ثروتمندترين در جهان یا بی‌میل‌ترین در فعالیت‌های بشردوستانه؟

در دورانی که اکثر ثروتمندان جهان از جمله بیل گیتس به انجام فعالیت‌های بشردوستانه می‌پردازند،‌ جف بزوس نقش کم‌رنگ‌تری در این زمینه داشته است.

نوپانا به نقل از دیجیاتو: موسس و مدیرعامل آمازون، جف بزوس اخیرا با ثروتی معادل ۹۰.۹ میلیارد دلار،‌ تنها برای چند ساعت توانست لقب ثروتمندترین فرد دنیا را از آن خود کند. مهم‌ترین دلیل این اتفاق، خرید شرکت هول‌فودز (Whole Foods) بود که او را به یک‌باره صاحب یکی از بزرگ‌ترین زنجیره‌های تامین مواد غذایی کرد.

البته این افتخار تنها برای چند ساعت در اختیار او باقی ماند و با اعلام گزارش مالی شرکت، ارزش سهام آمازون با کاهش ملموسی مواجه شد تا ثروت بزوس نیز تحت تاثیر این مسئله قرار گیرد. در گزارش مالی آمده است که آمازون عملکردی بسیار مناسب داشته اما نه آن اندازه که تحلیلگران پیش‌بینی کرده بودند. در نهایت، بزوس در پایان روز با ثروتی معادل ۸۹.۸ میلیارد دلار پس از بیل گیتس با ثروت ۹۰.۸ میلیارد دلار در مقام دوم قرار گرفت.

اما با توجه به گسترش امپراطوری جف بزوس و ادامه فعالیت‌های چشم‌گیر بیل گیتس در امور خیریه و صرف مبالغی هنگفت در راه بهداشت و مبارزه با فقر، بعید نیست که بزوس باز هم لقب ثروتمندترین فرد دنیا را از آن خود کند، آن هم نه فقط برای چند ساعت کوتاه. در حقیقت، اگرچه ثروت بزوس به شکل صعودی رو به افزایش است اما فعالیت‌های خیرخواهانه او به اندازه دیگر بزرگان حوزه تکنولوژی نیست.

بیل گیتس بارها این پیام را منتشر کرد که وظیفه ثروتمندان جهان، بازگرداندن سرمایه به جامعه است. حالا بزوس به‌عنوان شخص اول این لیست (البته به‌زودی) باید رویه‌ای جدید را در قبال انتظارات در پیش گیرد و فشاری که بر او وارد می‌شود را به شکلی صحیح پاسخ دهد.

اهالی تکنولوژی از جمله گیتس یا موسس فیسبوک، مارک زاکربرگ، حضور در صدر لیست کرونیکل‌آف‌فیلانتروپی (Chronicle of Philanthropy) را تجربه کرده‌اند؛ اما بزوس هیچگاه در این لیست حتی حضور هم نداشته است. لیست کلونیکل‌آف‌فیلانتروپی شامل ۵۰ فردی است که سالانه بیشترین فعالیت‌های انسان‌دوستانه را انجام می‌دهند.

(همچنین بخوانید: بیل گیتس همچنان در صدر فهرست ثروتمندترین افراد جهان)

او حتی در پیمان «وقف ثروت» که از سوی ثروتمندانی نظیر وارن بافت، مایکل بلومبرگ، گیتس، زاکربرگ و بسیاری از اسامی شناخته شده دیگر، حمایت می‌شود نیز حاضر نیست. در این پیمان، ثروتمندان تعهد می‌دهند که نیمی از ثروت خود را در راه امور خیریه و بشردوستانه سرمایه‌گذاری کنند. والدین بزوس؛ جکی و مایک، بنیاد خانوادگی بزوس را اداره می‌کنند و در حالی که فرزندانشان هم در هیئت مدیره آن حاضر است اما عمده سرمایه این بنیاد از سوی مایک بزوس تامین می‌شود.

