تحقیقات نشان میدهند که کارآفرینی موفق، احتمالا مستلزم مجموعهای از خصوصیات ذاتی و ژنتیکی است. مجموعه رفتارها و خلقیات شما، احتمال موفقیتتان را در این حرفه مشخص میکند.
نوپانا: معمولا داستانهای مشهوری که از کارآفرینان میشنویم، از پیروزیها و موفقیتهای بزرگ حکایت دارند. در این داستانها کسی از درد، زیان یا شکستهای ناگوار حرفی نمیزند. ولی واقعیت این است که یک کارآفرین جوان بودن، کار آسانی نیست. قبل از اینکه به مزایایی که کارآفرینی به همراه دارد فکر کنیم، باید از تمام جوانب آن آگاه باشیم.
برای مثال نگاهی به آمار موفقیت استارتآپها داشته باشیم. مطالعات دانشکده کسبوکار هاروارد نشان میدهد ۷۵درصد از استارتآپهایی که با سرمایه خصوصی کارشان را آغاز میکنند، شکست میخورند. آمار موسسه تحقیقاتی برین هم این نتایج را تایید میکند: در سطوح صنعت به صنعت، ۲۰ تا ۳۰درصد استارتآپها در نخستین سال تاسیس و ۷۰درصد آنها در ۱۰ سال اول کارشان شکست میخورند.
مطابق معمول اولین سوالی که مطرح میشود این است: علت سقوط استارتآپها چیست؟ متداولترین پاسخها هم به این موارد اشاره میکنند: افزایش زودهنگام سرمایه، عدم تناسب محصولات با بازار یا خارج شدن از دور رقابت. البته آمار نشان میدهد کارآفرینان سریالی، یعنی کارآفرینانی که تجربه تاسیس چندین استارتآپ پشت سرهم دارند، موفقتر از سایرین عمل میکنند.
به یاد داشته باشیم که وضعیت اقتصادی منطقه و شرایط ورود به یک صنعت هم نقش مهمی در این شکستها و موفقیتها ایفا میکنند؛ اما نقش دانش و هوش فردی کارآفرینان انکارناپذیر است. شواهد زیادی نشان میدهند که موفقیت کارآفرینی مستلزم یک سری عوامل شخصیتی خاص مثل صبر و شکیبایی، استقامت، مهارت شنیدن و یاد گرفتن، مجموعه مهارتهای مربیگری و نظیر آن است.
کارآفرینی ذاتی
شاید کمی هیجانانگیز به نظر برسد. در سالهای اخیر روانشناسان برتر جهان توانستهاند ویژگیهای شخصیتی مشترکی بیابند که بهطور سیستماتیک امضای کارآفرینی موفق محسوب میشوند،. این پروفایل شخصیتی، کلکسیونی از خصوصیات و رفتارهایی را شامل میشود که یک فرد را مستعد کارآفرینی موفق میکند. این عوامل بهنوعی احتمال موفقیت واقعی و رشد بلندمدت را بهعنوان بنیانگذار تضمین میکند.
این پروفایل، پنج ویژگی شخصیتی محوری را بهعنوان خلقوخوی فطری کارآفرینی معرفی میکند: ذهنیت باز، وجدان و تعهد کاری، برونگرایی، سرسختی و تحریک ناپذیری.
این پنج ویژگی بهعنوان پایههای ژنتیکی و عصبی کارآفرینی شناختهشدهاند. به عبارتی، علم روانشناسی تصدیق میکند که کارآفرینی، فطری است. حالا این سوال مطرح میشود: آیا شما میتوانید یک کارآفرین موفق باشید؟ بیایید نگاه نزدیکتر و عمیقتری به این خصوصیات داشته باشیم.
انسانی کنجکاو هستید که با ذهنی باز از تجربیات جدید استقبال میکنید
فردی که از ذهنیت باز برخوردار است، عقاید و تجربیاتی اصیل، پیچیده و ظریف دارد. شما فردی بسیار باهوش هستید و آیکیوی بالایی بهویژه در هوش کلامی و شفاهی دارید. فردی کنجکاو هستید که همیشه مایل به کشف ناشناختهها است. شما علم و هنر را همتراز میبینید و هیچکدام را به دیگری ترجیح نمیدهید. در وجودتان یک کنجکاوی کودکانه حس میکنید و کمی هم شوخطبع هستید.
درعینحال، ممکن است همیشه به دنبال هیجانهای بعدی باشید. فردی که در جستجوی وقایعی است که احساسات را تحریک میکند و سطح آدرنالین خون را افزایش میدهد. ممکن است دیگران شما را انسانی گستاخ یا سبکسر بدانند.
