هوش مصنوعی در سالهای آینده ماهیت مشاغل و تحصیلات را تغییر خواهد داد؛ اما آیا میتواند جایگاه نوآوری انسانی در کسبوکار را از آن خود کند؟
نوپانا: بسیاری از سرمایهداران و تکنولوژیستها در مورد هوش مصنوعی، کلان داده و اینکه چگونه اشیا هوشمندتر میشوند، صحبت میکنند. دستگاهها با یکدیگر صحبت میکنند و مردم هم یاد میگیرند که با ماشینها حرف بزنند. گوگل هوم، الکسا و سیری فقط نمونههایی از این واقعیت هستند که چگونه زبان گفتاری میتواند به بخش خودکار زندگی ما کمک کند تا کارها سریعتر انجام شوند. فناوری در کسبوکار نیز در حال تکامل است. اشیا اطلاعات جمعآوری میکنند، نرمافزارها طوری طراحی شدهاند که میتوانند تصمیمگیری کنند و دستیاران مجازی به ما اطمینان میدهند که همهچیز خوب پیش میرود.
قابلانکار نیست که تکنولوژی تاثیر زیادی در توسعه کسبوکار و شتاب گرفتن رشد آن دارد. بهعنوان مثال شرکت ۹ میلیارد دلاری استرایپ، تمام پروسههای بسیار پیچیده شروع کسبوکارها را خودکار کرده است. اطلس، محصول شرکتی آمریکایی است که یک حساب بانکی را با یک شماره شناسه مالیاتی تنظیم میکند و یک پروفایل استرایپ راهاندازی میکند تا کسبوکار جدید بتواند از طریق آن پرداختیهای مشتریان را دریافت کند.
در آینده، کارآفرینان هنوز مسئولیت تصمیمگیریهای نهایی یا حیاتی را بر عهده خواهند داشت؛ ولی لحظهای به همه تصمیمهای کوچکی که زندگی شغلی و شخصیتان را تحتالشعاع قرار میدهند فکر کنید؛ مثلا انتخاب یک رستوران ایتالیایی خوب که در نزدیکی محل کار یا خانه شما باشد. اگر در موبایل خود به جستوجوی یک رستوران ایتالیایی بپردازید، فهرست کاملی از همه گزینههای موجود را پیش روی شما قرار میدهد. چرا گوشی شما گزینههایی که بهطور بدیهی بد هستند را کنار نمیگذارد؟ چرا نرمافزار متوجه نیست که کافی است نزدیکترین شعبه به محل کار شما را نشان بدهد؟ یا زمانی که ۲ رستوران منوهای تقریبا یکسانی دارند، آنها را بر اساس نظریات و دیدگاههای مشتریان، قیمت غذاها یا فاصله از مبدا رتبهبندی نمیکند؟
محتوا و ارزش
انسانها به انتخابهای خوب نیاز دارند، نه به ۱۰۰ گزینه انتخابی. استفاده از کلانداده در سطح شرکتی، فقط فرایند تصمیمگیری را فرساینده میکند. شرکتها همه جزئیات کوچک را هم آرشیو میکنند، ولی بسیاری از دادههای ذخیرهشده روی هارد درایو شرکتها در پایان سال حذف میشوند؛ چرا که راهبران شرکت به این اطلاعات نیازی ندارند یا نمیدانند که این دانش، ممکن است چه استفادهای داشته باشد.
در حال حاضر اگر بخواهیم اطلاعات مناسبی جمعآوری کنیم که نتایج آن قابل استفاده عملی باشد، باید از روشهایی مثل تعامل با مشتریان از طریق ایمیل، تماس تلفنی و پست استفاده کنیم. البته این رویکردها به لحاظ زمان و منابع، هزینه بالایی برای شرکت خواهند داشت و در ضمن ممکن است باعث خستگی و کلافگی مشتریان هم بشوند. وقتی اطلاعات جمعآوری شد، متخصصان آیتی کافی در دسترس نیستند که پشتیبانی تمام این دادهها را انجام دهند. در این مرحله یک فرصت عالی برای استارتآپهای نرمافزاری وجود دارد که بتوانند مشکل اطلاعات بیشازحد و مازاد را برای شرکتها و مشتریان حل کنند.
(همچنین بخوانید:نسل تلفنهای همراه هوشمند در آیندهای نزدیک منقرض میشود)
پردازش زبان طبیعی
پردازش زبان طبیعی (NLP) یک راهبرد امیدوارکننده است. نرمافزاری که با NLP ساخته شده به کامپیوتر این اجازه را میدهد که خوانش و پردازش زبان را به شیوهای انجام دهد که به نرمافزار، قدرت بررسی و تحقیقات میدهد.
پوشیده نیست که شرکتهای آمریکایی کارمندان جوانی را که تجربه بیشتری در پردازشها و محاسبات دارند، به کارمندان قدیمیتری که سختتر با فناوریهای جدید سازگار میشوند، ترجیح میدهند. اتصالات مبتنی بر صدا، مانند آنچه در الکسا و سیری استفاده میشود، کارمندان را از پسزمینههای عمیق فناورانه بینیاز میکند.
