در این مطلب سه ویژگی بارز مغز آمده است که مدیران و کارآفرینان میتوانند با استفاده از آنها، تیمهای کاملتری با ضریب موفقیت بالا بسازند.
نوپانا: مغز انسان از پیچیدهترین قسمتهای بدن است و شناخت این عضو کمک زیادی به همه افراد مخصوصا مدیران و کارآفرینان میکند. در ادامه سه ویژگی مغز که در ساخت تیم و گروه بسیار کارآمد است، اشاره شده است.
ویژگی اول: بر اساس عملکرد مغز، دو نوع شادی وجود دارد: اولین نوع شادی هدونیک (hedonic) نام دارد که اغلب با چرخه دوپامینی (dopamine) ناشی از جایزه یا تشویق بلافاصله بعد از انجام کار، مرتبط است. دوپامین رفتارهایی از جمله انگیزش، حرکت و ... را تحت تاثیر قرار میدهد. زمانی که در مغز دوپامین ترشح میشود، فرد احساس لذت و خوشحالی میکند. دومین نوع، یودیمونیک (eudiamonic) است که به نظر میرسد با چرخههای طولانی و آرام مرتبط با سروتنین (serotonin) در ارتباط باشد.
سروتونین، ماده شیمیایی مهمی در مغز است که به عنوان «انتقالدهنده عصبی» شناخته میشود. امروزه شرکتها و مدیران با آگاهی از این ویژگیها، شرایط را به نفع خود رقم میزنند. برای مثال، فیسبوک (Facebook) با دانستن ویژگی لذت لحظهای و شادی هدونیک، ذهن شما را به تسخیر خود در آورده است. امروزه تمامی رسانهها با آگاهی از چرخههای تشویق و در نتیجه آزاد کردن دوپامین، انسانها را در اختیار خود دارند.
شاید این سوال برای شما پیش بیاید که دانستن این موارد چه کمکی به ما میکند؟ پاسخ این است که افراد باید از مواردی که موجب برانگیختن لحظهای آنان و خوشحالی به مدت اندک شود، دوری کنند؛ در عوض، باید برای ایجاد احساسات و لذتهایی که عمیقتر بوده و بر اساس سروتونین است، عمل کنند. راهبران موفق عموما چنین رویکردی را پیش میگیرند.
ویژگی دوم: باید این را بدانید که واکنش طبیعی مغز به تجربیات جدید، ترس است. اکثر ما گمان میکنیم که وظیفه اصلی مغز فکر کردن است؛ در حالی که مهمترین وظیفه مغز، ایمن و زنده نگه داشتن فرد است و چون انسانها در مسیر عادی و روزانه زندگی خود ایمن و زنده هستند، مغز فکر میکند که کارش را درست انجام میدهد.
ترس، واکنش مغز برای مقاومت در برابر تجربیات جدید است. پس برای ساختن تیم حود و رویارویی با تجربیات جدید، باید اقداماتی متناسب با این ویژگی مغز انجام گیرد؛ نکتهای که همه کارآفرینان موفق به خوبی از آن آگاهند.
سومین و آخرین ویژگی: تمامی راهبران باید بدانند دارایی کنونی آنها برای رسیدن به هدف کافی نیست. به طور خلاصه، تفکر سریع برای حل مشکلات شناخته شده و بهبود زمان حل مسائل ضروری است؛ اما تفکر سریع زمانی که میخواهید در حل مسائل خلاقیت به کار ببرید راهبرد غلطی است و معمولا به نتایج خوبی منجر نمیشود. راه حل این مشکل در تنظیم راهبردی است که رفتارهای مورد نظر افراد تیم را به عادت تبدیل میکند و با نگه داشتن این عادتها در سازمان به موفقیت میرسد. در ادامه برخی از موارد برای رسیدن به این هدف آمده است:
- هدفگذاری روی مسئلهای جدید: با این کار شما سروتونین بیشتری را به خونتان تزریق میکنید و عملکرد بهتری را نشان خواهید داد. هماهنگی با هدف هسته اصلی شادی است. برای مثال زمانی که به هدفی جدید و بزرگتر فکر میکنید، عملکرد شما بهتر و دید شما وسیعتر میشود.
- کنجکاوی خود را حفظ کنید: به عنوان راهبر گروه، میتوانید میزان اشتیاق تیمتان را با شدت و سرعت با پرسیدن سوالهای مختلف در جلسات بالا ببرید. برای مثال، « نقطه ضعف برنامه راهبردی تیم چیست؟» یا « کنجکاوی در مورد فرصتها و چالشهای جدید» و از این دست سوالها که باعث زنده نگه داشتن حس کنجکاوی افراد میشود. کنجکاوی و خلاقیت سبب میشود تا در ابتدای راه، تیمتان را با استفاده از تنوع ناشی از این موارد پرانگیزه نگه داشته و از مشکلات اولیه چشمپوشی کنید.
- انتخاب تازگی و خلاقیت به جای عادتها: مغز نسبت به مواردی که جدید اما ایمن باشند، حساسیت زیادی نشان نمیدهد. برای مثال، وظیفهای را برای همکارانتان که اغلب از قسمتهای مختلف هستند، ترتیب دهید. سپس، از آنها بخواهید در جلسات سه ساعته که هر دو هفته یکبار برگزار میشود، از هیچگونه گوشی تلفن یا کامپیوتری استفاده نکنند و فقط همکاریهای بین فردی داشته باشند.
افرادتان از خودکار، یادداشت، تخته یادداشت و ... برای طراحی، معماری و حل مسئله استفاده خواهند کرد. نتیجهای که در نهایت خواهید دید غیر قابل باور است. آن افراد که قبلا با یکدیگر کار نکرده بودند، در راستای این کار بسیار با یکدیگر هماهنگ شده و وظیفه خود را به خوبی انجام دادند. یک نتیجه جدید اما بدون ترس!
مغز همانند یک ماشین میتواند یاد بگیرد. با استفاده از ویژگیهای مغز و شناخت آنها، میتوان افراد تیم را بهتر هدایت کرد و به نتایج مطلوبتری رسید.
به نظر شما چه چیزهایی باعث تحریک افراد برای انجام بهتر وظایف در تیمها میشود؟ چگونه میتوان خلاقیت افراد را در بروز دادن افکارشان افزایش داد؟ آیا شما از روشهای دیگری برای راهبری افرادتان استفاده میکنید؟
(همچنین بخوانید: غذاهایی که پیرشدن مغز را سریعتر میکنند)