حركت در راستاي «اقتصاد مقاومتي: توليد-اشتغال» در شرايط جنگ اقتصادي، نیازمند خواست همهجانبه است.
نوپانا: همانطور که در اخبار رسانهها شاهد بودیم، چند روزي است كه درگاه اینترنتی یکی از استارتآپهای آيندهدار کشور (پیپینگ)، به دلیل تخلفی که نه از سوی خود آن شرکت، بلکه از سوی یکی از مشتریان آن صورت گرفته، مسدود شده است.
(در این زمینه بخوانید: استارتآپ Payping مسدود شد)
پیشتر نیز شاهد اتفاقات مشابه یا حداقل ارائه پیشنهادات و درخواستهایی برای مسدودیت یا ممانعت از فعالیت یک یا چند کسبوکار نوپا در کشمکشهای میان استارتآپها و برخی مشاغل سنتی یا قضاوت در نتیجه اتهامات و برچسبهای حاصل از رقابتهای جناحی و سیاسی بودهایم. با این حال، اتفاق اخیر بهانه مناسبی است تا از زوایای دیگر ضرورتها و راهکارهای ممکن را مرور کنیم:
ضرورت و چرایی حمایت از استارتآپها
اگر متوجه میشدید که در یک کشور، درکنار حمایتهای ملی و دولتی، کسبوکارهای نوپا نتوانستند یا نمیتوانند موفق باشند؛ با خود میگفتید لابد آن کشور از نظر زیرساختهای علمی در سطح مناسبی نیست، جوانان نخبه، مشتاق و کارآمدی ندارد و یا شاید برخلاف «مسیر جهانی مدلهای کسبوکار به سمت بهروز شدن و استفاده از نوآوری و فناوری» حرکت میکند یا در آن کشور، توسعه، تولید و اشتغالزایی در اولویت نیست.
حال تصور کنید یک کشور در شرایط جنگ اقتصادی است و تحت شدیدترین و ظالمانهترین حملات اقتصادی و فرهنگی از سوی دشمنانش قرار دارد. از طرفی جمعیت جوان و مشتاق و نخبهای دارد که با تمام وجود در چنین شرایطی وارد عرصه کارآفرینی میشوند و با تمام سختیها، کمبودها و چالشها، کار تیمی خود را به پیش میبرند. اما انگار مسئله بزرگتر اینجاست: این استارتآپها بیشتر از آنکه درگیر کارآفرینی، تولید و اشتغالزایی شوند، درگیر اثبات خود، رفع اتهام، مشکلات قانونی، کسب مجوزهای غیرضروری، مسدودیت، محدودیت و سایر چالشهای مشابه هستند.
برای شما چنین مسئلهای تعجبآور نیست؟ دور از انصاف است که بگوییم به هیچ عنوان از استارتآپها حمایت نمیشود؛ اما گاهی این اتفاقات عجیب و مشکلات مشابه انسان را انگشت به دهان میکند! چرا باید در شرایط جنگ، مسیر حرکت سربازان خودی مسدود شود؟
(همچنین در این زمینه بخوانید: استارتآپها در خط مقدم جنگ اقتصادی)
نگاه روانشناختی به استارتآپها
تصور کنیم کسبوکارهای نوپا در سیستم اقتصادی یک کشور مانند کودکان در حال رشد باشند. هر استارتآپ در آغاز راه نیاز به حمایت و تشویق دارد و مانند هر کودکی ممکن است ناخواسته دچار مشکلاتی شود که در ادبیات استارتآپی آن را به سمت شکست سوق میدهد و در ادبیات روانشناختی کودک سمت مشکلات بزرگتر و اختلالات روانی میرود.
در چنین شرایطی، همانگونه که حمایتهای یک والد برای رشد و سلامت کودک ضروری هستند، حمایتهای مردم، مسئولان، نهادهای مختلف و سازمانهای مرتبط، برای پیشرفت یک استارتآپ و بازدهی آن اهمیت ویژه دارند.
اگر کودکی دچار چالش یا مشکل شد، والدینی که نحوه تربیت درست را میدانند، به فکر کنار گذاشتن یا تنبیه او نمیافتند. یعنی تمامیت و شخصیت او را زیر سوال نمیبرند و به جای آن برای رفع چالش یا حل مسئله اقداماتی انجام میدهند.
در شرایط اقتصادی کنونی، کسبوکارهای نوپا بیشتر از کودکی که مثال زده شد، نیازمند حمایت هستند. آنها فرزندانی هستند که از اصلیترین عوامل اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال کشور به شمار میروند. آیا روا است که تنها با یک تخلف، آنهم تخلفی که توسط یکی از مشتریان بیشمار آن یک کسبوکار صورت گرفته است، درگاه اینترنتی آن استارتآپ آیندهدار دانشبنیان کشور مسدود شود؟
راهحل اینگونه اتفاقات چیست؟ همکاری و حمایت در حل مشکلات، توسعه زیرساخت، اصلاح و بهروزرسانی قوانین یا کنار گذاشتن، مسدودیت و پاک کردن صورت مسئله؟
در این زمینه در نوپانا بیشتر خواهیم نوشت.
(همچنین درباره این موضوع بخوانید: مشکلات استارتآپها در کشورهای درحالتوسعه )
(همچنين بخوانيد: استارتآپها نیاز به تشكل صنفی دارند)
(همچنين بخوانيد: قوانین کارآفرینی، به بازنگری اساسی نیاز دارد)