بی‌توجهی دولت به مالکیت معنوی مانع رشد صنعت نرم‌افزار در ایران

در حالی که رییس جمهوری و دیگر مقامات دولتی به ضرورت تقویت صادرات شرکت های دانش بنیان در شرایط تحریمی تاکید دارند، برخی تولیدکننده های محصولات نرم افزاری معتقدند در ایران بی توجهی به مالکیت معنوی و ارزش دانش تولید نرم افزارها مانع رشد این بخش شده در شرایطی که ایران تولیدات نرم افزاری در کلاس جهانی دارد.

نوپانا به نقل از فصل تجارت ، رییس جمهوری بارها بر ارتقا جایگاه دانش بنیان ها و استارت آپ ها در اقتصاد کشور تاکید کرده و در شرایط کنونی که اقتصاد کشور با محدودیت های جدید در نتیجه خروج آمریکا از برجام مواجه شده است، موضوع بسترسازی برای شرکت های توانمند از اهمیت ویژه ای برخوردار است. حال فعالیت این گونه شرکت ها در شرایط جنگ اقتصادی و رویکرد حمایت از کالای ایرانی می تواند مزیتی برای تقویت صادرات کالاهای غیر نفتی نیز باشد. بر همین اساس علیرضا دلیری، معاون توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت علمی و فناوری رئیس هفته گذشته اعلام کرد: میزان تسهیلات پرداختی به شرکت های دانش بنیان در سه ماهه اول سال 97 به بالای هزار میلیارد تومان رسیده در حالی که در سال 96، 3800 میلیارد تومان بوده و در مقایسه با ابتدای سال 96 که رقمی بالغ بر 140 میلیارد تومان پرداخت شده بود، در سال جاری رشد قابل قبولی داشته است.

حال باید دید در ادامه برنامه دولت برای جامه عمل پوشاندن به درآمدهای ارزی دانش بنیان ها و استارت آپ ها محقق خواهد شد؟ یا روند رشد این شرکت ها در ادامه مسیر سال های گذشته خواهد بود.

گردش مالی 6 هزار میلیارد تومانی دانش بنیان ها

دبیر ستاد توسعه فرهنگ علم، فناوری و اقتصاد دانش بنیان در گفتگو با خبرنگار موج با اشاره به اینکه در سال های اخیر کشور با پدیده نوظهور دانش بنیان ها و استارت آپ ها آشنا شده و امروز از طریق آن به اقتصاد مقاومتی و نقطه امید متصل شده است گفت: از زمانی که بحث اقتصاد ملی مطرح شده، نقطه اتکایی در اقتصاد مقاومتی شرکت های دانش بنیان به وجود آمده و قانون تاسیس و حمایت از شرکت های دانش بنیان در مجلس نیز مصوبه شد و کمک کرد، تا امروز حدود 3600 شرکت دانش بنیان مجوز اطلاق دانش بنیانی از کارگروه تایید صلاحیت دریافت کنند.

پرویز کرمی با بیان اینکه 6 هزار میلیارد تومان گردش مالی شرکت های دانش بنیان است افزود: مردم به موضوع مصرف دانش بنیان ابراز علاقمندی کردند، هرچند ما برای شکل گیری بازار دانش بنیان ها نمی توانیم تنها به بازار داخلی اکتفا کنیم و با توجه به روند بازارسازی کنونی باید به بازار فراملی فکر کنیم، به همین دلیل چند سالی است که کریدورهای صادراتی محصولات دانش بنیان با کشورهای اروپا، آسیای جنوب شرقی، آفریقا و آمریکای جنوبی شکل گرفته است و پایگاه های صادراتی نیز توسط همین شرکت های دانش بنیان در کشورهای دیگر ایجاد شده و حتی در بازدیدهای رییس جمهوری و دیگر مقامات کشوری از نقاط مختلف دنیا، مدیرانی از این شرکت های دانش بنیان حضور دارند، اما این حمایت ها باید از طریق معرفی و خرید محصولات در آینده ادامه یابد.

او با اشاره به اینکه کمیته ی ویژه ای برای رفع مشکل صادرات و واردات شرکت های دانش بنیان و استارت آپ ها در حال فعالیت است تصریح کرد: ارز مورد نیاز این شرکت ها از سوی بانک مرکزی تامین می شود و پیگیری ها از سوی مرکز تبادلات بین المللی معاون علمی برای ارائه خدمات در شرکت های مقصد از سوی کنسولگری ها و سفارتخانه ها در حال انجام است.

