.gif)
کسبوکار سالم و پر از هیجان استارت‌آپی، اکنون مهم‌ترین انگیزه برای ماندن نخبگان در کشور شده است. اما كارشناسان و مسئولان چه نظری درباره این موضوع مهم دارند؟
نوپانا: یکی از مهم‌ترین چالش‌های کشور در چند سال اخیر، خروج بیش از اندازه نخبگان از کشور و فرار مغزها بوده است. مشکلی که آسیب‌های اقتصادی و اجتماعی فراوانی را در پی داشته است.
به اعتراف بررسی‌های کارشناسی دقیق، استارت‌آپ‌ها توانسته‌اند خیلی خوب از حل بخشی از این چالش برآیند. حتی آمارهایی از بازگشت نخبگان تحصیلکرده یا دارای سابقه کاری و فنی در خارج کشور به ایران به بهانه راه‌اندازی استارت‌آپ یا همکاری در این نوع کسب‌وکارها وجود دارد. کسبوکار سالم و پر از هیجان استارت‌آپی اکنون مهم‌ترین انگیزه برای ماندن نخبگان در کشور شده است.
با توجه به اهمیت آنچه گفته شد، در این مطلب به نظرات كارشناسان و مسئولان درباره حمایت از استارت‌آپ‌ها با هدف کاهش خروج نخبگان، در گفت‌وگو با نوپانا می‌پردازیم.
قاسم انصاری رنانی، مدیرعامل و نایب رییس سابق هیئت‌مدیره سازمان ملی بهره‌وری ایران:
«متاسفانه بعضی از ایده‌های نخبگان اجرایی نمی‌شوند و برخی از سودجویان با سوء استفاده از آنها، به سود سرشاری دست می‌یابند؛ بنابراین لازم است بر کپی‌رایت و ثبت نوآوری‌ها به نام افراد تاکید بیشتری شود و دولت با حمایت بیشتر از کارآفرینان در این زمینه به آنها دلگرمی دهد.»
پروانه مافی، رییس کمیته کسب‌وکارهای الکترونیک مجلس شورای اسلامی:
«شرکت‌های دانش‌بنیان تضمینی برای آینده سرمایه‌های علمی و نخبگان کشور هستند. امروزه اکثر کشورهای توسعه‌یافته به دنبال بهره‌مندی از سرمایه‌های بومی بالقوه موجود در کشور خود و علاوه بر آنها، به دنبال سرمایه‌های انسانی و افراد متخصص و آموزش‌دیده از سایر کشورها به‌ویژه کشورهای در حال توسعه هستند. در کشور ما تعداد افراد نخبه کم نیستند؛ لذا چنانچه نخبگان کشور در داخل مرزهای خود مورد حمایت قرار نگیرند، این سرمایه‌های مهم را از دست خواهیم داد.»
محمدقلی یوسفی، استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی خاطرنشان کرد:
«درست است که هیچ نیرویی نمی‌تواند پدیده فرار مغزها از کشور را به‌صورت کامل مهار کند؛ اما اگر زمینه‌های لازم برای رشد کسب‌وکارهای نوپا در کشور فراهم شود، بسیاری از نخبگان و فارغ‌التحصیلانی که تا امروز مجال کافی برای رشد نداشتند قادر خواهند بود از فرصت‌های پیش رو استفاده کنند و ماندن را به رفتن ترجیح خواهند داد.»
هوشنگ فاخر، عضو اتاق بازرگانی:
«چنانچه زمینه برای فعالیت استارت‌آپ‌ها در داخل کشور مهیا شود، آمار مهاجرت مغزها به خارج از کشور کاهش خواهد یافت. از مهم‌ترین عواملی که می‌تواند نخبگان را به ماندن در کشور تشویق کند و برای آنها ایجاد انگیزه کند موفقیت در کار و سودآوری در این گونه مشاغل است.»
