چرا بايد ورود آمازون به خاورمیانه را جدی گرفت؟

آمازون با مبلغی شگفت‌انگیز برای خرید خرده‌فروش آنلاین سوق به توافق رسیده است و این اتفاقی قابل توجه است.

نوپانا: روز گذشته خبری منتشر شد که اعلام می‌کرد شرکت آمازون بر سر خرید سوق، بزرگ‌ترین شرکت خرده‌فروش آنلاین در منطقه خاورمیانه، به توافق رسیده است. توافقی که اگر نهایی شود، مسیر را برای ورود آمازون به خاورمیانه بسیار هموار خواهد کرد.

خبرها حاکی از آن است که توافق دو طرف اواخر سال ۲۰۱۷ نهایی شده و قابل اجرا خواهد بود. این اتفاق در شرایط فعلی خاورمیانه و در حالی که در جنگ اقتصادی قرار داریم، بسیار اهمیت دارد. در این گزارش با بررسي چهار نکته به این موضوع می‌پردازیم که چرا بايد ورود آمازون به خاورمیانه را جدی گرفت؟ و چرا در چنین وضعیتی، اهمیت حمایت از ظرفیت‌های داخلی دوچندان می‌شود؟ باهم بخوانیم:   

١ـ سوق تجهیز می‌شود

فروشگاه آنلاین سوق از سال ۲۰۰۵ راه اندازی شده است و بیش از ۴۵ میلیون کاربر در ماه دارد. این شرکت استارت‌آپی فعالیت‌هایش را در عربستان سعودی، امارات متحده عربی، کویت و مصر متمرکز کرده است. در این فروشگاه آنلاین بیش از هشت میلیون و ۴۰۰ هزار کالا و محصول از جمله وسایل الکترونیکی، لباس، محصولات بهداشتی و آرایشی و لوازم خانگی به صورت آنلاین عرضه می‌شود.

این ظرفیت‌ها انگیزه‌ای شد تا مدیران شرکت آمازون را برای حضور در خاورمیانه تشویق و وسوسه کند. مدیرانی که سوق را «فروشگاه آنلاین پیشرو در خاورمیانه» نامیده‌اند و می‌خواهند منابع، سرمایه‌ها، دانش، تجربه و فناوری‌هایشان را به این شرکت منتقل کنند.

به گزارش نوپانا، چند روز گذشته در بعضی از خبرها آمده بود که آمازون حدود ۶۵۰ میلیون دلار برای خرید سوق پرداخت می‌کند. در کنار این گزارش‌ها، خبر پیشنهاد ۸۰۰ میلیون دلاری «اعمار مالز»، گرداننده بزرگ‌ترین مرکز خرید دوبی، به سوق نیز منتشر شد. اما شرکت آمازون از خواسته خود کوتاه نیامد و این استارت‌آپ بزرگ را با مبلغ یک میلیارد دلار خریداری کرد.

۲- آمازون نفوذ می‌کند

ورود یا به عبارت بهتر «نفوذ» آمازون به خاورمیانه از طریق استارت‌آپ سوق مسئله بسیار مهمی است. آمازون (Amazon) یک شرکت تجارت الکترونیک آمریکایی‌ است که در سال ۱۹۹۴ در سیاتل واشینگتن توسط جف بزوس (Jeff Bezos) تأسیس شده است. این شرکت فعالیت جدی خود را در سال ۱۹۹۵ با عنوان فروشگاه آنلاین کتاب، آغاز و با گذشت زمان، فعالیتش را گسترده‌تر کرد و به یکی از بزرگترین فروشگاه‌های آنلاین جهان تبدیل شد.

یک نکته جالب درباره آمازون به لوگوی آن مرتبط است. لوگوی آمازون در ابتدا تصویری انتزاعی از یک رود بود، اما در سال ۲۰۰۰ تغییر کرد. نام آمازون از حرف A شروع می‌شود و در آن حرف Z هم وجود دارد؛ در لوگوی جدید حرف A ‌با فلشی که البته شبیه لبخند هم است به حرف Z منتهی می‌شود؛ لوگوی فعلی آمازون می‌خواهد این مفهوم را القا کند که آمازون می‌تواند انواع کالاها را از A تا Z به مشتر‌ی‌های خود تحویل بدهد و آنها را خشنود کند.

