پنج تغییر مهمی که لینوکس در زندگی بشر رقم زد

سیستم عامل لینوکس طی سه دهه گذشته تغییرات بسیاری به خود دیده و حجم آن از ۱۰ هزار خط به میلیون ها خط کد رسیده است. تغییراتی که OS مذکور طی این مدت در زندگی ما ایجاد کرده، بی شمار است اما در ادامه مطلب به پنج مورد از مهمترین تاثیرات آن پرداخته ایم.

نوپانا به نقل از دیجیاتو، سوم شهریور ۱۳۷۰ دانشجویی فنلاندی به نام «لینوس توروالدز» به دوستانش خبر داد که در حال کار روی پروژه ای غیر حرفه‌ای و کوچک است که برایش یک سرگرمی محسوب می شود. هنوز یک ماه نگذشته بود که با انتشار عمومی کرنل لینوکس نگاه های بسیاری را به خود خیره کرد و دنیای فناوری را برای همیشه تغییر داد.

از نظر بسیاری لینوکس تنها سیستم عامل کامپیوتر و رقیبی برای ویندوز است که افراد خاص و گیک از آن استفاده می کنند. این ایده چندان درست نیست و لینوکس از تحقیقات مولکولی گرفته تا پروژه های فضایی و نحوه تعامل روزانه ما با یکدیگر، بخشی حیاتی از توسعه دانش و فناوری بوده است.

وابستگی کسب و کارها و افراد به اینترنت به جایی رسیده که پس از اختلال یک ساعته اینترنت در بعضی نقاط، آذری جهرمی، وزیر ارتباطات شخصا درباره دلایل آن و توبیخ عاملانش اطلاع رسانی می کند.

سرویس ها، محصولات و محتوای وب سایت ها روی کامپیوترهایی همیشه روشن به نام سرور نگهداری می شوند که غالبا از سیستم عامل لینوکس استفاده می کنند. غول های بزرگی نظیر اپل، گوگل، فیسبوک، توییتر و آمازون برای هدایت کسب و کارشان به توزیع های مختلف این OS متکی هستند.

تعداد دقیق سرورهای مبتنی بر سیستم عامل لینوکس مشخص نیست اما بر اساس برآوردهای موسسه تحلیلگر W3Cook تا سال ۲۰۱۵ حدود ۹۶.۴ درصد تمام سرورهای دنیا از لینوکس یا یکی از توزیع های آن استفاده می کردند. بنابرین عدد دقیق چندان مهم نیست و می توان گفت که تقریبا تمام وب روی شانه های کرنل مذکور قرار دارد.

گوشی، تلویزیون و پوشیدنی‌های هوشمند

لینوکس نه تنها بار اینترنت را بر دوش می کشد بلکه نحوه استفاده کاربران از آن را هم دگرگون کرده. سیستم عامل اندروید که امروز در جیب صدها میلیون کاربر جاخوش کرده، در واقع نسخه ای از لینوکس است که در سال ۲۰۰۳ و توسط گروهی از توسعه دهندگان معرفی شد. در حالی که تا اواخر دهه گذشته iOS، سیمبین و جاوا در دنیای موبایل حکومت می کردند، حالا اندروید با نصب روی ۲ میلیارد گوشی هوشمند به محبوب ترین سیستم عامل جهان بدل شده است.

علاوه بر این وی‌یر او اس، کروم او اس، اندروید تی‌وی و حتی سیستم عامل اختصاصی سامسونگ با عنوان تایزن هم از لینوکس مشتق شده اند. با توجه به گستردگی اکوسیستم این کرنل به احتمال فراوان شما هم روزانه از لینوکس استفاده می کنید.

لینوکس و صنعت خودرو

گوشی، تبلت و حتی پوشیدنی های هوشمند مدتهاست به امری عادی در زندگی کاربران تبدیل شده اند اما برخلاف آنها ماشین های الکتریکی و هوشمند هنوز به خوبی جا نیفتاده اند. در این جا هم بسیاری از ماشین ها از سیستم های مبتنی بر لینوکس از جمله اندروید اتو (Android Auto) استفاده می کنند.

تسلا به عنوان برجسته ترین تولیدکننده ماشین های هوشمند و خودران در تمام محصولاتش از لینوکس استفاده می کند. این کمپانی از سال گذشته انتشار عمومی کدها به صورت متن باز را نیز کلید زده است.

