اصلاح موانع قانونی، توجه به استارتآپها و حل مشکلات مالیات و بیمه از دغدغههای مدیران حوزه کسبوکار است.
نوپانا به نقل از صمت: به ایام انتخابات که نزدیک میشویم، بازار بحث و گفتوگو و تبادل نظر داغ است. یکی از محافلی که این روزها درباره انتخابات ریاستجمهوری به بحث و گفتوگو با هم میپردازند، محافل استارتآپها است.
عدهای مهمترین دستاورد دولت در طول سه سال گذشته، در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات را حمایت دولت از شرکتهای دانشبنیان میدانند و معتقدند این امر سبب شده تا در این سالها شاهد راهاندازی تعداد زیادی کسبوکار نوپا (استارتآپ) در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات و در پی آن، اشتغال جوانان علاقهمند در این شرکتها باشیم.
راهاندازی استارتآپها و به تبع آن اشتغالزایی نیز، مانع خروج جوانان و نخبگان دانشگاهی از کشور شده و انگیزه لازم برای کار و کارآفرینی در کشور را ایجاد کرده است. اما در مقابل، عدهای از کند بودن سرعت دولت در برداشتن موانع و تصویب قانونی متناسب با نوع فعالیت کسب و کارهای نوپا با سرعت رشد آنها سخن میگویند. اما انتظارهای آنان از رئیسجمهور جدید چیست؟
برداشتن موانع
یکی از فعالان حوزه استارتآپ، انتظار خود از رئیسجمهوری آینده را برداشتن موانع موجود بر سر راه استارتآپها عنوان میکند. حمیدرضا احمدی، مدیرعامل ایوند در تشریح مشکلات حال حاضر استارتآپها میگوید: «در گذشته، زیرساخت اینترنت ضعیف بود اما درحالحاضر نسبت به سالهای قبل بهتر شده است. اما از نظر قانونی، هنوز مشکلات زیادی در حوزه کاری ما وجود دارد. قانون مالیات و بیمه برای کسبوکارهای نوپا تعریف نشده و مشکلات زیادی در همین رابطه برای ما به وجود آمده است.»
مدیرعامل فعال در حوزه استارتآپ در ادامه افزود: «یکی دیگر از مشکلات کسبوکارهای نوپا محلکار است. با توجه به این موضوع که باید در محلهای تجاری کار کنند، در نتیجه هزینه بالایی برای این نوع فعالیتهایی دارد که بیشتر آنها به سوددهی چندانی نرسیدهاند؛ گرچه دولت پارکهایی برای حل این مشکل در نظر گرفته است اما دوری راه آنها باعث شده نیروی کاری انسانی کمی به آنجا مراجعه کنند و استارتآپها از رفتن به این محلها انصراف میدهند.»
این فعال حوزه استارتآپ، درباره تأثیرگذاری استارتآپها در اشتغالزایی گفت: «استارتآپها فرصت شغلی برای فارغالتحصیلان دانشگاهی که در بازار کار سنتی وضعیت چندان مطلوبی ندارند، ایجاد میکند؛ نگاهی به تعداد افراد مشغول در استارتآپهای ایرانی، گواهی بر این ماجرا است.»
احمدی درباره انتظارهای استارتآپها از رئیسجمهوری آینده میگوید: «مشکلاتی در حوزه قانون برای کسبوکارهای نوپا وجود دارد که در دولت فعلی گامهایی در این راستا برداشته شده، اما به طور کامل مشکل برطرف نشده است. برداشتن این مانع به معنای برداشتن بزرگترین مانع استارتآپها است.»
وی در ادامه اضافه میکند: «امیدواریم دولت جدید شناخت خود از کسبوکارهای نوپا را افزایش داده و بیش از پیش به اهمیتی که استارتآپها در حوزه اقتصادی و اشتغال دارند، پیبرده و روند برطرف شدن موانع را سرعت ببخشد.»
