دلایل شکست استارت‌آپ‌های تحول آفرین

بسیاری از استارت‌آپ‌هایی که با ایده‌ی خلاقانه‌ی خود تحول اساسی در بازار ایجاد می‌کنند، بعد از مدتی دچار رکود می‌شوند و درنهایت شکست می‌خورند.

نوپانا به نقل از زومیت، یکی از بدترین اتفاقاتی که هر کارآفرینی از وقوع آن می‌ترسد این است که کسب‌وکارش به طور کامل شکست بخورد. با این حال بسیاری از استارتاپ‌های تحول آفرین با امید تولید محصول جدید به تلاش برای موفقیت در بازار ادامه می‌دهند. استارتاپ های تحول آفرین استارتاپ‌هایی هستند که با یک ایده‌ی انقلابی و جدید وارد بازار می‌شوند و با تغییر دادن روش انجام کار به رقابت در بازار می‌پردازند. این استارتاپ‌ها معمولا در ابتدا عملکرد خوبی دارند اما بعد از به پایان رسیدن انرژی اولیه نمی‌توانند جایگاه پررنگ خود را در بازار حفظ کنند. مخصوصا زمانی که بیش از ده‌ها سال رقابت در این بخش از بازار وجود داشته باشد.

حال این سوال پیش می‌آید که استارتاپ‌های تحول آفرین چگونه می‌توانند عملکرد خوب و ثابتی در تمام مراحل داشته باشند؟ در ادامه‌ی این مقاله‌ی زومیت به معرفی چند استارتاپ تحول آفرین معروف، اشتباهاتشان و راه حل‌هایی برای حفظ بقا در بازار می‌پردازیم.

۱- Blue Apron

این استارتاپ در زمینه‌ی مواد غذایی فعالیت می‌کند و مواد اولیه برای تهیه‌ی وعده‌های غذایی مشتری را بر اساس دستور عمل پخت غذا و به مقدار لازم ارسال می‌کند. این استارتاپ بعد از راه‌اندازی در چند صنعت مانند رستوران‌ها، فروشگاه‌های مواد غذایی و حتی خدمات تحویل کالا تحول اساسی ایجاد کرد. محصولات این استارتاپ برای افرادی مناسب است که زمان کمی دارند و با این حال از آشپزی در منزل لذت می‌برند.

استارتاپ Blue Apron در سال ۲۰۱۵ حدود دو میلیارد دلار ارزش‌گذاری شد اما این استارتاپ امروزه با مشکلات جدی روبه‌رو شده است. تعداد مشتری‌ها به شدت کم شده است و کاهش میزان درآمد نگرانی‌های جدی برای این استارتاپ داشته است.

۲-  Snapchat

شرکت Snap Inc که پیش از این با نام Snapchat شناخته می‌شد بر پایه‌ی مفهوم عکس‌هایی با تاریخ انقضای یک روز بنیان‌گذاری شد اما امروزه خود شرکت نیز در حال محو شدن است. این ویژگی اکنون در سایر پلت‌فرم‌هایشبکه‌های اجتماعی به‌عنوان استوری شناخته می‌شود و طرفداران زیادی دارد. کاربران با انتشار عکس و ویدئو به صورت استوری اتفاقات جالب روزانه‌ی خود را با دوستان به اشتراک می‌گذارند و این استوری‌ها بعد از ۲۴ ساعت خود به خود پاک می‌شوند. همان‌طور که می‌دانید استوری به یکی از ویژگی‌های پرطرفدار شبکه‌های اجتماعی ماننداینستاگرام و فیسبوک تبدیل شده است.

بعد از این اتفاقات شرکت نام خودش را اسنپ چت به Snap Inc تغییر داد و عینک‌های جدیدی را با عنوان عینک‌های بدون دست با قابلیت عکاسی و فیلم‌برداری به بازار عرضه کرد. اینکه اسنپ چت چرا بعد از مشاهده‌ی شکست شرکت گوگل در ارائه‌ی عینک‌های مخصوص به بازار چنین اشتباهی را تکراری کرده هنوز هم بی‌جواب است.

این روزها میزان درآمد اسنپ چت و تعداد کاربران آن به شدت کاهش پیدا کرده است و احتمالا به زودی شاهد فروپاشی این شرکت خواهیم بود.