بسیاری از نام های شناخته شده از جمله هوندا، مزدا، فولکس واگن و مرسدس بنز از پلتفرم متن باز Automotive Grade Linux برای اتصال گجت های هوشمند به خودرو و ارائه خدمات هوشمند استفاده می کنند. AGL به خودروساز اجازه می دهد به جای تکیه بر ابزارهای پردازشی نه چندان قدرتمند ماشین از توان موبایل استفاده کند، در نتیجه نه تنها کارایی سیستم هوشمند ماشین افزایش می یابد بلکه برای مدت طولانی تری به روز می ماند. شبکه گسترده کاربران باعث شده این پلتفرم به آینده صنعت خودروسازی تبدیل شود.

سوپرکامپیوترها و دیگر ابزارهای تحقیقاتی

از عرضه اولین سوپرکامپیوترها بیش از نیم قرن سپری شده اما پتانسیل های فوق العاده سیستم عامل لینوکس باعث شد توسعه دهندگان از مدت ها قبل ابررایانه های خود را به آن مجهز کنند.

همانطور که می دانید سوپرکامپیوترها قدرتمندترین دستگاه های تکنولوژیک روی کره زمین هستند و در زمینه هایی نظیر مطالعات کوانتومی، پیش بینی آب و هوا،تحقیقات مولکولی و غیره به کمک دانشمندان می آیند.

از دو سال قبل تمام ابررایانه های دنیا از لینوکس بهره می برند. علاوه بر این موسسات پیشرفته ای نظیر «سازمان پژوهش های هسته ای اروپا» (سرن) همین OS را برای سیستم‌هایش انتخاب کرده است. بد نیست بدانید شتاب دهنده ذرات سرن که در نوع خودش بزرگترین و قدرتمندترین نمونه به شمار می رود، با استفاده از لینوکس امکان مطالعه مواد، انرژی و چگونگی پیدایش جهان را میسر ساخته است.

لینوکس و هوافضا

پروژه ای که زمانی دانشجوی فنلاندی برای سرگرمی روی آن کار می کرد، مدتهاست پایش به فضا هم باز شده. به همان دلیلی که سرن و تسلا سراغ لینوکس رفته اند، ناسا هم اکثر کامپیوترهای ایستگاه فضایی بین المللی را به این OS مجهز کرده است. در نتیجه فضانوردان برای انجام تحقیقات و ماموریت های دیگر از رایانه های مجهز به لینوکس استفاده می کنند.

علاوه بر ناسا اسپیس اکس هم در اغلب پروژه هایش به همین سیستم عامل روی آورده است. کمپانی تحت نظر ایلان ماسک از سال ۲۰۱۷ یک ابررایانه ساخت HP را به فضا پرتاب کرد و حتی سیستم های راکت فالکون ۹ و کپسول فضایی دراگون هم بر بستر لینوکس توسعه یافته اند.

جمع بندی

همانطور که دیدیم لینوکس بیش از آنچه که فکرش را می کردیم در زندگی‌مان رسوخ کرده است. سیستم عاملی که در روزهای ابتدایی IBM و مایکروسافت به گونه ای با آن رفتار می کردند که انگار یک مرد از سر بیکاری، نشسته و برای دلخوشی خودش کد می زند حالا به جزیی حیاتی از ارتباطات، تحقیقات علمی و توسعه فناوری های بشر تبدیل شده است.

 

بدون اینترنتی که حیاتش را مدیون لینکوس است، خبری از ارتباطات بلادرنگ با آن سوی دنیا و دهکده جهانی نخواهد بود، به عبارت دیگر بدون نت ما با انسان های قرون وسطی تفاوت چندانی نخواهیم داشت. علاوه بر این توروالدز با انتشار این سیستم به صورت متن باز جان تازه ای به جنبش نرم افزارهای آزاد بخشیده و به کاهش قیمت نرم افزارهای اختصاصی کمک بسیاری کرد، تا جایی که «استیو بالمر» او را سرطانی برای نظام سرمایه داری قلمداد می کرد.

پتانسیل های لینوکس آنقدر بالا است که مطمئنا در سال های پیش رو تاثیرات بیشتری روی زندگی ما خواهد گذاشت، پس در عین سپاسگزاری از آقای توروالدز چشم به راه دستاوردهای بیشتر خواهیم ماند.