«کوچه سیلیکونی»، همتای پرقدرت «سیلیکون‌ولی» در اروپا

«کوچه سیلیکونی» برلین، از متنوع‌ترین و کامل‌ترین اکوسیستم‌های استارت‌آپی در دنیا است که رکورد بیشترین میزان جذب استارت‌آپ‌های خارجی را از آن خود کرده است.

نوپانا: هرچند مدت‌هاست که منطقه «سیلیکون‌ولی» یا همان «دره سیلیکونی» در سان‌فرانسیسکو به عنوان قلب تکنولوژی و البته استارت‌آپ‌ها در دنیا شناخته می‌شود؛ اما امروز وضعیت کمی تغییر کرده است و شاهد این مسئله هستیم که کشورها و مناطق دیگر نیز توجه ویژه‌ای به این مسئله دارند. یکی از این کشورها، آلمان است.

نوشتاری که در ادامه می‌خوانید نوشته «اوا میسلینگ» در وبسایت «نکست‌وب» است. میسلینگ سال‌هاست که به عنوان مدیرعامل در کمپانی‌های بسیاری فعالیت کرده و حالا با در نظر گرفتن تجربه شخصی خود، سعی کرده است مقایسه‌ای جالب از نحوه فعالیت استارت‌آپ‌ها در دره سیلیکونی و کوچه سیلیکونی برلین انجام دهد. نام اصلی این منطقه (Silicon Allee) است. هرچند ترجمه دقیق (Allee) به فارسی «کوچه‌ درختی» می‌شود؛ اما اینجا سعی کرده‌ایم از آن با عنوان «کوچه سیلیکونی» یاد کنیم.

به عنوان مدیرعاملی که در اروپا برای طراحان غیروابسته، کارآفرین‌ها و استارت‌آپ‌ها بازار فروش فراهم ‌کرده‌ام، برخی اوقات به این فکر می‌کنم که در حال حاضر باید چه شهری در اروپا را به عنوان مرکز فعالیت کسب‌وکارها متصور شد. با قرار داشتن بریتانیا در آستانه جدایی از اروپا، بسیاری اعتقاد دارند که لندن برای باقی ماندن در کانون توجه‌ها با مشکل روبرو می‌شود.

با در نظر گرفتن این موضوع به نظر می‌رسد که «کوچه سیلیکونی» برلین در آینده تبدیل به مرکز فناوری اروپا می‌شود. با این حال چه چیزی می‌تواند یک منطقه را تبدیل به دره سیلیکونی اروپا کند؟ از آنجایی که کمپانی تحت هدایت من در هر دو شهر برلین و سان‌فرانسیسکو دفتر دارد، تصمیم گرفتم که با در نظر گرفتن اطلاعات موجود، این دو شهر را با یکدیگر مقایسه کنم.

برای این مقایسه به زیرساخت، پشتیبانی، هزینه زندگی و دیگر فاکتورهای با اهمیت برای یک کارآفرین نگاه شده و نتیجه به این شکل درآمده است:

مزایای مالی

هر دو شهر سان‌فرانسیسکو و برلین محیطی دوستانه برای شروع به کار استارت‌آپ‌ها دارند. سان‌فرانسیسکو براساس موفقیت مالی دره سیلیکونی ساخته شده است که بزرگ‌ترین اکوسیستم استارت‌آپ‌هاست. با این حال برلین در حال حاضر یکی از اصلی‌ترین کاندیدهای جانشینی سان‌فرانسیسکو است.

برلین یکی از متنوع‌ترین و کامل‌ترین اکوسیستم‌های استارت‌آپی در دنیا را به خود اختصاص داده و در حال حاضر بیشترین میزان جذب استارت‌آپ‌های خارجی با ۱۱ درصد را به نام خود کرده است. دیگر اکوسیستم‌های موجود در اروپا تنها ۲درصد ورودی استارت‌آپ خارجی دارند. در برلین یک کارآفرین می‌تواند طی تنها هفت روز و با هزینه‌ای ۷۰۰ یورویی (۸۳۴ دلاری) استارت‌آپ خود را راه‌اندازی کند.

در ماه‌های ابتدایی شروع کار که معمولا با وضعیتی سخت روبرو هستیم، همان کارآفرین می‌تواند از پشتیبانی مالی نهاد‌های دولتی یا موسسه‌هایی همچون (EXIST) ،(Förderung) و (Gründungszuschuss) استفاده کند. در همین زمان با پشتیبانی موسسات، برنامه‌های سرمایه‌گذاری و شبکه‌های محلی همچون «گروندن»، «پورتال کسب‌وکار استارت‌آپ» و «بانک سرمایه‌ای برلین» می‌توان به درآمد رسید.

