طیبه رحیمی: گسترش فرهنگ دانشبنیان بهترین راهِ ایجاد اشتغال پایدار در شهرستانها است.
نوپانا به نقل از پایگاه اطلاعرسانی بنیاد ملی نخبگان: طیبه رحیمی با اشاره به اینکه انباشت اجتماع نخبگانی در یک کلانشهر سبب ایجاد مشکل اشتغال میشود، گفت: «مهاجرت نخبگانی به کلانشهرها از سویی توسعه متوازن کشور را مختل میکند و از سوی دیگر، آسیبهای روانی و روحی بسیاری برای فرد مهاجر دارد.»
طیبه رحیمی پردنجانی، عضو هیئت علمی گروه روانشناسی دانشگاه بجنورد، مسئله اشتغال را یکی از موضوعات مهم امروزه جامعه دانشگاهی و نخبگانی دانست و گفت: «از سویی توقع خود افراد و از سوی دیگر وضعیت نامناسب اقتصادی، زمینهساز بروز این مشکل است.»
او افزود: «اگر بازار اشتغال و تولید رونق بگیرد، بسیاری از افراد پس از گذراندن دوره کارشناسی جذب بازار کار میشوند؛ اما متأسفانه امروزه ادامه تحصیل به مُسکنی برای مشکل اشتغال دانشآموختگان تبدیل شده است.»
رحیمی ادامه داد: «دانشجو پس از دوره کارشناسی بدون اینکه جذب بازار کار و سرمایه شود، وارد تحصیلاتتکمیلی میشود؛ این روند از سویی او را برای مدت بیشتری از فضای خدماتی، صنعتی و تولیدی دور میکند و از سوی دیگر سبب ایجاد توقع در خود فرد میشود.»
عضو هیئت علمی دانشگاه بجنورد تصریح کرد: «فضای استخدام دولتی و دانشگاهی اشباع است و عملاً پذیرش و جذب نیروی انسانی وجود ندارد. با این حال بسیاری از افراد، تنها با هدف استخدام در هیئت علمی دانشگاه وارد مقطع دکتری تخصصی میشوند و به این ترتیب، بخش زیادی از توان و انرژی خود را در این مسیر هزینه میکنند. این در حالی است که اگر آنان، این انرژی و توان را در مسیر صحیح کارآفرینی و استارتآپ هزینه کنند، قطعاً به موفقیت چشمگیرتری خواهند رسید.»
او تأکید کرد: «سیاستهای نادرست در سالهای گذشته و افزایش بیرویه پذیرش در تحصیلات تکمیلی از سویی و ارائه آموزشها و سرفصلهای صرفاً تئوری از سوی دیگر سبب شده که نهتنها دانشجو و دانشآموخته، بلکه بسیاری از اساتید نیز دید و نگرش منطقی و درک صحیحی از بازار کار و سرمایه نداشته باشند. نیاز امروز جامعه فراگیری مهارت در کنار علمآموزی است.»
رحیمی گسترش فرهنگ دانشبنیان را بهترین راه برای ایجاد اشتغال پایدار دانست و گفت: «حضور در این عرصه، علاوه بر ایجاد ارزشافزوده، نقش مهمی در اشتغالزایی دارد. در این روند، علم به چرخۀ تولیدی و خدمتی جامعه تزریق میشود و همین امر سبب تحقق کیفیت برتر و حصول ثروت است؛ البته ارائه مشاورههای تخصصی و مهارتی، گام نخست برای آغاز حرکت در مسیر دانشبنیان است.»
عضو شورای علمی بنیاد نخبگان استان خراسان شمالی با اشاره به ظرفیت بالای شاخۀ علومانسانی در اقتصاد دانشبنیان، یادآور شد: «متأسفانه بیان ابعاد اقتصاد دانشبنیان بهگونهای بوده است که گویی این عرصه تنها برای متخصصان و محققان رشتههای فنی و مهندسی است و دانشآموختگان علومانسانی نمیتوانند سهمی در این بخش داشته باشند. به همین دلیل نیاز است زمینههایی که دانشآموختگان این شاخه از علم میتوانند در آن ایفای نقش کنند بازتبیین شود.»
وی در ادامه، ایجاد شرکتهای دانشبنیان در شهرهای کوچک را یکی از راههای نگهداشت و مهاجرت معکوس اجتماع نخبگان بومی دانست و گفت: «ارائه تسهیلات ویژه برای افرادی که در محل زادگاه خود شرکت دانشبنیان ایجاد میکنند، نتایج مثبت بسیاری از جمله ماندگاری اندیشه و ایده نخبگانی، اشتغالزایی، ثروتآفرینی و همچنین زمینهسازی برای توسعه پایدار به دنبال دارد.»
محققبرجستۀ روانشناسی در پایان با بیان اینکه مهاجرت به کلانشهرها، آسیبهای اجتماعی و فردی بسیاری برای فرد و جامعه به همراه دارد، خاطرنشان کرد: «انباشت اجتماع نخبگانی در یک کلانشهر سبب ایجاد مشکل اشتغال میشود. از سوی دیگر، تهیشدن شهرستانها از نیروی انسانی متخصص نیز توسعۀ متوازن کشور را مختل میکند و فاصلۀ بین کلانشهرها با شهرهای کوچک هر روز بیشتر میشود. علاوه بر این موارد، زندگی در شهرهای غیربومی و دوری از خانواده، آسیبهای روانی و روحی بسیاری برای فرد مهاجر دارد؛ بههمین دلیل نیاز است پیشگیری از مهاجرت داخلی اجتماع نخبگانی جدیتر گرفته شود.»