۳- Twitter

شرکت توییتر نیز مانند اسنپ چت روزهای سختی را می‌گذارند. در گذشته این شرکت چنان عملکرد موفقی داشت که به اندازه‌ی شرکت فیسبوک حرفه‌ای شناخته می‌شد اما امروزه تعداد مشتری‌های سهام آن به دلیل افت قیمت سهام بسیار کم شده است. به نظر می‌رسد این شرکت نیز در آینده‌ی نه چندان دور به فعالیت خود پایان خواهد داد.

۴- Uber

شرکت اوبر یک شرکت خدمات مسافربری آنلاین بوده و چندین سال با موفقیت به فعالیت‌های خود ادامه داده است: اما امروزه دیگر تنها شرکت پیشرو در این زمینه نیست. شرکت‌های تاکسی‌رانی با ساخت اپلکیشن خود و ارائه‌ی خدمات مشابه به رقابت با اوبر پرداخته‌اند. همچنین بحث‌های سیاسی و رسوایی‌های اخیر اوبر باعث شده بسیاری از مشتری‌های این برند به سمت برند رقیب یعنی شرکت Lyft جذب شوند. درنتیجه استارتاپی که تحول اساسی در صنعت تاکسیرانی ایجاد کرد در خطر نابودی قرار دارد.

دلایل شکست

به طور کلی می‌توان دو نکته‌ی اساسی را از استارتاپ‌های تحول آفرین و اشتباهاتشان یاد گرفت.

۱- نوآوری‌شان به راحتی توسط رقبا کپی می‌شود

گاهی اوقات ایده‌ای که برای شرکت‌های کوچک نوآورانه و خلاقانه است برای شرکت‌های بزرگ ویژگی ساده‌ای است که به راحتی کپی می‌شود. به‌عنوان مثال فیسبوک ویژگی استوری اسنپ چت را به راحتی کپی کرده و در پلت‌فرم خود اضافه کرد. شرکت Lyft نیز ایده‌ی خلاقانه‌ی اوبر را کپی کرد و حال به رقیب جدی آن تبدیل شده است. استارتاپ Blue Apron نیز رقبای جدی مانند Hello Fresh و Freshly و... در بازار دارد.

شکست این استارتاپ‌ها به این معنا نیست که هیچ ایده‌ی ساده و جدیدی شانسی برای موفقیت ندارد. بلکه به این معنا است که یک ایده باید با ویژگی‌های خاصی همراه باشد که هیچ شرکت دیگری نتواند محصول یا خدمات آن را کپی کند. به‌عنوان مثال خدمات پس از فروش عالی، همکاری با سایر برندهای بزرگ و جلوگیری از اشتباهات شرکت‌هایی مانند اوبر نقش پررنگی در خاص کردن محصولات یک برند دارند.

۲- رکود به معنای شکست است

زمانی که ایده‌ی خود را پیاده‌سازی کردید باید دنبال راهی برای ادامه‌ی ارتباط خود با مشتری باشید یا مشتری‌ جدید پیدا کنید. شرکت اسنپ چت این کار را با ارائه‌ی عینک‌های Spectacles و توییر با اپلیکیشن Vine انجام داد اما هیچ کدام به اندازه‌ای نوآورانه نبودند که موفقیتی برای کسب‌وکار داشته باشند.

اگر واقعا قصد رقابت دارید بعد از ارائه‌ی اولین ایده‌ی بزرگ متوقف نشوید. به حرکت ادامه دهید و ایده‌های نوآورانه‌ای در راستای چشم‌انداز و مأموریت شرکت ارائه دهید.

حرف پایانی

واقعیت تلخ دنیای کسب‌وکار این است که بسیاری از استارتاپ‌های تحول آفرین بعد از اولین تحول در بازار تلاشی برای محکم کردن جایگاه خود انجام نمی‌دهند. اگر می‌خواهید استارتاپتان چیزی بیش از یک ترند زودگذر باشد باید دائما دنبال راهی برای شگفت‌زده کردن بازار و مشتری‌ها باشید. چنین شرکت‌هایی بدون شک می‌توانند سال‌های سال با موفقیت به راهشان ادامه دهند.