این بی‌تحرکی و عدم توجه سبب‌شد تا بزوس به بی‌میلی به امور بشردوستانه متهم شود؛ به همین جهت او چند هفته پیش سعی کرد تا این دیدگاه را از بین ببرد و در توییتر از دنبال‌کنندگان خود پرسید که او به‌راستی چطور باید ثروت خود را خرج کند؟ او توییت کرد: «من دوست دارم که عمده فعالیت‌های بشردوستانه‌ام صرفا کمک‌های آنی و کوتاه‌مدت به مردم نباشد و اثری ماندگار داشته باشد».

این حرف‌های بزوس نشانه‌‌ای از تصمیم جدی او برای ورود به کارهای خیرخواهانه بود اما در مقایسه با ثروت عظیمی که دارد، انتظار بیشتری از بزوس در انجام امور خیریه می‌رود.

در ماه مه، بزوس یک میلیون دلار به کمیته خبرنگاران برای آزادی مطبوعات اهدا کرد؛ یک اقدام خیرخواهانه در راستای دریافت سود بیشتر از کسب‌و‌کاری که بزوس به آن علاقه دارد. در واقع واشنگتن پست برای جف بزوس است. در ماه مارس، بنیاد خانوادگی او، ۳۵ میلیون دلار به انستیتو تحقیقاتی سرطان فرد هاچینسون اعطا کرد. او ۱۰ میلیون دلار دیگر نیز برای مرکز نوآوری‌ها در موزه تاریخ و صنعت سیاتل هزینه کرد.

آمازون اخیرا تعهد داده که برای بی‌خانمان‌ها نیز طرحی بریزد و از این سو، بزوس یک میلیون دلار دیگر از سرمایه خود را نیز بخشید. این‌ مبالغ شاید رقم‌های بسیار بالایی باشند اما در مقایسه با سرمایه‌گذاری ۴۵ میلیارد دلاری مارک زاکربرگ و همسرش پریسیلا چان یا سرمایه‌گذاری ۳۰ میلیارد دلاری گیتس تقریبا ناچیز به نظر می‌آید.

بزوس قصد دارد از پولی که دارد بهینه استفاده کرده و پول بیشتری به دست آورد. حتما در مورد شرکت فضایی او با نام بلو اوریجین (Blue Origin) شنیده‌اید که هدف آن انتقال انسان‌ها از زمین به گوشه دیگری از کهکشان برای حفظ بقای آنها است.

فرضیه دیگری هم وجود دارد؛ اینکه ممکن است بزوس تصمیم گرفته تا ثروت خود را مخفیانه صرف اعمال خیرخواهانه کند و یک انسان‌دوست واقعی باشد. اما با این حال همه معتقدند که بزوس باید چهره عمومی‌تری داشته باشد و از فعالیت‌های خود در این زمینه صحبت کند. تنها ثروت نیست که اهمیت دارد بلکه شهرت نیز به همان اندازه می‌تواند تاثیر‌گذار باشد.

گابریل فیتزجرالد، مدیرعامل سازمان غیرانتفاعی پانوراما که ۱۰ سال در بنیاد گیتس فعالیت داشت اعتقاد دارد اعمال انسان‌دوستانه پر سروصدا می‌توانند هیجان‌انگیز و فوق‌العاده قدرتمند باشند. او می‌گوید زمانی که گیتس می‌خواست فلج اطفال را ریشه‌کن کند، با دیگر ثروتمندان و صاحبان قدرت هم‌صدا شد تا بتواند پیامش را به درستی منتقل کند.

بزوس در روزی که گزارش مالی شرکتش منتشر شد، مقام نخست را از دست داد، حتی با وجود اینکه گزارش مثبت بود. اما دلیل این مسئله عمدتا به سیاست سود کمتر، فروش بیشتر باز می‌گردد. در مقایسه با سال گذشته، آمازون رشدی ۲۵ درصدی را تجربه می‌کند اما نرخ ارزش سهام‌داران آمازون نسبت به سال گذشته از ۱.۴۲ دلار به ۰.۴۲ سنت رسیده است. شرکت بزرگ‌تر از قبل شده اما میزان سود کاهش یافته است. پیش از این هم بزوس بارها این استراتژی را به‌کار گرفت و در آن موفق بود.

(همچنین بخوانید: چرا بايد ورود آمازون به خاورمیانه را جدی گرفت؟)