هزینه سرمایه چیست و چرا آینده کسب‌وکار شما به آن متکی است؟

آیا استارت‌آپ‌ها باید نگران هزینه سرمایه خود باشند؟ پاسخ این پرسش مثبت است! در این مطلب بیشتر توضیح می‌دهیم هزینه سرمایه چیست و چه اجزایی دارد.

نوپانا: سرمایه برای کسب‌وکارهای کوچک همان پول یا مالی است که خرج خرید و کار با وسایل می‌شود. هزینه سرمایه عبارت است از هزینه‌ به‌دست آوردن آن پول یا هزینه‌ تامین منابع مالی برای کسب‌وکارهای کوچک. هزینه سرمایه، «نرخ مانع» هم نامیده می‌شود. آیا کسب‌وکارهای کوچک هم باید نگران هزینه سرمایه خود باشند؟ پاسخ این پرسش مثبت است! حتی کسب‌وکارهای خیلی کوچک هم برای کار به پول نیاز دارند و تامین آن پول مسلما هزینه‌ای در بر خواهد داشت. شرکت‌ها می‌خواهند این هزینه تا جای ممکن کم باشد. در ادامه بیشتر توضیح می‌دهیم هزینه سرمایه چیست و چه اجزایی دارد.

سرمایه چیست؟

سرمایه پولی است که کسب‌وکارها برای تامین هزینه فعالیت‌هایشان به آن نیاز دارند. هزینه سرمایه همان اجاره یا نرخ بهره است؛ هزینه‌ای است که کسب‌وکارها برای تامین منابع مالی باید بپردازند.

برای درک مفهوم هزینه سرمایه، ابتدا باید مفهوم سرمایه را بدانید. سرمایه کسب‌وکارهای بسیار کوچک ممکن است صرفا اعتبار تامین‌کننده‌ای باشد که به آن متکی هستند. برای کسب‌وکارهای بزرگ‌تر، سرمایه ممکن است اعتبار تامین‌کننده، وام و بدهی‌های بلندمدت یا بدهکاری‌های شرکت باشد. در شرکت‌های عام یا شرکت‌هایی که سرمایه‌گذارانی دارند، سرمایه شامل سهام عادی شرکت هم می‌شود. سایر حساب‌های سهام عبارتند از سود انباشته، سرمایه پرداخت‌شده و شاید سهام ممتاز.

چرا سرمایه مهم است؟

کسب‌وکارها برای ساخت کارخانه‌های جدید، خرید تجهیزات جدید، توسعه محصولات جدید و ارتقای فناوری اطلاعات باید پول یا سرمایه داشته باشند. هر صاحب کسب‌وکار یا مدیر ارشد مالی (CFO) در چنین مواقعی باید بررسی کند که آیا بازده‌ سرمایه‌گذاری از هزینه سرمایه یا هزینه‌‌ای که برای سرمایه گذاری در پروژه لازم است، بیشتر است یا نه. صاحبان کسب‌وکار معمولا روی پروژه‌های جدید سرمایه‌گذاری نمی‌کنند مگر اینکه بازده‌ سرمایه این پروژه‌ها بیشتر یا حداقل برابر با هزینه‌ای باشد که برای تامین مالی آن‌ها صرف می‌شود. هزینه سرمایه کلید همه تصمیمات تجاری است.

هزینه سرمایه چیست؟

هزینه سرمایه همان هزینه‌‌ای است که شرکت برای تامین منابع مالی می‌پردازد. اگر شرکت فقط از بدهی‌های جاری و وام بلندمدت برای تامین هزینه فعالیت‌هایش استفاده کند، در واقع از وام استفاده کرده و هزینه سرمایه معمولا نرخ بهره‌ی آن وام است.

