برنامه‌های اسنپ و تپسی برای کنترل قیمت‌ها

یکی از مدیران تپسی: برای پایین نگه‌داشتن کرایه‌ها برنامه داریم رانندگان آنلاین: شاید به آژانس‌های سنتی کوچ کنیم

نوپانا به نقل از شهروند، حتی اگر بنزین گران شود، اسنپ و تپسی خیال ندارند با کرایه‌هایشان مسافران را بپرانند. البته در جریان افزایش عجیب و غریب قیمت کالاهای مختلف، آنها باز هم به این استراتژی خود پافشاری کردند و کرایه تاکسی‌های آنلاین به‌صورت جزیی بالا رفت. حالا که زمزمه‌های افزایش قیمت بنزین و برگشت کارت سوخت شنیده می‌شود، مدیران تاکسی‌های آنلاین می‌گویند تلاش می‌کنند که مشتری‌مداری کنند و تا حد ممکن کرایه‌ها را تحت کنترل درآورند.

البته آنها برای کنترل قیمت کرایه تاکسی‌های آنلاین روش‌های ویژه‌ای ابداع کرده‌اند. سهمیه لوازم یدکی، شارژ ریالی تشویقی برای رانندگان پرکارتر و تازگی‌ها بیمه ازجمله مواردی است که آنها برای کنترل قیمت کرایه‌ها و رضایت رانندگان‌شان در نظر گرفته‌اند.

معادله بازگشت کارت سوختو کرایه اسنپ و تپسی، قاچاق بنزین و خروج سرمایه هنگفت بیت‌المال از کشور موجب شد که دولت طرح بازگشت کارت سوخت را مطرح کند؛ طرحی که گویا تقریبا به مراحل پایانی رسیده و در ماه‌های آینده اجرایی می‌شود، اما این وسط رانندگان آنلاین را نگران کرده است. آنها می‌گویند تاکسی‌های اینترنتی این شرایط را ندارند که برای رانندگان خود کارت سوخت تهیه کنند، اما تمام آژانس‌هایی که پروانه کسب دارند، می‌توانند برای رانندگان خود سهمیه بنزین و کارت سوخت تهیه کنند و قطعا در صورت بازگشت کارت سوخت به پمپ بنزین‌ها این رانندگان تاکسی‌های آنلاین هستند که از این وضع متضرر می‌شوند.

پیش از تک‌نرخی‌شدن بنزین، دولت برای خودروهای شخصی ٦٠ لیتر، برای رانندگان آژانس‌ها ٤٥٠ لیتر و برای رانندگان تاکسی ٨٠٠ لیتر بنزین در نظر می‌گرفت. رانندگان تمام‌وقت تاکسی‌های آنلاین می‌گویند سهمیه ٤٥٠ لیتر آژانس‌ها کفاف ٢٢ تا ٢٣ روز مسافرکشی را می‌دهد، اما اگر تاکسی‌های آنلاین نتوانند این سهمیه را بگیرند، کرایه‌های پایین دیگر برای رانندگان آنلاین جذابیت ندارد.
بازگشت به دوره آژانس‌ها؟

برخی رانندگان تاکسی‌های آنلاین می‌گویند اگر قیمت بنزین افزایش داشته باشد با توجه به اینکه آژانس‌ها سهمیه سوخت و طرح ترافیک دارند، کار کردن در آنها جذاب‌تر می‌شود و بعید نیست رانندگان تاکسی‌های آنلاین به سمت آژانس‌های سنتی برگردند.

محمد راننده جوانی است که در اسنپ کار می‌کند. او می‌گوید مثل اغلب هم‌سن و سال‌هایش کاری بهتر از مسافرکشی پیدا نکرده بود، اما الان حدود یک‌سال است که در اسنپ کار می‌کند.
وقتی درباره گران‌شدن احتمالی بنزین و سهمیه‌بندی‌ آن حرف می‌زنیم با تردید به «شهروند» می‌گوید: «اگر قرار باشد بنزین گران شود اما نرخ کرایه‌ها بالاتر نرود، دیگر کار کردن در تاکسی‌های اینترنتی صرف نمی‌کند. من به‌عنوان یک راننده هر روز بین ١٥ تا ٢٠ لیتر بنزین مصرف می‌کنم و درآمدم هم بین ٨٠ تا ١٢٠‌هزار تومان است. معمولا یک‌چهارم از حقوق ماهیانه‌ام صرف بنزین‌زدن می‌شود و با این قیمت پایین کرایه‌ها همین الان هم خیلی برایمان صرف نمی‌کند.»

او ادامه می‌دهد: «اگر قرار باشد بنزین گران شود، اما شرکت کرایه‌ها را اضافه نکند، فکر نکنم دیگر هیچ راننده‌ای در اسنپ و تپسی بماند، مگر اینکه خود شرکت راننده‌ها را راضی کند.»
طرح‌های تشویقی داریم

راننده دیگری که در اسنپ فعالیت می‌کند و مایل به درج نامش نیست به «شهروند» توضیح می‌دهد که «تاکسی‌های اینترنتی تلاش می‌کنند که رانندگان خود را راضی نگه دارند.» او توضیح می‌دهد: «بارها پیش آمده است که شرکت برای اینکه راننده‌ها را راضی نگه دارد، طرح‌های تشویقی برای آنها در نظر گرفته است تا پایین‌بودن کرایه‌ها جبران شود.»

