مسئله اشتغال مهمترین نیاز کشور اعلام شده است، اما چطور میتوان اشتغالزایی در مسیر فناوری را در کشور توسعه داد؟
صنعت، موتور محرکه توسعه و پیشرفت هر کشور و جامعهای است و در حوزه اقتصاد و اشتغالزایی در جامعه نقش مهمی دارد. اما با توجه به شرایطی که وجود دارد، بخشهای مختلفی از صنایع با مشکلاتی روبرو هستند که منجر به تعطیلی یا رکود در تعداد زیادی از آنها نیز شده است.
از سویی با گسترش اینترنت و تغییر فضای کسبوکار، تحولات گستردهای در دنیای تجاری و کیفیت زندگی مردم ایجاد شده است. اکنون دیگر فضای کسبوکار سنتی مبتنی بر کالا و خدمات از نفس افتاده است.
به فضای کسبوکارهای امروزی و فرصتهایی که ایجاد شده است هم میتوان به شکلهای مختلفی نگاه کرد که در این میان بحث اشتغالزایی به عنوان یکی از ثمرات حرکت در مسیر اقتصاد مقاومتی یکی از موضوعات مهم است. همچنین ایران نیز در شرایطی که با تحریمها و سنگاندازیهای وسیع بینالمللی در راه توسعه و رشد خود روبروست، یک گزینه راهگشا در مقابل خود دارد که استفاده از توانایی و قابلیتهای نسل جوان و نخبگان خود است.
اکنون با استفاده مناسب از این ظرفیتها در مسیر توجه به رهنمودهای مقام معظم رهبری در اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی، میتوان انتظار داشت که نتایج بسیار مثبتی به وجود بیاید.
رهبر معظم انقلاب در سخنرانیها و بیانات خود در زمینه اقتصاد مقاومتی به موضوعی اشاره اکید دارد که میتوان آن را به روشنی دید: اشتغال! توصیههایی برای یافتن راهکارهای عملی و حرکت در مسیر ایجاد اشتغال برای جوانان که تمامی دستگاههای دولتی و اجرایی و همچنین افکار عمومی را برای نیل به آن هدایت میکند.
در این میان جوانان نخبه و با استعداد کشور هم، خود به عنوان کارآفرینان نسل جوان، آستین بالا زدهاند. آنها اکنون با راهاندازی کسبوکارهای نوپای مبتنی بر فناوری که نتیجه پیشرفت فناوری در دنیا، ایجاد زیرساختهای فناورانه در کشور از یک سو و توانمند بودن، علاقه به وطن و تلاش برای ارتقای سطح کیفیت زندگی مردم از سوی دیگر است، تلاش میکنند که اهداف مقدسی را در راستای عمل به اقتصاد مقاومتی دنبال کنند.
یکی از مهمترین آثار شکلگیری استارتآپها یا همان کسبوکارهای نوپا در شرایطی که بوروکراسی اداری و دولتی در راه ایجاد اشتغال میتواند مسیر به موفقیت رسیدن کشور را آهسته کند، همین مساله اشتغالزایی است. کسبوکارهایی که مبتنی بر فناوری هستند و شکل سنتی پیشین را ندارند، به سرعت میتوانند رشد کرده و در این راه برای رسیدن به موفقیت به نیروی انسانی جوان، پرتلاش و پرانگیزه و توانمند نیاز دارند که بهحمدالله در کشورمان جوانان زیادی با این شرایط وجود دارند که میتوانند جذب همین استارتآپها شوند یا خود دست به کارآفرینی بزنند و با راهاندازی یک کسبوکار، در زمانی کوتاه تعداد زیادی شغل ایجاد کنند.
روشن است که جوانان نخبه و توانمندی که ایدههای خلاقانه خود را تبدیل به کسبوکاری میکنند که خود مولد درآمد و تولیدکننده مشاغل بسیار جدیدی بر بستر دانش و فناوری است، باید بسیار بیشتر از قبل، مورد حمایت قرار بگیرند.
اگر اشتغالزایی را به عنوان موتور محرک اقتصادی، پیشرفت و توسعه نگاه میکنیم، باید موضوع حمایت از ظرفیت استارتآپها را در نظر بگیریم. در شرایطی که برخی از صنایع در حال حاضر با مشکلات عدیدهای روبرو هستند که این مشکلات منجر به تعطیلی تعدادی از آنها شده و تعدادی از صنایع نیز با حداقل ظرفیت موجود فعالیت میکنند، ظرفیت رشد و بلوغ استارتآپها در فعالیتی که کمتر از یک دهه از آن میگذرد، نشان داده که میتواند مشکلات بسیار زیادی در حوزه اقتصاد و اشتغالزایی را به کمک آنان حل کرد.