نسبت به اخلاقیات کاری، باوجدان و متعهد هستید
فردی که از وجدان کاری برخوردار است، از اهتمام و کار سخت نمیترسد. هر زمان که نیاز باشد تمام سعی و تلاش و انرژی خود را به کار میگیرید. لیست موفقیتهای شما، از دستاوردهایی پر شده است که ناشی از «شانس» نیستند؛ بلکه از نظم و استقامت سازمانیافته حاصل شدهاند. در اغلب تیمها و گروهها، مسئولیت وظایف مهم را به عهده دارید و همان فردی هستید که دیگران روی او حساب میکنند. هرگز دیرتر از موعد در جلسات و قرارهای شخصی و کاری حاضر نمیشوید.
در شرایط خاص، اگر بیشازحد به سازماندهی امور متمایل باشید، ممکن است نشانههای اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) را بروز دهید. در این شرایط آنچه برای شما دیسیپلین ضروری محسوب میشود، ازنظر دیگران افراط و زیادهروی است.
(همچنین بخوانید: کمبود اعتماد به نفس، مانعی جدی در کارآفرینی است)
باانرژی و برونگرا هستید
این ویژگی، علائم بسیار سادهای دارد. طبیعتا بهعنوان یک انسان برونگرا، با دیگران بهراحتی صحبت میکنید و از حضور در اجتماع، انرژی میگیرید. میتوانید با اعتمادبهنفسی بینظیر، از ایدههای خود دفاع و دیگران را بهسادگی متقاعد کنید. همچنین انسانی ریسکپذیر، فعال و پویا هستید.
اما از طرف دیگر ممکن است برای جلبتوجه دیگران تلاش کنید و خودخواه و خویشتن محور باشید. در این صورت مهارتهای سمعی شما دچار اختلال میشود. در گروههای کوچک یا دیدارهای دونفره، مکالمه را در دست خواهید گرفت. به عبارتی، شما یک سخنران عالی و یک شنونده بد خواهید بود.
در مقابل دیگران کوتاه نمیآیید
این ویژگی، کمی پیچیده و جالب است. شما انسانی قاطع هستید که از اظهار و ابراز عقایدش واهمهای ندارد. به شرکت در رقابت علاقهمندید و حاضرید هر کاری را که لازم است انجام دهید تا برنده رقابت باشید. برای شما ایدهها به همهچیز اولویت دارند. کارمندان و سایر مردم، در اولویت دوم قرار میگیرند.
ممکن است بسیاری از مردم، شما را فردی ناخوشایند بدانند. ولی اگر برای موفقیت باید ناخوشایند باشید، از آن ابایی ندارید. به ایلان ماسک، استیو جابز و جف بزوس نگاه کنید. همه آنها در کنار موفقیتهای درخشانشان، گاهی شخصیتی نامطبوع و ناراحتکننده دارند.
انسانی تحریک ناپذیر، با پایههای احساسی قوی هستید
فردی که به لحاظ عصبی زیاد تحریکپذیر نیست، ازنظر احساسی پایدار است. شما به متعادل نگهداشتن امور و سازگاری با شرایط علاقهمندید. زندگی عاطفی خود را کنترل میکنید. به نظرات خود اعتقاد دارید و برای اینکه احساس خوبی نسبت به خودتان داشته باشید، نیازی به تأیید دیگران ندارید.
بهطورکلی نه حالت تدافعی دارید و نه منفعل هستید. درست است که دوست دارید دیگران را به چالش بکشید، ولی این کار را با رویکردی آرام و جالب انجام میدهید. زیاد از کوره درنمیروید.
اما از طرفی زیاد با دیگران احساس همدلی نمیکنید. چرا؟ همدلی با دیگران به معنی پذیرفتن درد اجتماعی و تحریکپذیری احساسی است. شما نمیخواهید خودتان و دیگران درد زیادی تجربه کنید.
آیا شما چنین خصوصیاتی را در خودتان مشاهده میکنید؟
اگر سرسختید، به تجربیات جدید، خلاقانه، غریب و انرژیبخش علاقه دارید، به لحاظ احساسی پایدار و غیر متزلزلید و بهراحتی نظرتان را ابراز میکنید، ممکن است ذاتا یک کارآفرین باشید!
و اگر کمی دلسرد شدهاید و به خودتان میگویید: «نه، اصلا چنین آدمی نیستم! من که نمیخواهم آزاردهنده باشم!» ناراحت نشوید. به دو دلیل: اول اینکه دانشمندان و روانشناسان، روندهای غالب را در دادههای شخصیتی در نظر میگیرند و غالبا از شرایط خاص فردی صرف نظر میکنند. ممکن است شما یک مورد بینظیر باشید، پس بااراده جلو بروید و اشتباه این کارشناسان را ثابت کنید.
دوم، شواهدی وجود دارد که نشان میدهد خصوصیات افراد قابل تغییر است. شما بهراحتی میتوانید یاد بگیرید که ساختار اصلی شخصیت خود را تغییر دهید.
بهعلاوه، اگر میبینید که برخی از ویژگیهای شخصیتان مانع از موفقیت در کسبوکار میشوند، آنها را بهتر بشناسید و برای تغییر آنها دست به کار شوید.
(همچنین بخوانید: شناخت عملکرد مغز چه کمکی به کارآفرینان میکند؟)