این راننده اسنپ درباره طرح‌های تشویقی توضیح می‌دهد: «مثلا هرازگاهی به راننده‌ها اعلام می‌کنند که اگر در یک بازه زمانی سه روزه در یک منطقه ٢٠ مسافر را جابه‌جا کنند، حساب‌شان ٥٠‌هزار تومان شارژ می‌شود. همین طرح‌ها باعث می‌شود که راننده‌ها انگیزه بیشتری برای ماندن در این کار داشته باشند؛ اگر هم بنزین گران و سهمیه‌بندی شود، فکر می‌کنم خود شرکت طرح‌هایی برای راننده‌ها داشته باشد؛ چون الان دیگر مردم هم به تاکسی‌های اینترنتی عادت کرده‌اند.»

گرانی بنزین کار در اسنپ را بدون صرفه نمی‌کند

یکی دیگر از راننده‌های شاغل در تاکسی‌های اینترنتی درباره ماجرای بنزین و اتفاقات احتمالی که امکان دارد برای این سوخت باارزش رخ دهد، به خبرنگار «شهروند» می‌گوید: «برای یک سفر نسبتا طولانی از شرق به غرب که کرایه آن ٣٠‌هزار تومان است، ٤ لیتر بنزین مصرف می‌کنم که برایم مقرون‌به‌صرفه است. درست است که برخی از کرایه‌ها نسبتا پایین است، اما شرکت برای ما طرح‌های جالبی در نظر می‌گیرد. به نظر من تاکسی‌های اینترنتی به هر قیمتی که شده، به حیات خود ادامه می‌دهند و تعطیل نمی‌شوند. همین الان هم راننده‌های زیادی هستند که از وضع خود راضی نیستند؛ به همین دلیل طبیعی است که اگر بنزین گران شود، قیمت کرایه‌ها هم بالاتر برود و قطعا مسافرها هم با این قضیه کنار می‌آیند. همانطور که نرخ کرایه تاکسی‌های گردشی هم بالا می‌رود، طبیعی است که نرخ تاکسی‌های اینترنتی هم افزایش پیدا کند.»

رانندگان به ازای هر مسافر چقدر بنزین می‌زنند؟

اما رانندگان آنلاین به ازای هر مسافر چقدر بنزین مصرف می‌کنند؟ رانندگانی که به صورت تمام‌وقت با تاکسی‌های آنلاین کار می‌کنند، می‌گویند که ماهانه چیزی حدود ٥٠٠ تا ٦٠٠‌هزار تومان برای خرید بنزین هزینه می‌کنند. آنها به ‌طور میانگین روزانه ١٠ مسافر را جابه‌جا می‌کنند و می‌توان گفت در ماه به ‌طور متوسط ٣٠٠ مسافر دارند. اگر بخواهیم مصرف ماهانه بنزین را بر تعداد مسافران تقسیم کنیم، آنها چیزی حدود ١٦٠٠ تا ٢٠٠٠ تومان به ازای هر مسافر بنزین می‌زنند. با این حساب سهم مسافران از قیمت بنزین چندان زیاد نیست و تغییر قیمت بنزین نمی‌تواند باعث جهش قابل توجه کرایه‌ها شود.
برای پایین نگه‌داشتن کرایه‌ها برنامه داریم.

با وجود این تاکسی‌های آنلاین هم که با کرایه‌های جذاب به بازار آمده‌اند، حاضر نیستند به این راحتی‌ها از جذابیت‌شان دست بکشند. یکی از مدیران تپسی که تمایل ندارد نامش ذکر شود، به «شهروند» می‌گوید: «قطعا شرکت‌هایی که توانسته‌اند بین مردم جا بیفتند، اجازه نمی‌دهند کسب‌وکارشان به‌سادگی از رونق بیفتد و قطعا این اتفاق نمی‌افتد که با افزایش قیمت بنزین آژانس‌های سنتی برای مردم جذاب شوند و مدیران این شرکت‌ها همان‌طور که مقابل موج گرانی‌های اخیر ایستادند و بعد از چند ماه‌ درصد اندکی به کرایه‌ها اضافه کردند، در صورت گرانی بنزین هم برای این موضوع تدبیری خواهند داشت.»

او ادامه می‌دهد: «این شرکت‌ها همواره طرح‌های تشویقی برای رانندگان دارند و با همین طرح‌ها رانندگان خود را راضی نگه می‌دارند و مشتریان را هم حفظ می‌کنند؛ البته باید دید که افزایش قیمت بنزین چقدر است و تا چه اندازه روی مدل تعیین کرایه تاکسی‌های اینترنتی تأثیر می‌گذارد اما به نظر من قطعا تدابیری اندیشیده می‌شود تا هم راننده‌ها راضی باشند و هم مسافران.»
تعریف سود برای آنلاین‌ها گرانی نیست.

رضا الفت‌نسب، دبیر انجمن کسب‌وکارهای اینترنتی هم به «شهروند» می‌گوید: «تاکسی‌های اینترنتی مانند مدل‌های سنتی کسب‌وکار در بازار نیستند که سودشان را فقط از گرانی دنبال کنند. آنها به دلیل اینکه بهره‌وری بیشتری دارند و شبکه گسترده‌تری از مسافران را در اختیار دارند، سوددهی بالاتری دارند. ضمن اینکه آنها برای تعیین کرایه تاکسی‌های آنلاین ده‌ها فاکتور کارشناسی‌شده تعیین قیمت دارند و یک آیتم مانند بنزین نمی‌تواند تأثیر سنگینی روی کرایه‌ها بگذارد.»

این موضوع در حالی رخ می‌دهد که مدیران تاکسی‌های آنلاین می‌گویند در حال رایزنی برای گرفتن سهمیه بنزین برای تاکسی‌های آنلاین هستند و به نظر نمی‌رسد دولت با خواسته آنها مخالفت کند.