لازمه حمایت از کسبوکارهای اینترنتی، وجود یک اراده اجرایی قوی در این حوزه است و صرف وجود قانون در این حیطه، کفایت نمیکند.
نوپانا به نقل از کسبوکار نیوز: کمتر کسی را میتوان یافت که از مزایای اینترنت برای درآمدزایی مطلع نباشد. البته اطلاع و آگاهی صرف در این زمینه کارایی لازم را ندارد. برای رسیدن به اهداف و کسب درآمد و البته اشتغال از طریق اینترنت باید ابتدا ایدهای سالم و بهروز و بکر داشته و برای راهاندازی آن ارادهای قوی داشت.
بنابراین از اینترنت میتوان پول به دست آورد، کسبوکار راهاندازی کرد، خرید و فروش کرد و به نوعی اینترنت میتواند راهی برای امرار معاش باشد. ازسویدیگر، اینترنت یک فرصت جدید است؛ فرصتی که تنها با یک نگاه کارآفرینانه قابل کشف است. یک کارآفرین میتواند از این فرصت استفاده کند و به موفقیتهای بزرگی دست یابد. البته کسبوکارهای اینترنتی نیز مانند سایر کسبوکارها، موانع مربوط به خود را دارند.
فراگیر شدن تجارت الکترونیک نیازمند فراهمآوردن زیرساختهای فنی و ارتباطی و مخابراتی، فرهنگی، حقوقی و قانونی و مدیریتی و فرهنگسازی است. این آورده دنیای فناوری اطلاعات تاکنون مزایایی همچون حذف محدودیتهای زمانی و مکانی در تجارت، کاهش هزینههای مبادلاتی، دسترسی تولیدکنندگان و فروشندگان به مشتریان زیاد، دسترسی مصرفکنندگان به تامینکنندگان کالا و خدمات در سطح وسیع را به دنبال داشته است.
اما برخی کارشناسان معتقدند که کسبوکار الکترونیک در ایران در شاخصهای نامساعدی به سر میبرد. آنها معتقدند که در ایران پارامترهای مختلف از جمله آمادگی الکترونیک و توسعه کافی زیرساختهای فنی و ارتباطی و مخابراتی در سطح کشور، شکاف دیجیتالی، آگاهی عمومی نسبت به مزایای فراوان تجارت الکترونیک، نبود قوانین و مقررات مورد نیاز یا اشکال در قوانین و مقررات موجود و بسیاری از شاخصهای دیگر در حوزه کسبوکار الکترونیک با مشکلات اساسی مواجه است.
رئیس دفتر فناوریهای نوین مرکز پژوهشهای مجلس با نامناسب خواندن وضعیت کسبوکار الکترونیک در کشور گفت: «دلیل اصلی این عقبماندگی فقدان زیرساختهای مناسب توسعه کسبوکار الکترونیک است و تنها بخشی از زیرساختها مربوط به زیرساختهای فنی میشود.»
مهدی فقیهی اظهار داشت: «بخشی از کمبود زیرساختها مربوط به بخش حقوقی و قانونی، امنیت شبکه، فرهنگسازی و مسائل اجتماعی است.»
این موانع در کشورهای در حال توسعه ممکن است بیشتر از کشورهای توسعهیافته باشد. درحالحاضر در کشور ما نبود زیرساختهای مخابراتی مناسب، مشکلات سیستم بانکی در ارائه خدمات الکترونیک (مانند کارتهای اعتباری)، فراگیر نشدن فرهنگ خریدوفروش در اینترنت و... از جمله موانعی هستند که بر سر راه کسبوکارهای اینترنتی قرار دارند.
بنابراین شواهد نشان میدهد که اینترنت، میتواند تمام مشکلات هزینهای، زمانی و مکانی را به سادگی هرچه تمامتر حل کند و یکی از مهمترین و سودمندترین تولیدات این پدیده خارقالعاده، تجارت الکترونیک است، ولی کشور ایران از این پدیده سودمند تا حدودی عقبمانده و هنوز بسترهای لازم را برای بهرهمندی از این صنعت فراهم نکرده است.
