طلوع دوران کارآفرینی فضایی

آمار و ارقام به‌دست‌آمده از میزان سرمایه‌گذاری‌های انجام‌شده در یک سال گذشته نشان می‌دهد درحال‌حاضر بیشتر سرمایه‌ها راه خود را به سفرهای تجاری فضایی پیدا کرده‌اند.

نوپانا: آمار و ارقام به‌دست‌آمده از میزان سرمایه‌گذاری‌های انجام‌شده در یک سال گذشته نشان می‌دهد درحال‌حاضر بیشتر سرمایه‌ها راه خود را به سفرهای تجاری فضایی پیدا کرده‌اند؛ سالی که با حضور قدرتمند بخش خصوصی همراه شده و شرکت‌هایی مانند بلواوریجین و اسپیس‌ایکس نقش کلیدی در آن ایفا کرده‌اند. با درنظرگرفتن سرمایه‌گذاری ٩٤١ میلیون دلاری «جف بزوس»، مؤسس و مدیرعامل آمازون و بلواوریجین، در این صنعت و پشتیبانی مالی ٣٢٥ میلیون دلاری از اسپیس‌ایکس به‌خوبی متوجه می‌شوید درحال‌حاضر سفرهای تجاری فضایی توجه‌های بسیاری را به سمت خود جلب کرده است. نتایج تحقیقات اسپیس‌انجلز نشان از این دارد که از سال ٢٠٠٩ تاکنون بیش از ٢٥٠ کمپانی حاضر در این صنعت موفق به جذب مجموعا ١٢ میلیارد دلار سرمایه غیردولتی شده‌اند.

البته در این بین نباید کمپانی‌های بزرگی مانند اسپیس‌ایکس را نادیده گرفت که هشت بار مورد پشتیبانی مالی سرمایه‌گذارهای خصوصی قرار گرفته است. نیمی از این سرمایه‌گذاری ١٢ میلیارد دلاری روی کمپانی‌های آمریکایی انجام شده، اما آسیایی‌ها و اروپایی‌ها نیز سهم درخور‌توجهی را با درنظرگرفتن ابعاد کاری خود به دست آورده‌اند و فقط وان‌وب در میان آنها یک استثنا شناخته می‌شود. وان‌وب شرکتی است که قصد دارد از طریق ماهواره، دسترسی به اینترنت نسل سوم را برای ٣١ درصد از مردم جهان که به اینترنت دسترسی ندارند، امکان‌پذیر کند؛ اکنون این شرکت یک گام دیگر به این هدف نزدیک‌تر شده است. وان‌وب که از سوی شرکت‌های میلیاردری مانند ویرجین‌گروپ، سافت‌بنک، کوکاکولا، بارتی‌گروپ، کوالکام و ایرباس حمایت مالی می‌شود، به‌تازگی اعلام کرده است با یکی از زیرمجموعه‌های شرکت اکواستار به نام هیوز قراردادی به ارزش ۱۹۰ میلیون دلار برای آماده‌سازی زیرساخت‌های لازم برای توزیع سرویس‌های اینترنتی به امضا رسانده است.

براساس ‌این توافق، شرکت هیوز سیستم شبکه اتصال به زمین را برای پشتیبانی از ماهواره‌های شرکت وان‌وب که در ارتفاع نسبتا کمی از سطح زمین قرار دارند، راه‌اندازی خواهد کرد. این قرارداد متمم توافقی است که دو شرکت در ماه ژوئن سال ۲۰۱۵ به امضا رسانده بودند. به موجب این قرارداد، وان‌وب در سال ۲۰۱۹ امکان ارائه اولین خدمات اینترنت ماهواره‌ای را خواهد داشت. طبق توافق جدید، شرکت هیوز چند سایت‌ مسیریابی را همراه نقطه دستیابی، جهت ردیابی ماهواره‌ها و تسهیل تبادل پرسرعت داده بین آنها تولید خواهد کرد. یکی از اصلی‌ترین نکاتی که باعث شده سرمایه‌گذاری روی صنعت فضا به این میزان افزایش یابد، هزینه کم و پتانسیل بالای آنها برای تأثیرگذاری است. با درنظرگرفتن تعداد ماهواره‌ها، پرتاب‌ها، حجم و وزن ارسال‌ها می‌توان نتیجه گرفت عملا در آینده می‌توان چیزی حدود ٢٠٠ ماهواره ارتباطی را با هزینه‌ای کمتر از ٢٠٠ میلیون دلار در اختیار داشت.