تکنولوژی NLP مردم را قادر میکند روی وظایفی متمرکز شوند که کامپیوترها نمیتوانند آنها را تقلید کنند. در عوض، NLP کامپیوترها را به متخصصان آیتی تبدیل میکند. نرمافزارهایی که بر اساس NLP ساخته میشوند، برای شرکتهایی ایدهآل هستند که به دامنه تخصصی خود بها میدهند و فرهنگ خود را با این اصول سازگار میکنند.
کارهایی که انسانها بهتر از کامپیوتر انجام میدهند
این یک پیروزی برای افرادی است که برای سازگار شدن با تغییرات با مشکل مواجهاند. مدیران میتوانند زمان کمتری به آموزش کارمندان در زمینه نحوه استفاده از برنامههای کامپیوتری اختصاص دهند و بهجای آن، وقت بیشتری برای آموزش بخش خدمات مشتریان، دانش کسبوکار و تکنیکهای اثباتشده فروش صرف کنند.
هنگامیکه نرمافزار، مسئولیت سنگین جمعآوری دادهها و گزارشنویسی را انجام میدهد، اعضای تیم انسانی شرکت از کارهای وقتگیر و فشرده محیط کار خلاص میشوند. کاربران تفاسیری را که نرمافزار احتمالا نمیداند یا نمیتواند بیان کند، ارائه میکنند؛ امری که باعث میشود یک تجزیهوتحلیل واقعی و بینش انسانی قابل استناد نیز به بررسی محصول اضافه شود.
زمانی که دستگاهها و سیستمهای بیشتری وارد این ارتباطات میشوند و سنسورها بهطور گستردهای در دسترس قرار میگیرند، دادهها نیز روشنتر و مشخصتر میشوند.
تاثیرات بر آموزش و جامعه
این درجه از اتوماسیون NLP، ما را به جامعهای هدایت میکند که در آن فارغالتحصیلان کالج از «زبان» برای تثبیت اظهارات منطقی استفاده میکنند. در آینده، عناوین شغلی هم تغییر میکنند، زیرا نیروی کار انسانی یاد خواهد گرفت که مسئولیتهای خود را بهصورت خودکار انجام دهد. کارگران و کارمندان تعریف دیگری از «کار» خواهند داشت و نقشهایی را به عهده میگیرند که کارایی بیشتری داشته باشد. با این تعریف، هر یک از کارگران نسل بعد، یک کارآفرین است.
شکی نیست که کودکان در مدارس، استدلال و کدنویسی را از نخستین مقاطع تحصیلی یاد میگیرند؛ آنهم نه به روشهای سنتی، بلکه با دستورهای صوتی و زبان نوشتاری. تا پایان کلاس دوم درسهای محفوظاتی اهمیت بسیار کمی خواهند داشت. اینترنت پاسخگوی اغلب سوالها است و برنامه درسی علوم جدید و مطالعات اجتماعی، بیشتر بر پایه بازیابی اطلاعات و برنامهنویسی کامپیوتری است.
کامپیوترهایی که مثل انسانها فکر میکنند
در حال حاضر بخش مهمی از تمرکز متخصصان، روی آن بخش از برنامههای کامپیوتری است که صرفا مبتنی بر ریاضیات کار نمیکنند، بلکه میتوانند الگوها را تشخیص دهند. تشخیص الگو همان نقطه عطف شهود و ادراک انسانی است. نه انسانها کامپیوتر هستند و نه کامپیوترها میتوانند انسان کامل باشند. بااینحال کارشناسان سالها تلاش کردهاند کامپیوترها را طوری برنامهریزی کنند که قادر به شناسایی و درک زبان انسانی باشند و بتوانند دستورات شفاهی را بهخوبی اجرا کنند.
سارا آستین، کارآفرین بخش آیتی، میگوید: «بهعنوان کارآفرین ترجیح میدهم این رویکرد تغییر کند. من بیشتر علاقهمند به حرکت در جهتی هستم که در آن، کامپیوترها را به شیوهای برنامهریزی کنیم که اصول روانشناسی را تشخیص و در مرحله اجرا، مورد استفاده قرار دهند. این تکنولوژی میتواند دادههای مورد نیاز را به همان سبکی که میخواهید جمعآوری کند و شبکه شرکت شما را بهطور موثر گسترش دهد.»
بهتر است که تکالیف کودکان را از سمت دروس حفظی به سمت مهارتهای تفکر انتقادی سوق دهیم. آینده شغلی انسانها به اموری وابسته است که فقط از عهده انسانها برمیآید، نه در اموری که کامپیوترها هم میتوانند به متخصصان برتر آن حوزهها تبدیل شوند.
(همچنین بخوانید: برنامه چشمانداز ۱۰۰ ساله امارات با هدف توسعه هوش مصنوعی)