آیا گوش دادن به موسیقی در حین کار خوب است؟

سوت بزن و کار کن؛ این بخشی از شعری است که در کارتون سفید برفی و هفت کوتوله خوانده می شود. جالب است بدانید که علم هم تا حدودی با این ایده موافق است و بطور مثال آنطور که در برخی تحقیقات علمی آمده گوش دادن به موسیقی در حین کار با تردمیل انسان را ترغیب می کند که با پشتکار بیشتری به دویدن ادامه دهد.

نوپانا به نقل از دیجیاتو، سوال اینجاست: آیا موسیقی زمینه را برای بهره وری بیشتر در کارهای ذهنی آماده می کند؟ در چه کارهایی می توان با گوش دادن به موسیقی چنین نتیجه ای را به دست آورد؟

موسیقی + کار = پیچیده است!

این پرسش اندکی ساده به نظر می رسد و در نتیجه جای تعجب نخواهد بود که بگوییم هیچکس تابحال پاسخ قانع کننده ای به آن نداده است. اما گروهی از محققان که گوش دادن به آثار موزارت حین کار را بررسی کرده اند دریافتند که گوش دادن به سوناتهای موزارت پیش از فعالیت های ذهنی، استدلال های فضایی (توانایی تصور اشیاء به صورت سه بعدی و استدلال کردن در مورد آنها با در اختیار داشتن اطلاعات اندک) قوی تری را برای افراد به ارمغان می آورد. البته دانشمندان اشاره کرده اند که این فرایند افراد را باهوش تر نکرده. در هر حال نتیجه تحقیق جالب است. اما گوش دادن به موسیقی حین کار چطور؟ یا موسیقی های دارای ریتم تندتر؟

پاسخ دادن به این سوال کمی دشوار است هرچند که مطالعات زیادی در رابطه با گوش دادن به موسیقی در حین کار انجام شده اند و نتایج متفاوتی را هم در بر داشتند. علت متفاوت بودن نتایج هم آنطور که در یک پژوهش گفته شد میتواند این باشد که اثر موسیقی روی عملکرد انسان در کار پیچیده است. این اثر در واقع نه خوب است و نه بد؛ کاری که انجام می شود، نوع موسیقی که شنیده می شود و شخصیت فردی که کار را انجام می دهد همگی روی این مساله تاثیر دارند.

دانشمندان برای بررسی این فرضیه از ۱۴۲ دانشجو درخواست کردند که دو کار را انجام دهند؛ یکی از وظایف ساده و یکی دیگر پیچیده بود. وظیفه ساده محول شده به دانشجویان این بود که فهرستی از کلمات را جستجو کنند و آنهایی که حرف A داشتند را خط بزنند. اما کار پیچیده تر این بود که کلمات دوتایی را مطالعه کنند و در محیط آزمون آنها را به خاطر بیاورند.

 

سوژه ها این کارها را یا در سکوت یا حین پخش موسیقی متن (ساده یا پیچیده) انجام دادند که موسیقی پیچیده تر سبک بیس داشت و بخش هایی از آن با طبل نواخته می شد.

اضافه کنیم که پیش از این تحقیق دانشمندان شخصیت افراد را هم مورد بررسی قرار دادند. در واقع تک تک سوژه ها از نظر اینکه چقدر از محرک های بیرونی لذت می برند مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای این منظور آنها یک آزمون ۲۸ سوالی را انجام دادند و از آنها خواسته شد نظرشان را در رابطه با سوالاتی مانند اینها پاسخ دهند:

• نسبت به مردم دیگر به محرک های بیشتری برای تمرکز در کار نیاز دارم
• به ندرت در کارم هیجان زده می شوم

نتایج بسیار عجیب و برخلاف پیش بینی های صورت گرفته بودند. در واقع محققان دریافتند افرادی حین کار تحت تاثیر محرک های بیرونی قرار می گیرند (مثلا افرادی که حین تماشای تلویزیونی گوشی خود را چک می کنند) کمتر می توانند حین کار کردن به موسیقی گوش دهند. در واقع این افراد بیشتر از دیگران تمایل داشتند که حین کار به موسیقی گوش دهند اما در زمان انجام کارهای پیچیده بهترین عملکرد را در سکوت از خود به نمایش می گذاشتند. از آنسو همتایان آنها که کمتر تحت تاثیر محرک های بیرونی قرار می گرفتند بهترین عملکرد را حین پخش موسیقی از خود به نمایش می گذاشتند.

 

این واقعیت در مورد کارهای ساده ای که به داوطلبان محول شده بود هم صدق می کرد. افرادی که منتظر دریافت محرک های بیرونی بودند بهترین عملکرد را زمانی از خود به نمایش می گذتشتند که هیچ موزیکی پخش نمی شد یا موسیقی متن ساده ای در پس زمینه شنیده می شد. در عین حال آنهایی که دیرتر از کار خسته می شدند بهترین عملکرد را با پخش موسیقی پیچیده از خود به نمایش می گذاشتند.

این نتایج نشان می دهند افرادی که به دنبال محرک های بیرونی هستند، در زمان انجام فعالیت های متعدد توجه شان از مساله اصلی پرت می شود (مثلا کار کردن و گوش دادن به موسیقی) اما چنانچه آنها را صرفا با یک وظیفه تنها بگذارید به شدت جذب آن می شوند. درعین حال افرادی که در سمت دیگر این طیف قرار دارند از عوامل محرک بیرونی سود می برند و می توانند ذهن خود را معطوف به کارشان کنند.