روانشناسان با مطرح کردن ۱۰ سؤال، از شما میخواهند وضعیت روحی خود را بررسی کنید تا متوجه شوید آیا در معرض فرسودگی ناشی از کار زیاد هستید یا خیر.
نوپانا به نقل از زومیت: «آیا از پا درآمدهام؟» این سؤالی است که هر روز بسیاری از مردم جهان از خودشان میپرسند و حتی به خاطر آن به مشاور یا روانشناس مراجعه میکنند. روانشناسان تاکید دارند حتی اگر کار خود را دوست دارید، ساعتهای متعادلی را به آن اختصاص دهید و ترجیحا آخر هفتههای خود را از کار جدا کنید. درواقع آنها تعادل در کار و زندگی را تعادل در علایق فردی میدانند، نه لزوما ساعاتی که به کار میگذرانید.
حتی افرادی که تعریف دقیقی از تعادل در کار و زندگی شخصی خود دارند، باز هم به دام فرسودگی شغلی میافتند. حجم پروژهها و وظایفی که باید در موعد خاصی تحویل داده شوند، مسافرتها و ماموریتها و لیست بیپایان روزمرگیهای شغلی، بهآسانی ما را به سمت سقوط هل میدهند. علائم زیادی وجود دارند که به شما نشان میدهند تعادل کار و زندگی خود را از دست دادهاید و در آستانه فرسودگی شغلی قرار دارید. بیتردید توجه به این علائم و رسیدگی به وضع روحیتان، پیش از آنکه واقعا به شما آسیب جدی برساند، بسیار ضروری است. راشل ریتلاپ (Rachel Rytlap)، متخصص و مشاور جوانان در امور شغلی و حرفهای، ۱۰ سؤال مطرح میکند که با پاسخ به آنها، دید بهتری نسبت به شرایط روانی ناشی از خستگی مفرط کاری خود پیدا خواهید کرد.
۱. آیا رشته افکارتان را از دست میدهید؟
فرقی ندارد که این مشکل زمان مکالمه، تایپ یک ایمیل یا حتی فکرهای شخصی خودتان پیش بیاید؛ عدم تمرکز و گسستگی توجه، میتواند یکی از علائم خستگی مفرط باشد.
۲. آیا مدتها است که دیگر وقتی برای پرداختن به سرگرمیهای مورد علاقهتان ندارید؟
فرقی ندارد که سرگرمی شما وقت گذراندن در طبیعت یا معاشرت با دوستانتان است یا تماشای تلویزیون و ورزش کردن به تنهایی. شما باید همیشه اختصاص دادن زمانی برای انجام کارهای مورد علاقه خود را در اولویتهای اصلی زندگیتان قرار دهید. سرگرمیهای شخصی استرس را کاهش داده و شما را در به تعادل رساندن احساسات و تمایلاتتان کمک میکند.
۳. آیا زمانی که با دوستان یا اعضای خانواده صحبت میکنید، حواستان جای دیگریست؟
اگر ذهن شما همیشه ناخودآگاه به سمت کار کشیده میشود، این موضوع در روابط خانوادگیتان نمود پیدا خواهد کرد؛ به همین خاطر ممکن است خانواده و دوستان از شما گلایه کنند که همیشه به کارتان فکر میکنید.
۴. آیا به میزان کافی میخوابید؟
افرادی که به فرسودگی شغلی دچار میشوند، بهسختی میخوابند و مشکلات بیخوابی شدیدی تجربه میکنند؛ چرا که در زمان استراحت هم ذهنشان در حواشی کار پرسه میزند. این افراد حتی زمانی که میخوابند مکرراً از خواب میپرند و پس از بیدار شدن، باز هم احساس خستگی میکنند.
۵. آیا همیشه احساس خستگی میکنید، حتی زمانی که یک شب کامل خوابیدهاید؟
فرسودگی مثل ابری سنگین تمام روز شما را تیره میکند. خستگی مزمن، رابطهای متقابل و تنگاتنگ با فرسودگی دارد و اثرات منفی و تکاندهنده آن میتواند پیش از آنکه به خودتان بیایید، امروز و فردای شما را ویران کند.
(همچنین بخوانید: شاد بودن، موفقیت شما در محیط کار را تضمین میکند)
۶. آیا مشغله زیاد باعث میشود غذا خوردن را فراموش کنید؟
در مراحل ابتدایی فرسودگی، از آنجا که افراد بهسختی سرگرم کار خود هستند، بهراحتی وعدههای غذایی خود را فراموش میکنند. درحالیکه آنها برای حفظ سطح استاندارد انرژی، متعادل نگهداشتن خلقوخو و بهرهوری خود، به یک رژیم غذایی سالم نیاز دارند.
۷. آیا اغلب در گلوی خود احساس خفگی و در سینه خود احساس سنگینی و گرفتگی میکنید؟
اگر مشکلات فیزیکی، مثل درد در قفسه سینه یا تنگی نفس تجربه میکنید، حتما باید با پزشک خود مشورت کنید. با این حال، استرس شدید هم اغلب این علائم را به همراه دارد و در افرادی که به مرحله خستگی شدید و فرسودگی شغلی هستند دیده میشود.
۸. آیا نداشتن تمرکز باعث میشود کار خود را نیمهکاره رها کنید؟
این مشکلی است که اغلب اوقات از عدم تمرکز ناشی میشود. با این حال اگر دائما دیر به قرارهای خود میرسید، وظایفتان را فراموش میکنید و برای مدیریت زمان خود با مشکل مواجه هستید، نباید ضرورت این موضوع را دست کم بگیرید و در حل آن تعلل نشان دهید.
۹. آیا حس میکنید از زندگی همیشگیتان جدا شدهاید؟
آیا حس میکنید ارتباط خود را با دنیای اطراف از دست دادهاید؟ این احساس انفصال، خود را هم در زندگی شخصی و هم در زندگی حرفهایتان نشان میدهد. در زندگی شخصیتان کمکم متوجه میشوید به فردی منزوی تبدیل شدهاید و دیگر با دوستانی که قبلا از معاشرت با آنها لذت میبردید، رابطهای ندارید. در محیط کار، ممکن است همیشه شروع کار برایتان دشوار باشد، بهسختی پشت میز بمانید و کار خود را ادامه دهید، یا حتی در تکمیل کارهای ساده، مثل پاسخ دادن به ایمیلها، با مشکل مواجه شوید.
۱۰. آیا اغلب اوقات با همکاران یا مشتریان تندخویی میکنید؟
تحریکپذیری یکی از رایجترین علائم فرسودگی است. هر چه شما خستهتر میشوید، بهرهوریتان پایینتر میآید و رضایت خود را نسبت به زندگی از دست میدهید.
اگر این سؤالها را خواندید و متوجه شدید به بیشتر آنها پاسخ مثبت دادهاید، ممکن است هنوز به هیچ بحرانی دچار نشده باشید. با خودتان صادق باشید و از این بینش برای بازسازی خود استفاده کنید. به برنامه کاری خود نگاهی دوباره داشته باشید و ببینید کدام کارها را در فرصت طولانیتری میتوانید تحویل دهید یا چه وظایفی را میتوانید به فرد دیگری واگذار کنید. بهاینترتیب شما زمان و فرصت بیشتری برای مراقبت از خودتان به دست میآورید.
(همچنین بخوانید: مقابله با روزمرگی و یکنواختی در محیط کار)