تحول در زیست‌بوم استارت‌آپی هند

دولت هند با ایجاد زیر ساخت به دنبال ارتقای فضای کسب‌وکارهای نوپا در این کشور است.

نوپانا: در دنیای تکنولوژی، شرکتی که برای اولین‌بار ایده‌های جذاب و کاربرپسندی را ارائه کند، دارای برگ برنده‌ای خواهد بود که می‌تواند به وسیله آن، در بازار رقابتی، سهم بیشتری به خود اختصاص دهد، اما در هند و در بازار بسیار شلوغ استارت‌آپ‌های این کشور، اوضاع به گونه دیگری است. هند در صدر جدول نوآوری آسیا قرار دارد، اما سؤال اینجاست که چند درصد از این نوآوری‌ها واقعاً متعلق به خود هند است.

بنا به گزارش مرجع ثبت اختراعات، بیش از هفتاد درصد اختراع‌ها در هند توسط شرکت‌های چندملیتی ثبت شده است و تنها سی درصد از آن‌ها متعلق به شرکت‌ها و دانشگاه‌های هند است. هم‌اکنون هند رتبه شصت و ششم در فهرست نوآوری جهانی را در اختیار دارد و 41 رتبه پایین‌تر از چین قرار گرفته است.

به گفته سازمان جهانی مالکیت معنوی (WIPO) در سال 2015، کشور هند هزار و 423 اختراع در این سازمان ثبت کرده است، آمریکا 57 هزار و 385 اختراع، ژاپن 44 هزار و 235 اختراع، چین و کره جنوبی هرکدام به ترتیب 29 هزار و 846 و  14 هزار و 626 اختراع را در این سازمان ثبت کرده‌اند.

در میان فهرست نوآورترین شرکت‌های جهان، تنها یک شرکت هندی موفق به کسب جایگاه بیستم شده است و 10 شرکت اول همگی متعلق به آمریکا هستند.

حتی استارت‌آپ‌های موفق هند نیز در الگوی تجاری خود از الگوهای غربی پیروی می‌کنند. برای مثال «فلیپ‌کارت» (Flipkart) از «آمازون» و «اولا» از «اوبر» تقلید می‌کنند. حال این سوال پیش می‌آید که تکلیف خلاقیت واقعی هندی‌ها چه خواهد شد؟

در هند، شرکت‌های فعال در کسب‌وکار اینترنتی، در ابتدای کار، با تقلید از شرکت‌های غربی فصل جدیدی از تکنولوژی را در این کشور آغاز کردند، زیرا آن‌ها می‌دانستند که روشی که در غرب دنبال شده است،‌ بازدهی و کارایی لازم را دارد و می‌توانند این ایده را در کشور خود به خوبی پیاده کنند. در آن زمان، اکوسیستم اینترنت در هند نسبت به آمریکا توسعه کمتری یافته بود و شرکت‌های موفق آمریکایی در این زمینه پیشرو بودند و هندی‌ها راه‌حل دیگری جز تقلید از خط‌ومشی آن‌ها نداشتند.

اما اکنون دیگر زمان آن فرارسیده است که هند، به عنوان کشوری که قانون محدودیت مهاجرت به مردمان آن تحمیل می‌شود، زمینه اشتغال مردم و پرورش استعدادهای آنها را با اتخاذ سیاست‌های درست و به‌جا فراهم کند.

دولت فعلی هند سیاست‌های جدیدی در مورد حقوق مالکیت معنوی و ثبت اختراع اعمال کرده است. همچنین اقدامات دیگری نظیر ایجاد وزارت توسعه مهارت و کارآفرینی، صندوق‌های تسهیلاتی ویژه مالکیت معنوی، تقویت زیرساخت‌ها و برنامه‌ریزی جهت حمایت از طرح‌های جدید را نیز در دستور کار خود قرار داده است. این اقدامات، مؤسسات نوآوری و کارآفرینی را ترغیب و تشویق خواهد کرد تا به پرورش ایده‌های خود بپردازند.

سهولت و کم‌هزینه بودن در ثبت اختراع عوامل مهمی هستند که باعث می‌شود افراد به نوآوری ترغیب شوند. مثلاً چین هزینه ثبت اختراع را تا 75 الی هشتاد درصد کاهش داده است تا مخترعانی که از توانایی مالی کافی برخوردار نیستند نیز بتوانند اختراعات خود را به ثبت برسانند. همچنین یک صندوق تسهیلات در این کشور تأسیس شده است که به متقاضیان ثبت اختراع یارانه نقدی می‌پردازد.

در زمینه پرورش ایده‌ها و نوآوری، هند نیازمند همکاری با شرکت‌های بین‌المللی و جذب سرمایه‌گذاران خارجی است. در این صورت، هم استارت‌آپ‌ها و کارآفرینان هندی در جایگاه بهتری در زمینه رشد و خلاقیت قرار می‌گیرند، هم به سایر کشورها به شکل مؤثری معرفی خواهند شد.

برای دست‌یابی به این اهداف باید مواد قانونی دست‌و پاگیر، محدودیت‌ها و موانع استارت‌آپ‌های هند از بین برود تا در سطح بین‌المللی فراگیر شوند، به عبارت بهتر اکوسیستم استارت‌آپی هند باید متحول شود، برای مثال دو استارت‌آپ‌ هندی با نام‌های ادهار (Aadhaar) و ایندیا ‌استاک (India Stack) در حال نابودی هستند زیرا اجازه فعالیت خارج از مرزهای هند را ندارند.

تغییرات در اکوسیستم استارت‌آپ‌های هند، نیازمند دانش فنی و تجربه است، تحکیم روابط و هم‌زیستی با سرمایه‌گذاران خارجی و فراهم کردن بستر ورود آن‌ها به فضای استارت‌آپی این کشور، از مهم‌ترین عوامل رشد اقتصادی کسب‌و‌کارهای نوپا است.

منبع

(درباره این موضوع بیشتر بخوانید: استارت‌آپ‌های شبه‌قاره در راه جهانی شدن)