این فعال حوزه استارتآپ، ضمن مثبت ارزیابی کردن اقدامات دولت یازدهم، گفت: «اقداماتی نظیر دانشبنیانی شدن استارتآپها، گام بسیار مثبتی بود، اما در عین حال باید مزایای آن افزایش پیدا کند، زیرا تا بهحال فایده خاصی برای استارتآپها نداشته است، ولی درصورت بازنگری بسیاری از مشکلات برطرف خواهد شد.
ثبات تصمیمهای مثبت اتخاذ شده
ثبات در تصمیمگیریها یکی دیگر از انتظارها از رئیسجمهوری آینده است. مجتبی طباطبایی، مدیرعامل شرکت پندار در تشریح مشکلات حال حاضر استارتآپها میگوید: «مشکلات بیمه و مالیات، نفسگیر است. دولت قولهایی برای تسهیلبخشی مشکلات به ما داده، اما هنوز به مرحلهای که شامل معافیت مالیاتی شویم، نرسیدهایم. بیشتر کسانی که ما میشناسیم به دلیل سخت بودن این روند، از این کار منصرف شدهاند.»
این مدیر جوان در ادامه افزود: «بحثهای قانونی ازجمله موضوع فعالیت شرکتها، باید به طور دقیق منطبق با موارد آنها باشد. قوانین مربوط به مفاصاحساب باید به صورت دقیق ارائه شود و موانعی که برای دانشبنیانی شدن وجود دارد، درواقع در تضاد با ماهیت چابکی استارتآپها است و گاهی آنها را از رفتن به سمت دانشبنیانی شدن منصرف میکند.»
وی درباره تأثیرگذاری استارتآپها در اشتغالزایی گفت: «استارتآپها بازویی برای حل معضل بیکاری هستند و میتوانند برای فارغالتحصیلان در بیشتر رشتههای تحصیلی شغل ایجاد کرده و یا فرصت شغلی معرفی کنند که در واقع این مهم با توجه به معضل بیکاری فارغالتحصیلان بسیار اهمیت دارد. همچنین رشد استارتآپها عاملی برای تحقق شعار امسال است.»
طباطبایی درباره انتظارهای استارتآپها از رئیسجمهوری آینده میگوید: «انتظار ما ثبات و ادامه راه تصمیمهایی است که در دولت حاضر، اتخاذ شده است.»
این مدیر جوان در ادامه افزود: «بسیاری از استارتآپها در روند گرفتن تسهیلات و یا بهرهمندی از برنامههای حمایتی دولت هستند که مقداری از این مسیر را نیز طی کردهاند. امیدواریم دولت جدید چه با ریاست رئیسجمهوری فعلی و چه غیر از این، ادامه پیدا کرده و تغییر برنامه ندهند که در صورت تغییر، لطمه بزرگی بر استارتآپها وارد میشود.»
طباطبایی گفت: «از دولت جدید میخواهیم به قولهایی که دولت حاضر داده است، جامه عمل بپوشاند، به این دلیل که تصمیمهای خوبی برای کمک به استارتآپها گرفته است.»
این فعال حوزه استارتآپ ضمن مثبت ارزیابی کردن اقدامات دولت یازدهم گفت: «دانشبنیانی شدن استارتآپها اقدام مثبتی بود، اما روند قرار گرفتن در این رده موانعی دارد که در صورت برطرف شدن، میتوان از آن به عنوان بهترین اقدام دولت یاد کرد.»
وامهای کمبهره
برخی کارشناسان با اشاره به اینکه بیشتر استارتآپها با مشکلات تأمین مالی روبهرو هستند، اعطای وامهای کمبهره را انتظار خود از رئیسجمهوری آینده بیان کردند.
