استارت‌آپ‌ها سرمایه خود را چگونه تامین می‌کنند؟

شتاب‌دهنده‌ها نقش حامیان مالی ایده‌های خلاق و نو را برای به نتیجه رساندن آن بر عهده دارند.

 نوپانا به نقل از اتاق بازرگانی تهران: یکی از مهم‌ترین دلایلی که باعث می‌شود بسیاری از استارت‌آپ‌ها به نتیجه نرسند و یا بنیان‌گذاران‌ در نیمه‌های راه آن‌ها را رها کنند، فقدان سرمایه مناسب است، مشکلی که چندسالی است با راه‌اندازی شرکت‌های جدیدی با عنوان «شتاب‌دهنده» در حال حل شدن است. شتاب‌دهنده‌ها در واقع نقش حامیان مالی ایده‌های خلاق و نو را برای به نتیجه رسیدن بازی می‌کنند. در سال‌های گذشته بسیاری از شرکت‌های سرمایه‌گذاری بزرگ و یا شرکت‌های دانش‌بنیان و تکنولوژی‌محور به صف شرکت‌های شتاب‌دهنده اضافه شده‌اند. این شرکت‌ها با هدف سهم بردن از موفقیت آینده استارت‌آپ‌ها، تلاش می‌کنند تا خود را به عنوان حامیان شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپی معرفی کنند.

درچند سال گذشته و با توجه به رشد روزافزون شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپی در کشور و البته درآمد بسیار زیاد تعدادی از این مجموعه‌ها، شرکت‌های شتاب‌دهنده‌ای راه‌اندازی شده‌اند که حاضر به سرمایه‌گذاری روی ایده‌های نو هستند. سال گذشته سورنا ستاری معاون علمی رئیس جمهور اعلام کرد که هم اکنون بیش از 20 شرکت شتاب‌دهنده در کشور فعال هستند. شرکت‌هایی همچون آواتک، مپس، دیموند، شریف اکسلریتور، نوپا، سیمرغ، بردیا، تک و فینوا.

شتاب‌دهنده‌ها چگونه کار می‌کنند؟

معمولا بهترین نقطه‌ای که شرکت‌های شتاب‌دهنده، شرکت‌های نوپای استارت‌آپی را می‌شناسند، رقابت‌هایی است که در این حوزه برگزار می‌شود، مانند رقابت‌های استارت‌آپ‌ویکند که محلی برای جمع شدن ایده‌های جدید در این حوزه است و البته محلی برای شناسایی و هدف‌گذاری روی آینده استارت‌آپ‌ها. نماینده‌هایی از شرکت‌های شتاب‌دهنده در این رقابت‌ها حضور دارند و در ابتدا شرکت‌کنندگان را برای مدتی کوتاه مورد بررسی قرار می‌دهند و سپس ایده‌های برگزیده را از میان آن‌ها گلچین می‌کنند و نسبت به بزرگی استارت‌آپ به آن‌ها در مراحل مختلف سرمایه اختصاص می‌دهند تا کار را (حدود 6 ماه) پیش ببرند و به نتیجه برسانند.

البته این طبیعی است که این کار با هدف سرمایه‌گذاری صورت می‌گیرد پس در مقابل این حمایت‌ها این شرکت‌ها بخشی از سهام استارت‌آپ‌ها را طلب می‌کنند که معمولا بین 10 تا 20 درصد از سهام‌ آنها است. در این بین، شتاب‌دهنده‌ها علاوه بر سرمایه‌گذاری روی ایده، حاضر هستند از امکانات گسترده‌تری هم برای به نتیجه رسیدن استارت‌آپ‌ها استفاده کنند که مهم‌ترین آن کمک گرفتن از مشاوران پروژه و مربیان کارآفرینی است تا سرعت به نتیجه رسیدن کار و اجرایی شدن آن، چند برابر شود.