در شرکت‌های عام که سرمایه‌گذارانی دارند، بحث هزینه سرمایه پیچیده‌تر می‌شود. اگر شرکت فقط از منابع مالی‌ استفاده کند که سرمایه‌گذاران تامین کرده‌اند، هزینه سرمایه همان هزینه‌ فروش سهام است. معمولا این نوع شرکت‌ها بدهی دارند، اما با تامین مالی از طریق فروش سهام یا پولی که سرمایه‌گذاران تامین می‌کنند هم می‌چرخند. در این صورت، هزینه سرمایه همان هزینه وام و هزینه سهام است. ترکیب «تامین مالی از طریق وام» و «فروش سهام برای شرکت»، ساختار سرمایه آن شرکت را تشکیل می‌دهد.

(همچنین بخوانید: زیست‌بومی برای بقای نوآوری)

بازگشت سرمایه چیست؟

بازگشت سرمایه در یک معامله تجاری یا یک پروژه‌، میزان سودی است که در مقایسه با سرمایه‌ای که هزینه کرده‌اید، به‌دست می‌آورید. نکته کلیدی در ارتباط با هزینه سرمایه این است که بازگشت سرمایه برای هر پروژه، همیشه باید برابر یا بیشتر از هزینه‌ای باشد که در آن پروژه سرمایه‌گذاری می‌شود. به عبارت دیگر، نرخ بازگشت سرمایه باید از هزینه سرمایه بیشتر باشد یا با آن برابر باشد تا شرکت به سود برسد.

هزینه سرمایه چه اجزایی دارد؟

یکی از اجزای هزینه سرمایه، هزینه‌ دریافت وام است. برای کسب‌وکارهای بزرگ‌تر، وام معمولا به معنای بدهی‌ها یا اوراق قرضه کلان است. برای شرکت‌های بسیار کوچک هم وام می‌تواند به معنای اعتبار تجاری باشد. برای هردوی اینها، هزینه وام همان نرخ بهره‌ای است که شرکت روی آن می‌پردازد.

یکی دیگر از اجزای هزینه سرمایه در شرکت‌های عام، هزینه تامین مالی از طریق فروش سهام است؛ به‌عبارت دیگر، سرمایه‌گذارانی در شرکت دارید که در ازایِ سهام مالکیت، پول می‌پردازند.

هزینه سرمایه سهام چندین جزء دارد:

۱. هزینه سود انباشته یا پولی که شرکت به‌جای پرداخت سود سهام، دوباره در شرکت سرمایه‌گذاری می‌کند؛

۲. هزینه سهام عادی جدید یا سهامی که شرکت برای بالاتر بردن موجودی منتشر می‌کند؛

۳. سهام ممتازی که شرکت می‌تواند برای افزایش موجودی منتشر کند.

برای شرکت‌های بسیار کوچک، هزینه سرمایه می‌تواند بسیار ساده‌تر باشد. تامین منابع مالی از طریق وام یا فروش سهام، هرکدام مزایا و معایبی دارند و صاحبان کسب‌وکارها پیش از اضافه نمودن آن‌ها به ساختار سرمایه شرکت، باید این مزایا و معایب را مورد توجه قرار بدهند. شرکت‌های بسیار کوچک ممکن است فقط از وام کوتاه‌مدت استفاده کنند که در این صورت باید هزینه‌ای برای این جزء سرمایه هم در نظر بگیریم.

میانگین هزینه سرمایه شرکت

وقتی صاحب کسب‌وکار متوجه مفاهیم سرمایه و هزینه سرمایه شد، در قدم بعدی باید مفهوم «میانگین هزینه سرمایه» را درک کند.

هریک از اجزای سرمایه، درصد مشخصی از ساختار سرمایه‌ شرکت را تشکیل می‌دهد. برای دست یافتن به هزینه واقعی سرمایه، صاحب شرکت باید سهم هریک از اجزای تشکیل‌دهنده‌ ساختار سرمایه شرکت را (برحسب درصد) در هزینه‌شان ضرب و سپس آن‌ها را با هم جمع کند.

جمع‌بندی

پیش از آنکه شرکت درگیرِ خرید ملزومات یا تامین منابع مالی فعالیت‌هایش شود، باید تکلیف هزینه سرمایه را روشن کند. تامین همه منابع مالی موردنیاز شرکت، واقعا چقدر هزینه دارد؟ این هزینه تامین مالی هرگز نباید از مقدار بازگشت سرمایه فراتر برود.

منبع