غلامرضا حیدری، نماینده مردم حوزه تهران:
«چنانچه از کسب‌وکارهای نوپا حمایت شود، خروج نخبگان به‌وضوح کاهش می‌یابد و کسانی که تا پیش از این به امید اشتغال از کشور خارج می‌شدند، اکنون انگیزه لازم برای خدمت به کشور خود را دارند.»
علی آقا‌محمدی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام:
«توسعه کسب‌وکارهای نوپا می‌تواند زمینه‌ساز ماندگاری نیروی انسانی، به‌خصوص نیروی انسانی نخبه در کشور شود و چنانچه زیرساخت‌های لازم برای مشاغل دانش‌بنیان در داخل کشور فراهم شود و مورد حمایت دولت قرار بگیرند، مشکلی به نام فرار مغزها نخواهیم داشت. در این صورت، جوانان خوش‌فکر تنها به انگیزه کسب دانش جدید جهت توسعه کسبوکار خود از کشور خارج خواهند شد و مجددا به آن بازخواهند گشت.»
علی یقطین رئیس مرکز مطالعات تکنولوژی دانشگاه شریف:
«با شکل‌گیری فضای استارت‌آپی، جوانان با سرمایه‌های اندک به این کسب‌وکارهای نوپا روی آورده‌اند و همین امر باعث ایجاد فضای تکاپو و امید در بین فارغ‌التحصیلان شده است. از سوی دیگر بسیاری از نخبگانی که به دلیل فراهم نبودن بسترهای لازم، تمایل به خروج از کشور داشتند، تجدید نظر کرده‌اند و در بستر کار استارت‌آپی ایران که مانند یک زمین بکر است، تجارت‌های خود را شکل داده‌اند.»
ابراهیم رزاقی، عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران:
«یکی از مشکلات ما این است که دلار ارزان‌قیمت برای واردات خارجی‌ها ارائه می‌شود، درحالی‌که تولیدکنندگان داخلی از هیچ حمایتی برخوردار نیستند. به همین دلیل است که اغلب هیچ تولیدکننده‌ای توان رقابت با کالاهای وارداتی را ندارد. مسئله اساسی این است که بسیاری از مشاغل با پرداخت نکردن به‌موقع حقوق شاغلان، بسیاری از فعالان را به جمع کثیر بیکاران اضافه کرده است؛ درحالی‌که استارت‌آپ‌ها که اغلب با تکیه بر نبوغ فکری نخبگان شکل می‌گیرند، تا به حال توانسته‌اند بسیاری از جوانان را بدون حمایت‌های دولتی به چرخه کار وارد کنند.»
محمدحسین برخوردار، عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران:
«معاف‌کردن از مالیات‌ها می‌تواند به نخبگان عرصه استارت‌آپ انگیزه لازم برای شروع کار را بدهد. دولت برای پیشگیری از تضییع حقوق نخبگان با حمایت‌های قانونی و تسهیلات مالی می‌تواند انگیزه را به جوانان نخبه برگرداند.»
حامد فرنام، مشاور کمیسیون انرژی اتاق ایران:
«حمایت از استارت‌آپ‌ها کاهش خروج نخبگان از کشور را در پی خواهد داشت و بین حمایت از کسب‌وکارهای نوپا و عدم خروج نخبگان از کشور همبستگی وجود دارد؛ اما نمی‌توان گفت که ارتباط مستقیمی بین این ۲ عامل وجود دارد لذا باید با برنامه‌ریزی‌های داخلی و فراهم‌کردن تقاضای موثر برای کسب‌وکارهای دانش بنیان بخش خصوصی، مانع خروج نخبگان از کشور شد.»
دکتر آلبرت بغزیان، استاد اقتصاد دانشگاه تهران:
«آنچه که در دانشگاه‌ها تدریس می‌شود و به نوعی سالهاست که در آنجا خاک می‌خورد، باید به واسطه ایده‌های نوآورانه نخبگان که نیاز به سرمایه‌گذاری مالی دارند تجاری‌سازی شده و در راستای خدمت‌رسانی به مردم قرار گیرند. در حقیقت این جوانان خوش فکر استارت‌آپی هستند که سرمایه‌های دانشگاهی را با صنعت پیوند می‌زنند و به همین دلیل نیازمند حمایت و پشتیبانی دولت هستند.»
سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری ریاست‌جمهوری:
«دستاوردهای بسیاری در دولت یازدهم حاصل شده است. بیش از سه هزار شرکت دانش‌بنیان، زمینه صادرات محصولات دارویی داخلی به کشورهای همسایه و آمار رو به رشد بازگشت نخبگان، بخشی از این دستاوردهاست؛ اما مهم‌ترین دستاورد زیست‌بوم اقتصاد دانش‌بنیان، حفظ نیروی انسانی خلاق و کارآمد است. با گسترده‌تر کردن این فضای محدود، می‌توان به پیشرفت اقتصاد و حفظ و ماندگاری سرمایه‌های انسانی امیدوار بود.»
حمیدرضا ترقی، عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی:
«تا کنون یکی از دلایل عمده خروج بی‌رویه نخبگان از کشور، عدم وجود فرصت‌های شغلی برای آنها، در داخل مرزهای کشور بوده است و چنانچه از طریق توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان و کمک به استارت‌آپ‌ها، فرصت های شغلی مناسب برای جوانان با استعداد کشور فراهم شود، بالطبع کارآفرینان نیز حضور موثرتری در تولید ملی و رشد اقتصادی کشور خواهند داشت.»
حجت‌الاسلام محمد شجونی، عضو جامعه وعاظ کشور و حوزه علمیه:
«بسیاری از نخبگان به دلیل عدم حمایت‌های لازم از سوی دولت، طرح‌های خود را به خارج از کشور می‌برند و کشورهای غربی نیز با حمایت‌های خوب خود از جوانان بااستعداد ما، از ایده‌های آنها استفاده کرده و از نتایج ثمربخش حاصل از آن بهره‌مند خواهند شد؛ لذا حمایت دولت از استارت‌آپ‌ها و به تبع آن جوانان دانش‌آموخته و نخبه در این برهه تاریخی، اهمیت شایانی دارد.»
محمدحسین برخوردار، عضو سابق اتاق بازرگانی تهران:
«خوشبختانه کشور ما از لحاظ تعداد نیروی تحصیلکرده و خوش‌فکر وضعیت بسیار خوبی دارد و چنانچه نخبگان را در داخل مرزهای کشور حمایت کنیم، از فرار مغزها به خارج از کشور جلوگیری می‌شود؛ چرا که تا به امروز به‌دلیل کمبود حمایت‌های لازم از نخبگان، بسیاری از آنها به خارج از مرزها مهاجرت کرده‌اند و باعث ارتقای علم و صنعت کشورهای دیگر شده‌اند؛ این در حالی است که اگر آنها در کشور خود مورد حمایت قرار گیرند، می‌مانند و به جامعه خود خدمت می‌کنند.»
(همچنین بخوانید: تشویق نخبگان به ماندن با تقویت استارت‌آپ‌ها)
درباره بهاره خاموددوست
بهاره خاموددوست دانش آموخته مهندسی عمران است. او از سال ۱۳۹۲ در نشریات دانشگاهی و مجلات منطقه‌ای و پایش بخش‌های مختلف استان مشغول بوده است. او همچنین سابقه فعالیت در پروژه‌های معماری و کارگاه‌های عمرانی را دارد.
مرور این مطلب در ۳۰ ثانیه
مهم‌ترین عواملی که می‌توانند نخبگان را به ماندن در کشور تشویق کنند و برای آنها ایجاد انگیزه کنند، موفقیت در کسب‌وکارهای نوپا و سودآوری در این‌گونه مشاغل است. 
امتیاز مطلب
زمان مطالعه
مطالب مرتبط
تعداد بازدید
تازه‌های نوپانا
