تجمعات اعتراضی و برچسبهای ناجوانمردانه علیه کسبوکارهای نوپا و صدمات جبرانناپذیری که دارد.
نوپانا: روز دوشنبه دوم اسفند، تعدادی از فعالان کسبوکارهای سنتی با تجمع در برابر مجلس، خواستار تعطیلی و برخورد با بعضی از استارتآپهای کشور شدند و برای از پیش بردن منظور خود حتی شعارهای قابل تاملی نیز درباره این کسبوکارها سر دادند. نقد این نوع اعتراض، به معنای این نیست که صاحبان کسبوکارهای سنتی حق نگرانی و اعتراض ندارند، بلکه بحث اینجاست که با این شیوه برخورد، چه کسی منفعت میبرد؟
در هر صورت تجمع خیابانی و برچسبزدن علیه کسبوکارهای نوپای مبتنی بر اینترنت، به دلایل روشنی مورد نقد است که در ادامه برخی از این دلایل را نظر میگذرانیم:
نیاز به شکوفایی اقتصادی و ایجاد اشتغال
در فضای اقتصاد مقاومتی که نیاز به جذب سرمایه داخلی و خارجی و ورود جوانان تحصیلکرده خلاق به عرصه کار و تولید یکی از اولویتهای ملی است، ایجاد تشنج، جز بیشتر فاصله گرفتن با اقتصاد پویا و دلسردی جوانان، حاصلی به بار ندارد. از هرکدام از معترضین که بپرسید، بدون شک حداقل یکی از نزدیکترین افراد زندگیشان از این مدل کسبوکارها استفاده میکند و کسبوکارهای اینترنتی بخش جدایی ناپذیر زنگی مردم شده است. این نوع کسبوکارها با ارائه خدمات بهتر به مردم، اشتغالزایی بالایی را هم رقم زدهاند. در شرایط خاص جنگ اقتصادی بهتر نیست به جای تجمع، اعتراض، برچسبزدن و افترا دشمن واقعی را بشناسیم و سربازان و فرماندهان جنگ اقتصادی را دلزده نکنیم؟
درباره این موضوع بخوانید: (سربازان جنگ اقتصادی را دلزده نکنیم)
تعاملی که توسعه اقتصادی میآورد
جدای از حرکت جهان علم به سمت سرعت و استفاده از تکنولوژی، بر همه روشن است که بهدلیل هزینههای بالای زیرساختهای کسبوکارهای سنتی، تمایل عمومی به راهاندازی کسبوکارهای مدرنی است که علاوه بر صرفهجویی در هزینهها و بالا رفتن سرعت و کیفیت خدمات، بازده بیشتری دارند. در کشورهایی که این ضرورت را بهطور کامل درک کردهاند، این دو گروه در حال تعامل و همکاری هستند تا روند شکوفایی اقتصادی آنها قطع نشود یا به زبان سادهتر سرمایهگذاران را فراری ندهند. پس راهحل، حذف هیچکدام از دو دسته نبوده و شاید بهتر باشد هر دو دسته، در فضایی که نگاه ملی و غیرجناحی در آن حاکم است، پای صحبت هم بنشینند و به حداکثر توافق برسند.
همچنین درباره این موضوع بخوانید: (چگونه اقتصاد آنلاین جهان را فراگرفت؟)
مهاجرت نخبگان
کمتر کسی دلش میخواهد ایدههایش را در چمدانی ریخته و در کشوری ناشناس آنها را به حراج بگذارد. در صحبتهای اکثر نخبگانی که خارج از کشور فعالیت میکنند، حتماً به این موضوع اشاره میکنند که تمایل دارند در وطن خود و در کنار کسانی که میشناسد و دوستشان دارند فعالیت کنند، اما باید بپذیریم این اتفاق بدون آمادهسازی زیرساختهای لازم افتادنی نیست ولی اگر نخبگانی که با انگیزه راهاندازی کسبوکارهای نوپا ماندهاند را متهم کنیم، نه تنها تمایلی به بازگشت بهوجود نمیآید، بلکه بسیاری نیز خواه ناخواه هوای رفتن میکنند. مستندات نشان میدهد در سالهای اخیر بسیاری از جمعیت جوان و نخبه ایرانی با انگیزه راهاندازی کسبوکار نوپای خود در کشور ماندهاند و فعالیت در ایران اسلامی را به مهاجرت ترجیح دادهاند. همینطور هستند کسانی که پس از تحصیل یا کسب دانش و تجربه در خارج از ایران، به وطن بازگشته و با انگیزه خاص در حال انتقال آموختههای خود و فعالیت مبتنی بر کسبوکار نوپا برای توسعه اقتصادی جمهوری اسلامی ایران هستند.
همچنین درباره این موضوع بخوانید: (فرصتی برای بازگشت نخبگان فناوری) و (تشویق نخبگان به ماندن با تقویت استارتآپها)
جذب سرمایه
چه کسبوکارهای مدرن و چه کسبوکارهای نوپا، برای توسعه و گسترش خود، به جذب سرمایه نیاز دارند. با ایجاد تنش حتی سرمایهگذاران داخلی نیز تمایلی به هزینه کردن و کمک به کارآفرینان ندارند. بدیهی است که سرمایهگذاری در کسبوکارهایی که مدام به تعطیلی تهدید میشوند یا فعالان و بزرگانش را نفوذی و غربی مینامند و برچسب میزنند، کاری نیست که کسی به آن علاقمند شود. جدای از اینها، کسانی که سرمایهگذاری کردهاند نیز ترسیده و به فکر خارج کردن سرمایه خود میافتند. دیگر سرمایهگذاران خارجی که شناخت کمتری نسبت به کشور ما دارند، جای خود.
این در حالی است که سرمایهگذاری بخش خصوصی داخلی به ویژه فعالیت صندوقهای سرمایهگذاری جسورانه روی استارتآپها و سرمایههای خارجی همراه با انتقال دانش، برکات و منافع بسیاری را برای کشور به دنبال داشته است.
همچنین درباره این موضوع بخوانید: (رشد اشتغالزایی با سرمایهگذاری روی استارتآپها)، (اهمیت سرمایهگذاری خارجی همراه با انتقال دانش) و (صندوقهای سرمایهگذاری جسورانه، پشتیبان رشد اقتصادی)
دوباره اعتراضات اخیر را مرور کنیم. آیا این نوع برخورد، اعتراض، شعارها، برچسبزدنها و تهمتها میتواند رشد اقتصادی و بهبود شرایط معیشت و اشتغالزایی کشور را در پی داشته باشد؟