در سان‌فرانسیسکو خبری از چنین برنامه‌های پشتیبانی مالی نیست اما با نقطه قوتی به نام «مالیات» روبرو هستیم. کارآفرین‌ها عاشق مالیات تجاری ۹درصدی سان‌فرانسیسکو هستند. برلین مالیات تجاری ۱۵درصدی دارد و در زمینه مالیت بر ارزش افزوده نیز عدد ۱۹درصد را نشان می‌دهد که تقریبا ۹درصد بیشتر از سان‌فرانسیسکو است.

اکوسیستم استارت‌آپی و دسترسی به پایتخت

با در نظر گرفتن ارزشی در حدود ۲۸۱میلیارد دلار و حضور ۲۵درصد کمپانی‌های مهم دنیا، دره سیلیکونی بزرگ‌ترین اکوسیستم برای استارت‌آپ‌‌‌‌هاست. چیزی حدود ۲۸درصد کل سرمایه‌گذاری‌های دنیا روی استارت‌آپ‌ها در نهایت به دره سیلیکونی می‌رسد و سهم هر استارت‌آپ در مراحل اولیه به ۸۱۳ هزار دلار می‌رسد. تنها در سال ۲۰۱۶ استارت‌آپ‌های دره سیلیکونی موفق به جذب ۲۶.۲ میلیارد دلار از سوی سرمایه‌گذارهای خطرپذیر شدند.

در اینکه اکوسیستم استارت‌آپ‌های برلین کوچک‌تر از دره سیلیکونی است شکی نیست اما طی یک دهه گذشته شاهد رشدی سریع در این منطقه بوده‌ایم. در میانه دهه گذشته، استارت‌آپ‌های برلین از ۲۰ به ۳۰ عدد رسیده بودند اما حالا با ۲۵۰۰ استارت‌آپ‌ طرف هستیم. با وجود این رشد هنوز هم هزینه‌های جاری برلین کم است و برای مراحل اولیه شروع یک استارت‌آپ می‌توان مبلغی در حدود ۴۳۲ هزار دلار جذب کرد.

در سال ۲۰۱۶ استارت‌آپ‌های برلین موفق به جذب ۲.۸۶ میلیارد دلار از سرمایه‌گذارهای خطرپذیر شدند. با توجه به این موضوع که بسیاری از کمپانی‌های بزرگ دنیا و آمریکا به سمت برلین حرکت می‌کنند و حتی حالا برخی از آنها همچون فیسبوک و ایربی‌ان‌بی در برلین دفتری جداگانه دارند، می‌توان انتظار داشت که ارقام اعلام شده در آینده‌ای نزدیک افزایش پیدا کنند.

منابع مردمی

اگرچه تعداد استعدادهای برلین در حال رشد سریع است اما همچنان در رده پایین‌تری نسبت به لندن و دره سیلیکونی قرار می‌گیرد. با توجه به خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا می‌توان انتظار داشت که حجم زیادی از استعدادهای حاضر در این کشور به مناطق دیگر اروپا از جمله برلین نقل مکان کنند. در این میان کارآفرین‌ها و استارت‌آپ‌ها می‌توانند با فعالیت‌های مختلفی همچون عرضه سهام به منابع اولیه بیشتری دست پیدا کرده و استعدادهای سرگردان را جذب کنند.

برلین در حال حاضر به عنوان دومین منطقه‌ای شناخته می‌شود که در آن مهاجرها موفق به راه‌اندازی کسب‌وکار خود شده‌اند. با در اختیار داشتن آماری ۴۳درصدی در این زمینه، برلین تنها پشت سر دره سیلیکونی قرار گرفته است. باید به این مسئله نیز توجه کرد که کسب و کارهای خارجی می‌توانند مشتری‌های خارجی را جذب کنند و برلین در حال حاضر ۲۸درصد مشتری‌هایش را از دیگر مناطق دنیا به دست آورده است.

هزینه زندگی

در این زمینه برلین با اختلافی زیاد از سان‌فرانسیسکو جلو است. هزینه زندگی در برلین ۳۲درصد کمتر از سان‌فرانسیسکو است، جایی که هزینه اجاره سه برابر نمونه مشابه اروپایی است. در سان‌فرانسیسکو برای اجاره آپارتمان تک خواب به طور متوسط به مبلغی ۳۵۰۰ دلاری احتیاج دارید و این هزینه در برلین تقریبا ۸۵۷ دلار است.

دیگر هزینه‌هایی همچون خورد و خوراک، قبض‌های ماهیانه، اینترنت و بیمه سلامت نیز در برلین ارزان‌تر است. با در نظر گرفتن رتبه ۱۳ و ۲۹ برلین و سان‌فرانسیسکو در زمینه کیفیت زندگی، می‌توان به خوبی متوجه شد که زندگی در برلین تقریبا مساوی است با هزینه کمتر و امکانات رفاهی بهتر.

(همچنین بخوانید: آیا هنوز هم سیلیکون‌ولی خانه پیدایش استارت‌آپ‌ها است؟)