیگر

مردم می​‌خواهند به کجا مهاجرت کنند؟ به شهرهایی مثل آستن و سنت​لوئیس؛ جایی که متوسط اجاره به ترتیب ۱۲۴۵ و ۹۶۲ دلار است. اما مسئله صرفا قیمت پایین‌تر نیست. آستن یک قالب مناسب‌ برای محیطی است که استارت‌آپ‌​ها و کارکنان جوان به آن علاقه دارند. هزینه​ کم زندگی، شرایط خوب، جذابیت​‌های فرهنگی زیاد و یک اکوسیستم مشارکتی که با جو گران​‌قیمتی مثل نیویورک زمین تا آسمان فرق دارد.

نکته​ مهم دیگر این است که آستن سهم قابل توجهی از استعدادهای جوان و برتر را در نقاطی مثل شتاب‌​دهنده​ تکنولوژی آستن و دانشگاه عظیم تگزاس در آستن جمع کرده است که بیش از ۴۰ هزار دانشجو در خود جای داده‌اند. البته اگر فکر می​‌کنید آستن فقط به درد مردم محلی می​‌خورد، سخت در اشتباه هستید. کافی است نگاهی به توئیتر و فوراسکوئر (Foursquare ) – دو تا استارت‌آپ بسیار موفق و مشهور ـ بیاندازید. این دو استارت‌آپ که در فستیوال اس ایکس اس دبیلو (SXSW) این شهر به راه افتادند. امروزه، با وجود اینکه توئیتر با مسئله​ سودآوری دنباله​‌داری مواجه شده است، اما فوراسکوئر توانسته است توسط مدل خود از طریق اپلیکیشن‌های تعیین مکان و ایجاد یک حاشیه از کسب​‌وکارهای اطلاعاتی، پول‌سازی کند. 

مرزهای تکنولوژی

در این میان مسئله فقط آستن نیست. جنوب و غرب میانه​ آمریکا نیز با بیشترین رشد تکنولوژی در کشور روبه‌رواست، به‌خصوص در شهرهایی مثل سنت​لوئیس و کانزاس​سیتی. سنت​لوئیس موردی مناسب ازشهرهایی است که به کارآفرینان علاقه​ ویژه​‌ای دارند. دولت محلی موفق شده است با ترکیب برنامه‌​های عمومی و نهادهای خصوصی، مکان جذابی برای جلب تکنولوژی بسازد. اما چگونه؟ به جای وابستگی به منابع گسترده​‌ای مانند مالیات یا سوبسیدهای دولتی، دولت سنت​لوئیس از این الگو استفاده کرده است. خلق برنامه‌​هایی مثل آرچ گرنتز (Arch Grants) که رقابتی استارت‌آپی است و به کارآفرینان امید به دست آوردن ۵۰ هزار دلار کمک مالی و خدمات رایگان را می‌​دهد تا حاضر باشند کار خود را به سنت​لوئیس منتقل کنند و یا نوید کمک به رشد سازمان‌​هایی مثل مرکز «اسکالاندریس» رامی‌دهد که هدف از آن بهبود سرمایه​ انسانی از طریق آموزش و ایجاد شبکه​‌های انسانی از کارآفرینان و متخصصان تکنولوژی است.

خلق یک شبکه​ کارآفرینی متصل در شهر نیز یکی دیگر از جمله این اقدامات است. تا پیش از این، کارآفرینان سنت​لوئیس به طور مستقل با مراکزی مثل اسکالاندریس همکاری می​‌کردند و بعدها شبکه​‌ کارآفرینان آی​تی (ITEN) موفق شد از طریق اشتراک‌گذاری خدمات و مشتریان، این کارآفرینان را به هم نزدیک​‌تر کند. کافی است این وضعیت را با برنامه​ «استارت‌آپ نیویورک» مقایسه کنید؛ مثلا برنامه​ فاجعه​‌بار و یک میلیارد دلاری شهرداری نیویورک در زمینه شارژ مناطق اقتصادی خاص و مناطق معاف از مالیات در شهرهایی مثل بوفالو. این برنامه به جای ایجاد تحول در مناطق شهری و روستایی نیویورک و تبدیل آن​‌ها به حوز​ه​‌های جدید کاری با بیش از ۴۰۰۰ فرصت شغلی، تنها ۴۰۸ شغل جدید آن هم در عرض دو سال به وجود آورد.

در حال حاضر نمی‌​توان گفت که استارت‌آپ‌​ها متمایل به انتقال به شهرهای کوچک و ارزان‌​تر خواهند بود یا نه، اما یک چیز کاملا مشخص است؛ نیویورک و سان​فرانسیسکو دیگر مراکز خلاقیت فناوری محور نیستند. همان​طور که استارت‌آپ‌های آن​ها باعث ایجاد تحول در بسیاری از صنایع شده‌​اند، این غول‌​های فناوری خودشان نیز مورد هجوم رقبا کوچک​‌تر اما چابک‌​تر قرار می‌گیرند. حال باید منتظر بود و دید که سقوط آن​ها چگونه خواهد بود.

(هم‌چنین بخوانید: استونی چگونه «سیلیکون‌ولی اروپا» شد)