نکتهای که باید در این فضای امید و تلاشی که استارتآپها برای نسل جوان ایجاد کردهاند و در شرایطی که فضای پساتحریم میتواند نقش مهمی در ایجاد فرصتهای جذب سرمایه و پول ایجاد کند به آن دقت کنیم، توجه به مسیر اقتصاد مقاومتی است که اگر گامهای آن به سرعت و با کمک جوانان کارآفرین برداشته نشود، میتواند حتی باعث خروج سرمایه و نیروی نخبه و جوان ایرانی شود.
شاید مهمترین گامهایی که بتوان در راه توسعه زیرساختهای ایجاد اشتغال در شرایط رشدو توسعه کنونی برداشت، حمایت از جوانان کارآفرینی باشد که بیچشمداشت و به همت عالی خود توانستهاند در این سالها فعالیت کنند و آثار مثبت زیادی از خود بهجای بگذارند.
این حمایت و الزام به آن در بیانات مقام معظم رهبری به خوبی و به روشنی قابل مشاهده است؛ جایی که ایشان میفرمایند: «بخش خصوصی را باید کمک کرد. اینکه ما «اقتصاد مقاومتی» را مطرح کردیم، خود اقتصاد مقاومتی شرایطی دارد، ارکانی دارد؛ یکی از بخشهایش همین تکیه به مردم است؛ … در بعضی از موارد، من از خود مسئولین کشور میشنوم که بخش خصوصی به خاطر کمتوانیاش جلو نمیآید. خب، باید فکری بکنید برای اینکه بخش خصوصی توانبخش شود؛ حالا از طریق بانکهاست، از طریق قوانین لازم و مقرراتِ لازم است؛ از هر طریقی که لازم است، کاری کنید که بخش خصوصی، بخش مردمی، فعال شود. بالاخره اقتصاد مقاومتی معنایش این است که ما یک اقتصادی داشته باشیم که هم روند رو به رشد اقتصادی در کشور محفوظ بماند، هم آسیبپذیریاش کاهش پیدا کند. یعنی وضع اقتصادی کشور و نظام اقتصادی جوری باشد که در مقابل ترفندهای دشمنان که همیشگی و به شکلهای مختلف خواهد بود، کمتر آسیب ببیند و اختلال پیدا کند. یکی از شرایطش، استفاده از همه ظرفیتهای دولتی و مردمی است؛ هم از فکرها و اندیشهها و راهکارهایی که صاحبنظران میدهند، استفاده کنید، هم از سرمایهها استفاده شود.»
سخن آخر اینکه این روزها متاسفانه به بهانههای مختلف از رقابتهای سیاسی و جناحی گرفته تا هشدارهای امنیتی و مقابله با نفوذ، کارآفرینان جوان و نخبه و فعالان کسبوکارهای جو امنیتی-سیاسی عجیبی را حس میکنند که به هیچ وجه به نفع اقتصاد و فناوری کشور نیست. بازهم متاسفانه عدم آشنایی و آگاهی بعضی از به ظاهر دلسوزان از نحوه فعالیت این نوع خاص از کسبوکارها، باعث شده است که متاسفانه انگشت اتهام به سمت جوانان کارآفرین موفق داخلی نشانه رود. در حالی که دشمن بیرون از مرزهای این کشور در حال فعالیت است و از فرار مغزها و ایست اقتصادی کشور مشعوف و سرخوش خواهد شد. از دولت، مجلس، نهادها و سازمانهای قانونی ناظر و فعال در زمینههای مرتبط، انتظار میرود ضمن توجه کامل به خطرات موجود و سوءاستفادههای احتمالی با حمایت آگاهانه از کارآفرینان جوان و کسبوکارهای نوپا، مانع از ایجاد جو امنیتی-سیاسی در این حوزه شوند. اکنون زمان آن رسیده است که همه آستین بالا بزنیم تا همه دست در دست هم با تکیه بر نخبگان داخلی و در جبهه اقتصادی دشمنان خارجی را وادار به عقبنشینی کنیم.