آمازون با همین روحیه، سرمایه‌گذاری‌های متعددی در استارت‌آپ‌های مختلف انجام می‌دهد و حتی از A تا Z فناوری‌ها را در راستای گسترش خود به کار می‌گیرد یا کسب می‌کند. آمازون از بهترین بازارها هم با همین روحیه استقبال کرده و به همین دلیل می‌خواهد در شرایط جنگ اقتصادی به خاورمیانه نفوذ کند؛ این شرکت، سوق را بهترین فرصت خود در بازاری دیده است که ظرفیت بسیار بالایی دارد. با نگاهی به داخل و بررسی وضعیت موجود در ایران می‌توان بقیه ماجرا را حدس زد: اتفاقی مهم در حال رخ دادن است.

۳- ظرفیت‌های ایرانی مورد هدف قرار می‌گیرند

فروشگاه‌های آنلاین بومی و داخلی از مهمترین استارت‌آپ‌های ایرانی به شمار می‌روند که در شرایط تحریم‌های ناجوانمردانه بین‌المللی متولد شده و با تکیه بر همت جوانان و کارآفرینان ایرانی رشد کرده‌اند. اهمیت موضوع «سرمایه‌گذاری‌های هدفمند و ارزش‌آفرین داخلی» روی این استارت‌آپ‌ها و در پی آن «جذب سرمایه‌های خارجی» (به هوشمندانه‌ترین شکل ممکن بدون واگذاری سهام فروشگاه و به همراه تعهد انتقال دانش و تجربه بین‌المللی)، در چنین شرایطی است که بیشتر از گذشته آشکار می‌شود. یگان‌ها و نقاط قوت ایران در جبهه‌های جنگ اقتصادی همین فروشگاه‌های آنلاین بومی مثل دیجی‌کالا و ... هستند که توسط کارآفرینان و سرمایه‌گذارانی از بخش خصوصی تاسیس و تجهیز شده‌اند و آماده رزم اقتصادی هستند؛ اما این همه ماجرا نیست. 

در مقابل عده‌ای هم وجود دارند که (با نیت‌های مختلف و ظاهرا به انگیزه‌هایی مثل رقابت‌های جناحی یا سیاسی یا هرچیز دیگر) همین یگان‌ها را مورد هدف قرار داده و از این موضوع که دشمن واقعی در حال تجهیز پایگاه‌های خود در منطقه است، غفلت می‌کنند. در حالی که اکنون جبهه‌های جنگ اقتصادی بیشتر از اینها نیاز به حمایت‌های ملی و همه‌جانبه دارد.

اکنون باید مردم، رسانه‌ها، دولت، مجلس، قوه قضاییه و همه و همه در کنار بخش خصوصی و کارآفرینان استارت‌آپی قرار بگیرند و همزمان با حمایت همه‌جانبه، در برابر برچسب‌ها و اتهامات ناجوانمردانه علیه ظرفیت‌های داخلی مقابله کنند. در شرایط حساسی هستیم و شناخت دشمن و بررسی فعالیت‌های آن به بصیرت همه‌جانبه نیاز دارد.

(در همین زمینه بخوانید: نقش استارت‌آپ‌ها در اقتصاد مقاومتی: تولید-اشتغال)

(همینطور بخوانید: استارت‌آپ‌ها در خط مقدم جنگ اقتصادی) 

۴- رقبای منطقه‌ای بیشتر می‌شوند

این روزها خبرهای مختلف از حضور و تلاش برای موفقیت‌ شرکت‌های خرده‌فروش دیگر در کشورهایی همچون ترکیه، هند، روسیه، ‌چین و این اواخر کشورهای حاشیه خلیج‌فارس نکته‌ای مهم را برای همه ما گوشزد می‌کند: رقابت و رزم بزرگ‌تری در پیش است.

در این زمینه در نوپانا بیشتر خواهیم نوشت ولی چندان بیراه نیست اگر به این موضوع اشاره کنیم که عدم‌حمایت از کسب‌وکارهای نوپای بومی، می‌تواند زمینه را برای جولان رقبای منطقه‌ای و نفوذ رقبای جهانی بیشتر از پیش بازکرده و حیات و دوام کسب‌وکارهای داخلی را با خطری جدی روبرو کند.

بازهم تاکید می‌کنیم در چنین شرایطی است که به جای اتهام زدن یا تلاش برای امنیتی کردن فضا، باید با حفظ داشته‌های موجود ملی و ایرانی‌مان، رشد کسب‌وکارهای نوپا را با حمایت‌های همه‌جانبه سرعت ببخشیم و استفاده از نیروهای جوان و نخبه را توسعه دهیم.