شتاب‌دهنده‌ها کارشان را از کجا شروع کردند؟

شرکت‌های شتاب‌دهنده بیش از بیست سال است که کار خود را در سطح جهان کلید زده‌اند. نخستین شرکت شتاب‌دهنده در سطح جهان درسال 2005 میلادی در بریتانیا پا به دنیا گذاشت. شرکت Y Combinator که در کمبریج انگلستان خود را به دنیای استارت‌آپ‌ها معرفی کرد. بعد از این شرکت‌های TechStars، Seedcamp و Startupbootcamp به ترتیب در سال‌های 2006، 2007 و 2010 میلادی به عنوان شتاب‌دهنده فعالیت خود را شروع کردند. در حال حاضر شتاب‌دهنده‌های برتر دنیا شاملTechStars ، AngelPad، Launchpad LA، MuckerLab، AlphaLab ،Capital Innovators، Tech Wildcatters، Surge Accelerator  هستند.

در ایران هم اکنون چند مجموعه در قالب شتاب‌دهنده مشغول به فعالیت هستند. آواتک، گروه دیموند و مپس از جمله نام‌های مطرح این حوزه به شمار می‌روند.

(همچنین در این زمینه بخوانید:‌ شتاب‌دهنده استارت‌آپ چیست؟)

چهار مرحله طلایی برای شروع همکاری شتاب‌دهنده و استارت‌آپ

۱-  انتخاب اولیه: در این مرحله هر شتاب‌دهنده با فراخوان دادن از میان استارتاپ‌های موجود، تعدادی را برای آماده‌سازی که بین یک تا ۳ ماه طول می‌کشد، انتخاب می‌کنند.

۲- آماده‌سازی: در بخش آمادگی اولیه که بین ۱ تا ۳ ماه طول می‌کشد، شتاب‌دهنده مفاهیم ابتدایی کسب‌وکار را برای استارت‌آپ‌ها آموزش داده و با هدف‌سازی، استارت‌آپ‌ها را به سازماندهی اولیه نزدیک می‌کند.

۳-  دوره‌ شتاب: در این دوره استارت‌آپ‌هایی که مانده‌اند در قبال دریافت مبلغی (معمولا مابین ۵ هزار تا ۲۰ هزار دلار معادل ۱۶ میلیون تا ۷۰ میلیون تومان) درصدی از سهامشان را به نام شتاب‌دهنده می‌کنند. این سهام معمولا میان ۱۰ تا ۲۰ درصد است. در کنار این کمک مالی استارت‌آپ‌ها از طریق مربیان و مشاوران آن مرکز شتاب‌دهنده، استارت‌آپ خود را تجاری‌سازی می‌کنند یا به مرز تجاری شدن می‌رسانند. این دوره حدود ۴ تا ۹ ماه طول می‌کشد.

۴- روزنمایش (معرفی به سرمایه‌گذار): پس از اتمام دوره‌ شتاب، روز نمایش و اجرا، فرا می‌رسد، در صورتی که این بخش با موفقیت به پایان برسد از مرحله بعد شتاب‌دهنده‌ها به دنبال بازار فروش و اجرای گسترده کار می‌افتند.

معرفی سه شتاب‌دهنده معروف ایرانی

آواتک

آواتک قصد دارد تا سال 2018، روی 100 استارت‌آپ ایرانی سرمایه‌گذاری کند. تیم هایی که بتوانند در روز Demo day موفق به نمایش بهتر شوند، از سرمایه‌گذاری نهایی آواتک بهره‌مند خواهند شد.

دیموند

نام این گروه برگرفته از اسم قله دماوند است. دو نفر از موسسین این گروه در شتاب‌دهنده‌های بین‌المللی نیز فعالیت می‌کنند.

مپس

این شرکت یک سرمایه‌گذار خطرپذیر یا همان VS است که در زمینه تامین سرمایه با استارت‌آپ‌ها همکاری می‌کند.

 (همچنین در این زمینه بخوانید: استارت‌آپ‌ها مسیر جدیدی برای سرمایه‌گذاری)