خطر بزرگ زمين‌لرزه کارآفرینان ایرانی را تهدید می‌کند (قسمت اول)

پارک فناوری پردیس نزدیک به محل تلاقی ۲ گسل فعال، شمال تهران و گسل مشا احداث شده است.

نوپانا: توسعه شهر جدید پردیس در شرق استان تهران به تدریج از سال ۱۳۷۲ آغاز شد. در اولین طرح جامع برای این شهر جمعیتی ۱۵۰ هزار نفری در سال  ۱۳۷۴ برای آن در نظر گرفته شد. در اولین طرح تفصیلی در سال ۱۳۸۸ نیز جمعییت ۱۶۸ هزار نفر و در آخرین طرح جامع در سال ۱۳۸۴ هم جمعیت ۲۰۰ هزار نفری برای پردیس لحاظ شد.

ساخت‌وساز در پردیس از ابتدای دهه هشتاد رشدی شتابان به خود گرفت. شهر پردیس دارای ۱۱ فاز است که حدود ۹ فاز آن مسکونی، توریستی، تفریحی و ۲ فاز دیگر تحقیقاتی، مخابراتی و دانشگاهی است، که پارک فناوری پردیس و دانشگاه آزاد اسلامی پردیس هم اکنون در آن محدوده احداث شده است. شرکت عمران شهر جدید پردیس متولی ساخت حدود ۸۲ هزار واحد مسکونی مسکن مهر از ابتدای سال ۸۹ در سطح شهر پردیس است که حدود هفت هزار واحد تا قبل از سال ۱۳۹۲ تحویل شد و مابقی پروژه که از سال ۱۳۹۱ آغاز شده و به تدریج تا سال ۱۳۹۵ تحویل داده شده است.

بدیهی است می‌توان برآورد کرد که جمعیتی بالغ بر ۳۳۰ هزار نفر در صورت استقرار همه ساکنان برنامه‌ریزی شده در واحدهای مسکن مهر در این منطقه زندگی خواهند کرد.

از طرفی زمين‌لرزه‌های ۱۳۹۱/۵/۲۱ ورزقان آذربایجان شرقی و ۱۳۹۳/۵/۲۶ مورموری ایلام اين هشدار را مطرح می‌کند كه خانه‌های مسكن مهر، فاقد تاب‌آوری لازم اولیه در برابر زمين‌لرزه است، چرا که در هر دوی این زمین‌لرزه‌ها در پهنه رو مرکزی واحدها مسکن مهر در محل‌هایی، آسیب جدی دیدند که ساختمان‌های ساخته شده معمولی (مسکونی و دولتی و عمومی) تقریبا بدون آسیب باقی ماندند.

بايد از اين بابت نگران بود كه ساخت‌وسازهای جديد مسکن مهر در شهر جدید پردیس كه در معرض تهديد زلزله‌هاي بزرگ هم قرار دارد، يك خطر جدي براي ساكنان آن خواهد بود. ساكناني که نه در بافت نوساز بلكه در بافت فرسوده جديد ساكن می‌شوند. در ساختمان‌هايی كه احداث آنها بيشتر، اتلاف منابع و سرمايه ملي است. وزیر راه و شهرسازی در بهمن ۱۳۹۵ اعلام کرد در جریان توسعه شهرک جدید پردیس، ۳۱۹ بلوک ساختمانی ۱۰ و ۱۵ طبقه احداث شده یا در دست احداث داریم، که این ساختمان‌ها از نظر ایمنی همانند ساختمان پلاسکو هستند. 

 جایگاه شهر پردیس در ۱۰ کیلومتری جنوب محل تلاقی دو گسل فعال استان تهران و عملا در حوزه نزدیک هر دو گسل جانمایی شده است: روستای کلان محل تلاقی گسل شمال تهران و گسل مشا است و چنین نواحی تلاقی، احتمال بالاتری به عنوان کاندید گسیختگی در هر زمین‌لرزه محتمل بعدی هستند. وقوع زمین‌لرزه‌های مخرب تاریخی در محدوده تهران و ری، وقوع و ثبت رخداد خرد زمین‌لرزه‌ها در سالهای اخیر و تعیین سن انجام شده در محل تراشه‌های حفر شده روی گسل‌های فعال (که نمایانگر هفت زلزله با بزرگای بین ۶.۵ تا ۷.۵ ریشتر روی گسل شمال تهران است و دوتای آنها در ۷۰۰۰ سال اخر رخ داده‌اند)، نمایی از فعالیت لرزه‌زای این گسل است.

گسل مشاء با طولی بیش از ۱۸۰ کیلومتر از ناحیه شمال‌شرقی تهران و شمال کوه‌های توچال می‌گذرد و در غرب به گسل طالقان می‌پیوندد. در شعاع ۱۰۰ کیلومتری مرکز تهران نیز در ۲۳۰۰ سال گذشته در حدود هر ۲۰۰ سال یک زمین‌لرزه با بزرگای حدود ۷ ریشتر رخ داده است.

ادامه این مطلب را در قسمت بعد بخوانید.