مهندسان ناسا در سال 2010 چگونه توانستند کارگران محبوس در یکی از معدن شیلی را نجات دهند؟
نوپانا: روز گذشته خبری تلخ روی خروجی رسانههای داخلی قرار گرفت که همه را متاثر کرد، خبری که کوتاه اما به شدت دلخراش بود: «ساعت 12:05 دقیقه ظهر چهارشنبه در معدن زغالسنگ آزادشهر در استان گلستان، انفجاری شدید رخ داد و باعث تخریب بخشی از این معدن شد. تعدادی از کارگران مشغول به کار در آن مجروح و تعداد زیادی در تونلهای معدن محبوس شدهاند که تا کنون جسد 21 معدنچی، شناسایی و خارج شده است».
درباره علل این حادثه و اتفاقاتی از این دست، بسیار گفتهاند و بسیار شنیدهایم. اما آنچه معمولاً مورد غفلت واقع میشود، درس گرفتن از این حوادث تلخ و همچنین استفاده از تجربه سایر کشورها درپیشگیری از آن است. از همین رو در اینجا یکی از تجارب جهانی را مرور میکنیم که تکنولوژی، چگونه به نجات معدنچیها کمک میکند.
در سال 2010، چشم تمام دنیا به 33 معدنچی شیلیایی بود که به مدت دو ماه در اعماق یک معدن مس محبوس شدند و برای زنده ماندن تلاش میکردند. مردان و زنان زیادی از سراسر جهان به کمک آنها رفتند و دولت شیلی از تمام سازمانها و دیگر کشورها درخواست کمک کرد.
در این بین، تیمی از ناسا به این منطقه رفت که در زمینه کمک به افراد برای زنده ماندن در شرایط دشوارِ فضا، تجارب زیادی داشتند. اولین کمک این سازمان بزرگ، ارائه پیشنهادها و راهکارهایی میشد که شامل توصیههای پزشکی، مراقبتی و همچنین حمایتهای روانشناختی بود.
علاوه بر موارد گفته شده، این تیم کار خود را گستردهتر کرد و برای ساخت ابزاری که با آن بتوانند افراد محبوس را بیرون بکشند، با دولت شیلی همکاری زیادی کرد و بالاخره با یک کار تیمی بزرگ، معدنچیها را از زیر آوار، زنده بیرون کشیدند.
این سازمان بعد از آن، «مرکز مهندسی و امنیت ناسا» (NESC) را تاسیس کرد، مرکزی که شامل تیمی مجهز و آماده برای واکنشهای فوری بود. همچنین در آن یک بخش پژوهشی وجود داشت که با توجه به اطلاعاتی که به دست میآورد، فرضیههای ممکن برای نجات با کمترین درصد آسیب را بررسی میکرد.
ناسا در کنار کمکهایی که در محل حادثه انجام میداد، از راه دور نیز به بهبود شرایط معدنچیان و اطرافیان آنها کمک میکرد. به عنوان مثال کمکهای پزشکی راه دور از طریق تماسهای مستقیم با مقر این سازمان در آمریکا برقرار شد و به آنها توصیههایی در مورد سلامت، چرخههای خواب و بیداری و فعالیتهای ورزشی در اختیار آنها قرار میگرفت.
روانشناسان ناسا، که تجربه کار با فضانوردان را داشتند، میدانستند که چگونه به افراد آموزش بدهند که اگر مدت طولانی، مجبور به زندگی در یک فضای بسته و تاریک بودند، چگونه سلامت روان خود را حفظ کنند. به عنوان مثال ارتباط آنها با خانوادههایشان را در آن مدت محدود کردند و برای مراحل بعد از نجات نیز برنامههایی ارائه دادند. همچنین به اطرافیان و خانواده آنها مشاوره میدادند تا بهتر با شرایط کنار بیایند. آنها در حین عملیات نجات، به تیمهای عملیاتی نیز انگیزه و امید میدادند تا فرآیند نجات به خاطر خستگی روانی افراد دچار اخلال نشود.
در زمینه تجهیزات و مهندسی، ناسا با استفاده از مهندسان خود و به کمک نیروی دریایی، به ساخت کپسولهایی برای نجات افراد پرداخت. با دیگر تجهیزات میشد به عمق نفوذ کرد و هرکدام از این کپسولها به اندازه یکی از افراد محبوس ظرفیت داشت. برای اینکه کپسول در حین پایین و بالا رفتن، به جایی گیر نکند تونلهای عمودی مبتکرانهای ایجاد کردند و از آن طریق برای معدنچیان نیز ابزار زنده ماندن، مانند منابع اکسیژن و آب و غذا ارسال میکردند.
ادامه دارد.
(همچنین در این زمینه بخوانید: فناوری برای نجات محبوسان زیر آوار)