سئول، مرواریدی گرانبها در صدف زیست‌بوم استارت‌آپی آسیا

در سال ۲۰۱۲ دولت «پارک گون‌هی» تعهد داد کره جنوبی را یکی از هفت کشور برتر در زمینه شتاب‌دهی استارت‌آپ‌ها کند. اکنون نتایج این تعهد، کم‌کم در حال ظهور هستند.

نوپانا: وقتی «پارک گون‌هی» نامزد ریاست‌جمهوری بود، به مردم کشورش گفت کره جنوبی شدیدا نیازمند منابع جدید رشد است. بیکاری جوانان ابعاد تازه‌ای پیدا کرده بود و همه می‌دانستند نام‌های قدرتمندی چون سامسونگ و هیوندا با رقبای بین‌المللی سرسختی روبرو هستند. راهکار پارک گون‌هی، «اقتصاد خلاق» بود که ایجاد فرصت‌های شغلی را متحول ساخته و زیست‌بوم استارت‌آپی را از صفر بنا می‌کرد. در این مطلب به روند اجرای این راهکار و نتایج آن می‌پردازیم.

قسمت اول:

پارک در سال ۲۰۱۲ به ریاست‌جمهوری رسید و تعهد ویژه‌ای به وعده‌های خود نشان داد. او و کابینه‌اش کسب‌وکارهای بزرگ را کنار گذاشته و روی مراکز جدید استارت‌آپی در کشور تمرکز کردند. آن‌ها سفرهای آموزشی به خارج از کشور را برای استارت‌آپ‌های نویدبخش ممکن ساختند و مراکز اشتغال را برای کارآفرینان مهیا کردند. توسعه 5g برای اینترنت سریع‌تر روی تلفن‌های همراه هوشمند هم یکی‌دیگر از اولویت‌ها بود. دولت پارک تعهد داد کره جنوبی را یکی از هفت کشور برتر در زمینه شتاب‌‌دهی استارت‌آپ‌ها کند. و حالا تمام این کارها کم‌کم نتیجه می‌دهند.

«تیم چه» (Tim Chae)، کارآفرینی که سابقا عضو ۵۰۰ استارت‌آپ برتر بود و یک شتاب‌دهنده ۱۵ میلیون‌ دلاری را با عنوان صندوق «۵۰۰  کیمچی» به راه انداخته بود؛ به تازگی از سیلیکون‌ولی به سئول بازگشته، چون به گفته خودش مروارید گرانبهایی را در این صدف تشخیص داده است. او می‌گوید: «به نظرم سئول همین حالا هم یکی از شهر-بازارهای بزرگ آسیا و یک جایگاه ارزشمند جهانی است. من به اینجا برگشتم، چون اعتقاد دارم سئول شانس زیادی دارد و در سه تا پنج سال آینده، گزینه مناسبی برای تبدیل شدن به یک مرکز استارت‌آپی در آسیا مثل سیلیکون‌ولی خواهد بود.»

جدا از نقاط قوت سئول، مانند زیرساخت‌های تکنولوژی و مشتریان آشنا با تلفن‌های همراه هوشمند، تیم چه زیست‌بوم استارت‌آپی این شهر را هم در حال رشد، با رویکردی فرهنگی تلقی می‌کند. جوان‌ها سرانجام از مسابقه بی‌امان برای استخدام در غول‌های صنعتی کشور فراتر رفته‌اند و ایده تاسیس شرکت‌های کوچک یا کار در آن‌ها برایشان جذاب‌تر شده است.

(همچنین بخوانید: نبض فناوری آمریکا در دست مهاجران)

کلمه استارت‌آپ از یک مفهوم خارجی تبدیل به عبارتی آشنا شده و دلیل آن، نقش پررنگ اپلیکیشن‌های متنوع در زندگی روزمره مردم سئول است. تیم به‌ویژه تحت تاثیر صداقت و اصالت کارآفرینانی قرار گرفته است که به تاسیس شرکت‌های جدید علاقه نشان می‌دهند. او می‌گوید: «به ندرت می‌شود رویکرد کارآفرینی واقعی از نوع سیلیکون‌ولی را در جایی پیدا کرد، چون عضویت در استارت‌آپ‌ها بیشتر تبدیل به نوعی هیجان و مد شده است.»

حالا او احساس مسئولیت می‌کند تا به پرورش این زیست‌بوم در حال رشد کمک کند؛ زیست‌بومی که به گفته پایگاه داده‌ای «تکنولوژی در آسیا»، سالانه با بیش از ۱.۷ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ‌ها روبه‌رو است. او ادامه می‌دهد: «اگر آمریکا، اروپا و جنوب‌شرقی آسیا هیچ کدام سئول را به عنوان چنین مرکزی قبول ندارند، شخصا احساس کم‌کاری می‌کنم؛ گرچه من فقط گوشه کوچکی از ماجرا هستم.»

بزرگ کردن کودک نیازمند همیاری تمام خانواده است و تقویت استارت‌آپ‌ها هم نیاز به زیست‌بومی حمایتی دارد. در ادامه مراکز، سرمایه‌گذاران و مربیانی را معرفی کرده‌ایم که در پشت صحنه به همین کار مشغولند و در عین حال، نکاتی هم برای ملحق شدن به آن‌ها ذکر شده است.