با وجود این مسائل هنوز نمی‌توان به‌درستی پیش‌بینی کرد سرمایه‌گذاری در صنعت فضا با رخ‌دادن شکستی بزرگ چه آینده‌ای را به خود می‌بیند.چیزی حدود ١٥ تا ٢٠ سال گذشته تعدادی از شرکت‌های ماهواره‌ای سعی کردند از روش‌های جدیدی برای کسب‌وکار خود استفاده کنند و در این راه شکست خوردند؛ شکستی که به ضرر تمامی حاضران این صنعت تمام شد. برخی اپراتورها توضیح داده‌اند که هنوز برای ایجاد ارتباط درست با مشتری‌ها باید اولیه‌ترین نکات موجود درباره این حوزه را به آنها ارائه کنیم تا درک درستی از کسب‌وکار مورد بحث به وجود آید. حضور سرمایه‌گذارهایی مانند انجل باعث شده بار اصلی این صنعت برداشته شود، اما با وجود این هرچه چنین سرمایه‌گذاری‌هایی روی بازار سهام عمومی تأثیر داشته باشد، همچنان سرمایه‌گذارهای کوچک‌تر از حضور در این صنعت خودداری می‌کنند. آنها فرض را روی این موضوع گذاشته‌اند که چه سرمایه‌گذاری بزرگ باشد چه کوچک، درنهایت برداشت آنها یا هیچ‌چیز است یا بسیار کم خواهد بود.

اسپیس‌انجلز در سال ٢٠٠٩ متوجه شد تعداد سرمایه‌گذاري‌های خطرپذیر در صنعت فضا در این سال‌ها روندی سینوسی را دنبال کرده است. تا سال ٢٠١٣ تعداد سرمایه‌گذاری‌ها رو به افزایش بوده و تا پیش از اوج‌گیری در سال ٢٠١٥، فقط شاهد افت تعدادي از آنها بوده‌ایم. در سال ٢٠١٥ و ٢٠١٦ تقریبا می‌توان گفت صد کمپانی خصوصی موفق به جذب یک سرمایه‌گذار شده‌اند. آمار اسپیس‌انجل نشان می‌دهد در سال ٢٠١٧ میلادی چیزی حدود دو میلیارد دلار در بخش خصوصی سرمایه‌گذاری انجام شده است. ٤٨ درصد از این میزان به سرمایه‌های خصوصی، ٤٤ درصد از سوی سرمایه‌گذارهای خطرپذیر و هفت درصد نیز به کمپانی‌ها اختصاص داشته است. در سال ٢٠١١ فقط شاهد سرمایه‌گذاری ٩ کمپانی بودیم، اما این آمار در نقطه اوج خود در سال ٢٠١٥ به ٨٩ و امسال به ٥٩ شرکت رسیده است. درنهایت باید به این مسئله نیز اشاره کرد که اواخر ماه اکتبر گذشته اسپیس‌ایکس ماهواره ارتباطات تجاری  Koreasat-٥A را به مدار ژئو ارسال کرد، اما این مأموریت از جنبه دیگری اهمیت دارد. با ارسال این ماهواره به فضا، اسپیس‌ایکس شانزدهمین پرتاب موفق خود را در سال ۲۰۱۷ انجام داد؛ پیش از این اسپیس‌ایکس رکورد هشت پرتاب موفق در سال را داشت که این پیشرفت نشان‌دهنده دوبرابرشدن رکورد آنهاست.