(همچنین بخوانید: چالشهای تولید و اشتغال در حوزه فناوری اطلاعات)
ضرورت معافیت مالیاتی برای استارتآپها و کسبوکارهای نوپا
خسرو سلجوقی، عضو هیات عامل سازمان فناوری اطلاعات ایران گفت: «امروزه در دنیا اینترنت و فضای مجازی مجالی برای پیشرفت کسبوکارهای فیزیکی باقی نگذاشته و حرف اول را در دنیا همین کسبوکارهای اینترنتی و فعالیتهای فضای مجازی میزنند. به عبارت دیگر، در دنیا چند نوع اقتصاد وجود دارد که درحالحاضر اقتصاد ما اقتصاد منبعمحور است، اما باید به سمت اقتصاد نوآوریمحور برویم که فناوری اطلاعات و ارتباطات کمک میکند که این اتفاق بیفتد. کسبوکارهای اینترنتی نیز در حوزه اقتصاد نوآور طبقهبندی میشوند که با سرمایهای کم قدرت اشتغالزایی بالایی را داشته و آن را ثابت نیز کردهاند. البته در راه رسیدن به این اهداف مشکلات بسیار زیادی وجود دارد که شرکتهای دانشبنیان و کسبوکارهای اینترنتی تا زمانی که بتوانند به ثمر برسند با آنها روبهرو میشوند.
در تمام دنیا روی استارتآپها و کسبوکارهای اینترنتی سرمایهگذاریهای بسیاری شده و برای تحقق اهداف آنها حمایتهای مالی و معنوی انجام میشود. استارتآپها و کسبوکارهای اینترنتی در صورت حمایت شدن قابلیت تولید ثروت ملی هنگفتی برای کشور دارند و هر استارتآپی با گردش مارپیچانه میتواند علاوه بر تولید اشتغال دوباره به ثروت ملی و اشتغالزایی مجدد کمک کند. همچنین ضرورت دارد برای به ثمر نشستن تلاشهای این کارآفرینان تسهیلاتی نیز برای آنها درنظر گرفته شود. در دنیا کارآفرینان از معافیتهای مالی گوناگونی برخوردارند مثلا بین ۵ تا ۱۰ سال از دادن مالیات به دولت معاف هستند. اما در ایران کارآفرینان نه تنها از معافیت مالی برخوردار نیستند، بلکه موانع زیادی پیشرویشان گذاشته میشود که در اکثر موارد استارتآپها و کسبوکارهای اینترنتی عطای تولید را به لقایش فروخته و از ادامه طرح خود منصرف میشوند.»
صرف وجود قانون در حوزه کسبوکارهای اینترنتی کفایت نمیکند
غلامرضا داداشزاده، کارشناس فناوری اطلاعات گفت: «حوزه کسبوکارهای اینترنتی امکان اشتغالزایی و پتانسیل بسیاری در این زمینه دارد. رکن اصلی کسبوکارهای جدید در جهان درحالحاضر کسبوکارهای اینترنتی است. چرا که اینگونه مشاغل از آن جهت که با سرمایه اولیه خیلی کمی راهاندازی میشوند و توسعه مییابند، بسیار میتوانند اشتغالزا باشند. اما این حوزه با دو مانع عمده عدم آشنایی مردم با اینگونه مشاغل و مانع دوم محدودیتهای قانونی در این حوزه روبهرو است.
البته در دولت یازدهم اقدامات خوبی درباره رفع موانع قانونی کسبوکارهای اینترنتی انجام شده است. با وجود این اقدامات اما هنوز برخی از سازمانهای صنفی کشور با اینگونه کسبوکارها مشکل دارند. نکته اصلی حمایت از اینگونه مشاغل، وجود یک اراده اجرایی قوی در این حوزه است و صرف وجود قانون در این حیطه کفایت نمیکند. از سویدیگر، در این دولت قوانین خوبی تصویب شد اما مساله ضروری، ایجاد هماهنگی بین دستگاههای دخیل در توسعه فضای مجازی اعم از مسائل نرمافزاری، حمایت از تولید داخل و کسبوکارهای اینترنتی است که اگر این اتفاق بیفتد، کارها با سرعت بیشتری پیش میروند.»
(همچنین بخوانید: شش چالش مهم و همیشگی استارتآپ)