مراکز

محله «گگنام» (Gagnam) فقط به خاطر جراحان پلاستیک معروف نیست. طبق اطلاعات یک سایت استارت‌آپی محلی با عنوان «راکت‌پانچ» (RocketPunch)، صحنه استارت‌آپی کره جنوبی، تا حد زیادی در گران‌ترین منطقه سئول متمرکز شده است و استارت‌آپ‌های بزرگی مانند «کوپانگ» (Coupang) و «یلوموبایل» (Yello Mobile) دفاتر جذابی در آن برپا کرده‌اند.

تمام این انرژی در خیابان تهران متمرکز شده است؛ بلواری ۳.۵ کیلومتری که وقتی در دهه ۱۹۷۰ شرکت‌های ساختمان‌سازی واقع در آن در خاورمیانه به دستاوردهای چشمگیری رسیدند، به افتخار پایتخت ایران این‌طور نام‌گذاری شد. حالا این خیابان جایگاه غول‌های آینده تکنولوژی در کره شده است. این منطقه مانند آهنربایی در پایتخت عمل می‌کند و نه تنها فضای مناسبی برای کارآفرینان جوان است، بلکه جایگاه خوبی برای شرکای موثر است تا به جهانی شدن این زیست‌بوم کمک کنند.

دی.کمپ

تا قبل از اینکه «اقتصاد خلاق» ورد زبان‌ها شود، کره پر از کارآفرین‌های درجه یک بود، اما امکاناتی برای حفظ و نگه داشتن آن‌ها وجود نداشت. «ناری لی»، خبرنگار سابق حوزه تکنولوژی به خوبی می‌دانست باید زیست‌بومی برای این کار به وجود بیاید و به ۲۰ بانک برتر کره جنوبی کمک کرد تا دور هم جمع شوند و یک صندوق استارت‌آپی به ارزش ۴۵۰ میلیون دلار را ایجاد کنند که اولین مورد از این نوع در کره بود.

این مشارکت که «سازمان بانک‌ها برای کارآفرینان جوان» نام گرفت، در سال ۲۰۱۲ چیزی به نام «دی.کمپ» (D.Camp) را راه‌اندازی کرد که اولین مرکز مشارکتی تکنولوژی کره جنوبی است و بر ارائه کمک‌های مالی، ایجاد شبکه و فضای کار به کارآفرینان بااستعداد تمرکز دارد. این جرقه‌ای بود که فعالیت‌های عظیمی را در این حوزه ممکن کرد و هر سال بر تعداد استارت‌آپ‌ها و برنامه‌های مربوط به آن افزوده می‌شود.

مدیر دی.کمپ، «هان ریو» می‌گوید: «این حمایت و فضا باعث می‌شود ما در جایگاه خاصی قرار بگیریم و رابطه مستقیمی با استارت‌آپ‌ها داشته باشیم و روی کارآفرینان تاثیر بگذاریم.»

اینجا محل مورد نظر استارت‌آپ‌های سیلیکون‌ولی مانند «اوکولوس» (Oculus) –که سرمایه‌گذاری جسورانه «Formation8» کره یکی از سرمایه‌گذاران اولیه آن بود- و «اوبر» هم بوده است؛ همچنین استارت‌آپ‌های موفق محلی مانند «زیکتو» (Zikto) که ابزار پوشیدنی تولید می‌کند، سایت اجاره مستقیم «۸ درصد» (8percent)، و همچنین یک بستر بیت‌کوین با نام «کوربیت» (Korbit) هم به آن توجه نشان داده‌اند.

در یک ساختمان ۷ طبقه در بلوار پرترافیک تهران، شتاب‌دهنده‌هایی چون «پرایمر» (Primer) و «بیگ بیسین» (Big Basin) مستقر هستند که ۸۰ میز به کارآفرینانی ارائه می‌دهند که در مرحله پیش از جذب سرمایه هستند. آن‌ها یک برنامه حمایت رقابتی را هم مدیریت می‌کنند که استارت‌آپ‌ها باید از طریق ارائه نسخه نمایشی (دمو) محصول خود، به آن وارد شوند.

«کوانگ هیون کیم»، مدیرعامل دی.کمپ می‌گوید: «کره از تجربیات سال ۲۰۰۰ که از عصر دات‌کام به دست آورد، با رنسانسی روبه‌رو شده است؛ یعنی زمانی که شرکت‌های بزرگی مانند «نیور» (Naver) ظاهر شدند. ما انتظار داریم از این موج جدید هم چیزهای بیشتری ببینیم. دی.کمپ یکی از نیروهای اصلی در زیست‌بوم استارت‌آپ‌های کره بوده و یکی از اولین بازیگرانی است که به حمایت از آن‌ها مشغول شده است. ما همچنان به تلاش‌های خود ادامه می‌دهیم تا یک زیست‌بوم بهتر را به وجود بیاوریم.»

ادامه مطلب را در قسمت بعدی بخوانید.

(همچنین بخوانید: وعده‌‌های رئیس‌جمهور جدید کره جنوبی به استارت‌آپ‌ها)