هنگام خواب سطح هوشیاری ما کاهش مییابد و تقریبا تمام فعالیتهای عضلات ارادیمان غیرفعال میشود اما مغز هنگام خواب فعالیت خودش را بیشتر میکند و از این فرصت حسابی بهره میبرد.
خواب مراحل مختلفی دارد و الگوهای امواج مغزی در هر مرحله با یکدیگر متفاوت هستند. در مراحل اولیه خواب که ما هنوز هوشیار هستیم، مغز امواج بتا تولید میکند و با گذشت زمان امواج آلفا تولید میشوند. گروه تحقیقاتی RAND وابسته به نیروی هوایی آمریکا آنالیزی درباره آثار کمخوابی بر روی اقتصاد ارائه کردهاند که موارد زیر را در بر میگیرد.
اتفاقات هنگام خواب
چرخه خواب از پنج مرحله تشکیل میشود که حدود 90 تا 100 دقیقه طول میکشد. بنابراین هر فرد در خواب شبانه حدود چهار تا پنج چرخه خواب را طی میکند. در مراحل یک و دو حرکت چشمها آرام و نهایتاً متوقف میشود. ضربان قلب، آهنگ تنفس و دمای بدن کاهش مییابد. مراحل سه و چهار خواب عمیقاند که ما هنگام خستگی به آن نیاز داریم . در مرحله آخر ضربان قلب و تنفس تندتر میشود و عضلات دست و پا بیحرکت میشوند.
چرایی نیاز انسان به خواب
اطلاعات هنگام خواب به حافظه بلندمدت منتقل میشوند، بنابراین میتوان گفت خواب به تقویت حافظه کمک میکند. البته طبق تحقیقات انجام شده در دانشگاه استنفورد، خواب ناپیوسته مانع به وجود آمدن حافظه میشود! همچنین نباید فراموش کرد خواب برای کودکان از اهمیت ویژهای برخوردار است، زیرا میزان خواب کودکان در رشد مغز آنها بسیار موثر است.
در عین حال سیستم لنفاوی در شب فعال میشود و با سرعت بیشتری سموم بدن را دفع میکند. در عین حال پروتئینهایی که باعث بروز آلزایمر میشوند، در طول روز در بدن انباشته میشوند و هنگام خواب با افزایش فاصله سلولهای مغز و از طریق مایع مغزی نخاعی از بدن خارج میشوند. تخیل انسان تحت تاثیر کمخوابی از بین میرود، پس بهتر است برای داشتن یک ذهن خلاق، به اندازه کافی بخوابیم. بنابراین نمیتوان انکار کرد که خواب برای سلامت و بازسازی سیستم ایمنی، اعصاب و عضلانی انسانها بسیار مهم است.
بیخوابها افسرده میشوند
به گزارش بنیاد سلامت افرادی که به بیخوابی مبتلا میشوند، چهار برابر بیشتر از سایر افراد در روابط عاطفی خود دچار مشکل میشوند. بخشی از مغز که چرخه خواب و بیداری را تنظیم میکند در بیماری افسردگی از بین میرود به همین علت است که افراد مبتلا به افسردگی یا نمیخوابند و یا بیش از حد میخوابند. همچنین کمخوابی باعث افزایش وزن و کاهش کنترل قند خون میشود چرا که بدن در هنگام خواب انرژی مورد نیاز خود را ذخیره میکند.