این گزارش را بخوانید تا با دردسرهای برنامههای موبایلی ارسال غذا آشنا شوید و ببینید آنها چطور برای جلب مشتری بیشتر دست به نوآوری میزنند.
به گزارش فصل تجارت، آینده نگر برنامههای موبایلی ارسال غذا پول درنمیآورند. این یکی از مهمترین درسهای استارتآپها در طول چند سال گذشته بوده است. شرکتهای مهمی مثل «تیک ایت ایزی»، «جین» و «اسپریگ» که در ابتدا امیدبخش به نظر میرسیدند دیگر وجود خارجی ندارند. با وجود بازار ۱۰۰ میلیارد دلاری، سودی که حالا به این شرکتها میرسد پایین است یا خیلی اوقات سودی در کار نیست. ضمنا این اپها نتوانستهاند از ایده اولیه خود که سازماندهی سفارشهای رستورانهای نزدیک به محل زندگی کاربر بوده فراتر روند و بهرهوری صنعت رستوران را بالاتر ببرند.
«دلیورو» که یکی از بزرگترین استارتآپهای اروپا به حساب میآید حالا با سرمایه مالی عظیم خود رویکرد تازهای را در پیش گرفته است. این شرکت 5ساله لندنی که عمدا از بازار شلوغ امریکا دوری میکند در پایتختهای اروپایی رسما همهجا حاضر است، در ۲۰۰ شهر و چهار قاره فعالیت میکند و توانسته یک میلیارد دلار از صندوقهای مهم سرمایهگذاری سرمایه جلب کند. آنها علاوه بر خدمات معمول ارسال غذا، به شرکتهای بزرگ هم سرویس میدهند و تمامی نیازهای غذایی آنها را برطرف میکنند (مثلا فیسبوک انگلیس از مشتریان آنهاست). اما نکته جدید دلیورو چیز دیگری است: آنها بخشی از سرمایه هنگفت را صرف ساخت آشپزخانههای کوچک مختص دلیوری کردهاند و آن را به رستورانهای موفقی که قصد دارند سیستم ارسال غذایشان را گسترش بدهند کرایه میدهند.
این شرکت تاکنون در چندین شهر ۱۰۵ آشپزخانه در اندازه کانتینرهای حمل اثاثیه باز کرده که میتواند ۵ آشپز را در خود جای دهد. این سرویس در حال گسترش است و به زودی در دیگر شهرهای اروپایی آغاز میشود. دلیورو میگوید خدمات آشپزخانهایاش ابتدا با هدف کمک به رستورانهایی محبوب سطحبالا آغاز شد که توانایی پخت غذا متناسب با تقاضای مردمی را نداشتند، اما حالا بخشی از این آشپزخانهها در محلههایی ساخته میشوند که تعداد رستورانهای سطح بالا در آنجا زیاد نیست. روهان پرادان، قائممقام امور آشپزخانههای دلیورو توضیح میدهد: «هدفمان این است که به رستورانها کمک کنیم فعالیت خود را در نقاطی گسترش بدهند که پیش از این فکرش را نمیکردند.» مثل اینکه با هزینهای بسیار پایین، شعبهای تازه باز کنند. مثلا دلیورو در یک محوطه پارکینگ در نزدیکی محله کمبرول لندن چندین آشپزخانه مجزا باز کرده که در رستورانهای مختلف در آنها غذای هندی، تایلندی و ترکی میپزند.
وقتی مشتریان از طریق موبایل سفارش خود را میدهند، اپ رسیدهایی را برای آشپزها چاپ میکند که در آن به آنها میگوید برای آماده کردن غذا چقدر وقت دارند. بعد از آماده شدن غذا، یک نفر دیگر غذا را به رانندهها میرساند و تمام. دلیورو میگوید: «بزرگترین مشکل صنعت رستوران بحث تعداد بالای کارکنان است و اجاره بالای محل. ما این هزینهها را به حداقل رساندهایم.» وقتی که هوا بد است یا تلویزیون برنامه پرطرفداری پخش میکند این آشپزخانهها در ساعات شلوغی برای بیش از ۲۰۰ سفارش در ساعت غذا میپزند. صاحب یکی از رستورانهای پارکینگ محله کمبرول میگوید: «ما در سه دقیقه پیتزا را آماده میکنیم و میپزیم.» دلیورو هزینه ساخت رستوران را خودش پرداخت میکند - مثلا اجاق همین آشپزخانه پخت پیتزا را از ایتالیا وارد کرد - و بعدا از طریق شراکت در درآمد یا گرفتن اجاره، خرج خود را درمیآورد. آنها از طریق اطلاعات مربوط به نیازهای کاربران و همچنین کیفیت هر رستوران تصمیم میگیرند که به کدام رستوران در کدام محله آشپزخانه اجاره دهند. کرم ستی، صاحب رستوران ستارهدار تریشنا در لندن سال پیش یک آشپزخانه دلیورو در نقطهای بسیار دور از رستوران اصلیاش افتتاح کرد و راضی است: «هزینهها اصلا اندازه هزینه رستورانم بالا نیست. من پیشنهاد دلیورو را پذیرفتم چون اطلاعات آنها نشان میداد در این محله افراد با درآمد بالایی زندگی میکنند که حاضرند برای غذایی که ما میپزیم پول خرج کنند.»
البته ماجرا آنقدرها هم بیدردسر نیست. کسانی که در نزدیکی آشپزخانههای دلیورو زندگی میکنند از رفت و آمد و سر و صدای آشپزخانهها ناراحتاند. یک شورای محلی در لندن تهدید کرده که آشپزخانههای محله کمبرول را تعطیل میکند مگر آنکه دلیورو بتواند مجوزهای لازم را بگیرد (دلیورو میگوید جواز دارد و در حال مذاکره برای گرفتن بقیه است). در دیگر نقاط اروپا که اتحادیههای کارگری قدرتمندتر هستند دلیورو تلاش میکند که رانندههایش را استخدام نکند و با آنها قراردادهای کوتاهمدت مقاطعهکاری ببندد تا آنها تحت حمایت جدی اتحادیهها قرار نگیرند.
در حال حاضر مهمترین سوال برای دلیورو این است که آنها چقدر سود میکنند. شرکت میگوید در چندین شهر - که اسمشان را نمیآورد - سیستم به سوددهی رسیده است. البته اطلاعات منتشره نشان میدهد که در سال ۲۰۱۶ فروش دلیورو ۱۲۹ میلیون پوند بوده و ضرر آنها هم ۱۲۹ میلیون پوند (ضرر آنها نسبت به سال ۲۰۱۵ چهار برابر شده است).
در این میان بقیه استارتآپهای ارسال غذا تحولات مرتبط با دلیورو را با دقت دنبال میکنند. سوچاریتا کودالی، تحلیلگر مرکز تحقیقاتی فارستر درباره نتیجه تلاشهای دلیورو میگوید: «مسئله اینجاست که این صنعت نقصهای ساختاری دارد. کل قضیه به این برمیگردد که مردم چقدر میخواهند برای اینگونه خدمات هزینه کنند و تجربه نشان داده که این همیشه پایینتر از چیزی است که سرمایهگذاران انتظار دارند.» موفقیت یا شکست دلیورو، موفقیت و شکست این صنعت خواهد بود.