دبیر ستاد توسعه فرهنگ علم، فناوری و اقتصاد دانش بنیان با بیان اینکه هیچ کالا و محصول مورد نیاز شرکت های دانش بنیان برای واردات محدودیتی ندارد افزود: 110 خدمت از گذشته به شرکت های دانش بنیان ارائه می شد، برای نمونه شرکت های دانش بنیان در راستای تامین مواد اولیه مورد نیاز خود می توانند بدون پرداخت عوارض گمرکی کالا وارد کنند.

کرمی با اعلام اینکه خوشبختانه معاونت علمی رییس جمهوری در کنار توجه به شرکت های دانش بنیان برای شرکت های که در حوزه نرم افزاری و خدماتی فعال بودند و نمی توانستند از قوانین دانش بنیانی استفاده کنند راهکاری با عنوان حمایت از شرکت های خلاق و استارت آپی را شروع کرده است اظهار کرد: در واقع فعالیت شرکت ها نرم افزاریی و خدماتی «های تک» نبوده و این راهکار کمک می کند تا همان تسهیلات شرکت های دانش بنیان به شرکت های خلاق و نوآور پرداخت شود.

او با تاکید بر اینکه در قالب ارائه 110 خدمت اعم از تسهیلات مالی، گمرکی، بیمه ای، خدمات فروش و کریدور صادرات و ...برای این شرکت ها در نظر گرفته شده است گفت: ایران در زمینه زیرساخت نرم افزاری و کسب و کارهای نوپا از جایگاه ویژه ای برخوردار است، به همین دلیل تقریبا موضوع استارت آپ، بین همه فارغ التحصیلان و دانشجویان رسوخ کرده است. در واقع بزرگترین کاری که معاونت فناوری ریاست جمهوری در حوزه دانش بنیان ها و استارت آپ ها انجام می دهد فرهنگ سازی بین دولت مردان، مردم، تولیدکننده ها و فناوران بوده و گفتمان سازی برای همین منظور را دنبال می کند و در بخش تحریک تقاضا جشنواره ایران ساخت را برای حمایت از تولید ملی ، کالای دانش بنیان ایرانی و جلوگیری از واردات بی رویه طراحی کرده است. بنابراین می توان گفت که همچنان هدف گذاری ما در ادامه فعالیت سال گذشته، توجه به دانش بنیان ها و استارت آپ ها ادامه خواهد یافت.

تولید نرم افزار در کلاس جهانی

شرکت های تولید کننده نرم افزار در کشور توانستند در کلاس جهانی نرم افزار تولید کنند و همین مساله باعث شده تا کشور در این زمینه نیازهای داخلی خود را تامین کند.

یک تولید کننده نرم افزار در ایران در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج، توان شرکت های ایرانی در این بخش در مقایسه رقبا در دنیا مثبت ارزیابی کرد و گفت: شرکت های تولید کننده نرم افزار در کشور رشد خوبی داشته اند و با توجه به اینکه گسترش کاربری فناوری اطلاعات و شتاب مصرف تکنولوژی هم در کشور بالاست، شرکت های تولید کننده نرم افزار در کشور توانستند در کلاس جهانی نرم افزار تولید کنند که با حمایت های دولت در آینده توسعه پیدا خواهد کرد.

ابراهیم بای سلامی با تاکید بر اینکه مهمترین چالش شرکت های نرم افزاری رعایت نشدن مالکیت معنوی و ارزش گذاری تولید دانش و فناوری است افزود: انتظار می رود در کشور به مالکیت معنوی و ارزش تولید دانش و فناوری توجه بیشتری شود، زیرا در شرایط کنونی این بخش با مشکلاتی مواجه است، به طوری که فرصت ندادن به رشد مرحله ای نرم افزارها که خاصیت پایدار عملکردی نرم افزار است، به چالش بزرگی در این بخش تبدیل شده و بی توجهی به تهیه سند نیازمندی ها و تحلیل مناسب کسب و کار قبل از سفارش تولید نرم افزار به مشکلات این بخش دامن زده است.