در سال ۱۹۸۵، بررسی مغز آلبرت اینشتین نشان داد مغز او از نظر تعداد نورونها، تفاوتی با مغز دیگر افراد ندارد؛ اما عاملی در نبوغ او دخالت دارد که آن را در استارتآپها نیز میتوانیم ببینیم.
نوپانا: تلاش دانشمندان در سالهای اخیر در زمینه هوش مصنوعی به پیشرفت بیسابقهای منجر شده است؛ با این حال آنها هنوز هم اطلاعات دقیقی از نحوه عملکرد مغز انسان ندارند. در این میان پرسشی سر به مهر باقی مانده است که به دنبال پاسخی منطقی برای آن هستیم: هوش و نبوغ چیست؟
در سال ۱۹۸۵ محقق آمریکایی، ماریان دیاموند (Marian Diamond) با مطالعه مغز اینشتین به نتایجی دست یافت. حاصل این تحقیقات را در این نوشتار بررسی میکنیم.
آیا مغز اینشتین متفاوت از مغز دیگران است؟
در مقالات مرتبط با مغز، بیشتر در مورد نورونها و سلولهای گلیال صحبت میکنیم. «گلیا» در زبان یونانی به معنای چسب است. این سلولها قسمتهای مختلف مغز را به هم متصل میکنند. یک نوع از این سلولها آستروسیت ستارهایشکل نام دارد.
مطالعه دیاموند در سال ۱۹۸۵ نشان داد مغز اینشتین تعداد نورونهای بیشتری نسبت به مغز یک فرد عادی ندارد؛ اما استروسیتهای بیشتری در نیمکره چپ مغز او مشاهده میشوند. این نیمکره بیشتر مربوط به محاسبات ریاضی است.
بررسی مغز اینشتین دقیقا چه چیزی را نشان داد؟
اگر آستروسیتهای انسانی را به مغز یک موش تزریق کنیم، رشد میکند و باهوشتر میشود؛ همچنین قدرت یادگیری و حافظهاش بهبود مییابد.
محققان همیشه فکر میکردند سیناپس، که محل اتصال دو سلول مغز برای انتقال اطلاعات است، از دو سلول مغزی تشکیل شده است؛ اما این تصور اشتباه بود. سیناپس از دو سلول مغزی و یک آستروسیت تشکیل شده است.
آستروسیتها سیناپس را پرورش میدهند و دربهبود خواص نورونها برای تغییر پارامترهای درونیشان نقش دارند. یک آستروسیت میتواند با دو میلیون سیناپس در تماس باشد، فعالیتهای آنها را هماهنگ کند و به افزایش هوش ما کمک کند.
آستروسیتها در هوش مصنوعی چگونه شکل میگیرند؟
محققان هوش مصنوعی در دانشگاهی در اسپانیا، با استفاده از یک الگوریتم که شامل آستروسیتهای مصنوعی است، عملکرد شبکه عصبی را بهبود دادهاند. زمانی که فعالیت نورون بیشینه میشود، آستروسیتها فعال میشوند. این کار ارتباطات نورونها با لایه مجاور را ۲۵ درصد افزایش میدهد و آنچه در واقعیت رخ میدهد را شبیهسازی میکند.
چگونه میتوان تعداد آستروسیتها را افزایش داد؟
اگر اینشتین به علت تعداد زیاد آستروسیتهایش نابغه بود، آیا ما هم میتوانیم با افزایش تعداد آنها نابغه شویم؟
اوایل سال ۱۹۶۶ دیاموند و همکارانش نشان دادند که قراردادن موشهای جوان در یک محیط شبیهسازی شده غنی با چالشها و تجربیات جدید، تعداد سلولها گلیال را افزایش میدهد. این نتیجه حتی برای یک موش مسن هم صادق است. این کار تعداد آستروسیتها را افزایش میدهد و مرتبط با عملکرد شناختی مغز است؛ بنابراین با تمرین و حل چالشهای مختلف به طور ناخودآگاه فرد باهوشتری خواهید شد.
نتیجهگیری
دیاموند در طول سالهای زیاد تحقیق و تدریس خود در دانشگاه برکلی، نتیجه گرفت که ۵ مورد برای داشتن آستروسیتهای سالم و رشد مغز انسان در هر سنی ضروری است: رژیم غذایی مناسب، ورزش، چالش، نوآوری و عشق.
اگر شما یک تیم را راهبری میکنید، ممکن است نتوانید ورزش و رژیم اعضای گروه خود را مدیریت کنید، اما میتوانید شرایطی را ایجاد کنید که تیم شما فرصتهای نوآوری و چالشهای زیادی را درمسیر خود تجربه کنند تا به افراد باهوش تری تبدیل شوند.
(همچنین بخوانید: چرا سحرخیز بودن، شما را موفقتر از دیگران میکند؟ )