رضا زرنوخی: متوقف کردن فعالیت استارتآپها، نوعی دلسردی و یاس از ادامه کار را در ذهن کارآفرینان رقم میزند و این امر در تضاد با حمایت از آنها است.
نوپانا: رضا زرنوخی، رییس انجمن سرمایهگذاری خطرپذیر ایران، در گفتوگو با نوپانا گفت: در شرایط فعلی کشور، ایجاد شغل توسط دولت و بنگاههای بزرگ دشوار شده و مدت زیادی است که با بحران بیکاری دستوپنجه نرم میکنیم؛ از این رو، نیازمند نگرشی جدید برای توسعه فضای کسبوکار و اشتغالزایی هستیم. در فضای کنونی، استارتآپها توانستهاند چالش اشتغال را به کمک خلاقیت و نوآوری خود حل کرده و با ایجاد و توسعه مشاغل جدید خصوصا درحوزه نوآوری و فناوری، به ارتقای بهرهوری در اقتصاد کمک کنند.
رضا زرنوخی در ادامه افزود: شرکتهای استارتآپی با ایجاد ظرفیتهای جدید اقتصادی و استفاده از نوآوری درحوزههای مختلف ازجمله صنایع، خدمات و تجهیزات، موفق به راهاندازی کسبوکارهای جدیدی شدهاند که با خلاقیت و هوشمندی همراه است. پیشبینی میشود که خیلی زودتر از آنچه دیگر فعالان اقتصادی تصور میکنند، کسبوکارهای نوپا، بهرهوری پایین و ضعف در رقابت را در اقتصاد کشور برطرف کنند.
او بیان کرد: از آنجایی که کسبوکارهای نوپا وابسته به بودجه دولتی نیستند، از ظرفیت توسعه بالایی برخوردار بوده و با توجه به هزینه اندک راهاندازی آنها نسبت به کسبوکارهای سنتی، بهسرعت در حال رشد هستند. این مزیتها، مشوق راهاندازی چنین کسبوکارهایی توسط جوانان خلاق و خوشفکر شده است.
دکتر زرنوخی در مورد نقش دولت در این بخش تصریح کرد: برنامهریزی دولت برای بهبود فضای کسبوکار موجب سهولت در پیشبرد فعالیت استارتآپها است، اما گاهی دخالتهای غیرضروری و سلیقهای برخی نهادها، باعث ایجاد موانع در مسیر حرکت کسبوکارهای نوپا و کندی فعالیت آنها میشود. تعارض بخش دولتی و خصوصی نیز، باعث ایجاد مشکلاتی برای استارتآپها شده است؛ بهعنوان مثال، فرآیند نظارت نهادهای دولتی با ماهیت فعالیت سریع و بدون وقفه استارتآپها همخوانی ندارد و در نتیجه با ویژگی تنوع و سرعت عرضه ایدههای جدید و خلاق در تناقض است؛ بنابراین، لازم است تعاملات بخش دولتی و خصوصی بازتعریف شود.
رییس انجمن سرمایهگذاری خطرپذیر ایران با اشاره به مسدود کردن سلیقهای وبسایت برخی از استارتآپها گفت: توقف کار استارتآپها، جدای از زیان مالی جبرانناپذیری که بر بدنه کسبوکار آنها وارد میکند، نوعی دلسردی و یاس از ادامه کار را در ذهن کارآفرینان رقم میزند و این امر در تضاد با حمایت از ارائهکنندگان خدمات و تولیدکنندگان کالا است. از طرفی، نابسامانی و پراکندگی نهادهای مسئول رسیدگی به امور شرکتهای استارتآپی، منجر به آشفتهتر شدن فضای کسبوکار آنها میشود؛ بنابراین انتظار میرود دولت با ساماندهی شیوه نظارت و تمرکز در امور مربوط به استارتآپها و رسیدگی به مشکلات مشابه، از موازیکاری و ایجاد موانع در مسیر فعالیت آنها جلوگیری کند.
زرنوخی نقش حمایتی دولت از استارتآپها را ضروری خواند و بیان کرد: دولت از روشهای مختلفی میتواند از استارتآپها حمایت کند؛ مثلا با تشویق بخش خصوصی به سرمایهگذاری در کسبوکارهای نوپا، مشوقهای پوشش ریسک، ارائه معافیتهای مالیاتی و سهولت در تعامل با بخشهای مختلفی که با کارآفرینان در ارتباط هستند، میتواند به کارآفرینان و نخبگان این عرصه در جهت کمک به منافع ملی و شکوفایی اقتصادی کمک کند.
(همچنین بخوانید: انتظارات استارتآپها از دولت چیست؟)
او در ادامه گفت: علیرغم تلاش نهادهایی مانند معاونت علمی و فناوری رئیسجمهوری در توسعه اکوسیستم کارآفرینی و استارتآپی، متاسفانه همچنان دربخش قوانین و مقررات این اکوسیستم با ضعفهای اساسی مواجه هستیم و از وجود یک چارچوب قانونی راهگشا، مدرن و مستقل که سازوکار دقیق فعالیت استارتآپها و تعاملات آنها با محیط بیرونی را مشخص کند، بیبهرهایم. امید است زمینه تنظیم و تصویب قوانین موردنیاز برای تسهیل کسبوکارهای نوین و حضور کارآفرینان خلاق هرچه زودتر فراهم شود.
رضا زرنوخی درخصوص نقش بانکها در حمایت از استارتآپها افزود: نظام بانکی کشور، بخش بزرگی از تامین مالی صنایع کوچک و متوسط را عهدهدار بوده و در زمینه تامین مالی استارتآپها نیز همکاری میکند؛ ولی توصیه میشود از طریق روشهای متعارفی چون ارائه وام به استارتآپها و کارآفرینان عمل نکند، بلکه ازطریق نهادهای تخصصی و واسط که در حوزه سرمایهگذاری خطرپذیر شناختهشده هستند وارد عمل شود. این شیوه، اثربخشی و بازدهی بیشتری در توسعه استارتآپها به همراه دارد چرا که ماهیت عملکردی استارتآپها با دیگر بخشهای اقتصادی متفاوت است و چون فاقد دارایی ستنی و املاک برای ارائه وثیقه و تضمین هستند، امکان پوشش ریسک تسهیلات متعارف را ندارند. از سوی دیگر چون دانش فنی و نوآوری در کسبوکار، سرمایه اصلی استارتآپها است، مناسبترین شیوه تامین مالی آنها ازطریق مشارکت درسهامداری و با استفاده از ساختارهای جدید تامین مالی است.
(همچنین بخوانید: موانع بانکی تامین مالی استارتآپها)