نغمه مصطفوی، مشاور بازاریابی و فروش کاربانک درباره برخی از مشکلات استارتآپها میگوید: «افرادی که اقدام به فعالیت در حوزه کسبوکارهای نوپا میکنند، نیاز به وامهای کمبهره، ایجاد فضایکار و امکانات اینترنتی با نرخ مناسب دارند. البته اینها برخی از مشکلات استارتآپها است.»
او در ادامه افزود: «عدهای علاقهمند به راهاندازی یک استارتآپ بودند که به دلایل مختلف با شکست روبهرو شدند و به علت اینکه در اکوسیستم استارتآپهای ایرانی، هنوز پذیرش شکست سخت است، دچار سرخوردگی میشدند. در همین رابطه، برگزاری یک سری رویداد با مشارکت مدیران استارتآپهای شکستخورده میتواند به بینش صحیح اکوسیستم استارتآپ منجر شود و افراد علاقهمند را از اتفاقهایی که برای یک کسبوکار نوپا ممکن است بیفتد، آگاه کند.»
این کارشناس حوزه استارتآپ درباره تأثیرگذاری استارتآپها در اشتغالزایی گفت: «استارتآپها فرصت شغلی بسیاری را معرفی میکنند که ضمن ایجاد شغل برای خود آنها، برای افرادی که در سودای پیدا کردن کار نیز هستند، بسیار مفید خواهند بود.»
مصطفوی در ادامه افزود: «اگر نگاهی به استارتآپهای موفق ایرانی بیندازیم، خواهیم دید که هر کدام تعداد زیادی پرسنل و نیروی جوان را درحالحاضر به خدمت گرفتهاند، به طور مثال، یکی از شرکتهای فعال در استارتآپ نزدیک به 2 هزار نفر پرسنل دارد و این یعنی برای 2 هزار نفر شغل ایجاد کرده که بسیار ارزشمند است.»
وی درباره انتظارهای استارتآپها از رئیسجمهوری آینده میگوید: «درحالحاضر قانونی برای حمایت از ایدهها وجود ندارد و به نظر در کنار سایر درخواستهایی که افراد فعال در حوزه استارتآپ بیان کردند، این موضوع نیز بسیار اساسی است، به این علت که این مهم در اصل در شکلگیری یک کسبوکار نوپا عامل ضروری است.»
مصطفوی در ادامه افزود: «کم کردن بروکراسی در ادارهها نیز یکی از دغدغههای استارتآپها است. ارتباط برقرارکردن با مدیران فعال این حوزه نیز میتواند دستاوردهای مهمی برای دولت و استارتآپ باشد.»
وی ضمن مثبت ارزیابی کردن اقدامات دولت یازدهم گفت: «در دولت جدید، امکانات برای برگزاری رویدادها به منظور آشنایی علاقهمندان و کارآفرینان فراهم شد که امیدواریم این روند ادامه پیدا کند.»
دولت بزرگترین مصرفکننده خدمات و محصولات استارتآپها
محمدکاظم قنبری، مدیرعامل قاصدک سامانه در تشریح مشکلات حال حاضر استارتآپها میگوید: «بیمه و مالیات دغدغه اصلی بیشتر استارتآپها است.»
این مدیر فعال در حوزه استارتآپ، درباره تأثیرگذاری استارتآپها در اشتغالزایی گفت: «این اعتقاد وجود دارد که استارتآپها باعث حذف یکسری مشاغل میشوند که نه تنها این ادعا درست نیست بلکه با رونق استارتآپها شاهد افزایش فرصتهای جدید شغلی نیز خواهیم بود. حتی مشاغل موجود که به صورت سنتی کار میکنند، با اندیشیدن تدابیر تازه و روزآمد کردن فعالیت خود، رونق خواهند گرفت.»
قنبری درباره انتظارهای استارتآپها از رئیسجمهوری آینده میگوید: «این انتظارها شامل حل مسائل مالیاتی شرکتهای استارتآپی و برطرف شدن مشکلات حوزه بیمه است. همچنین انتظار میرود دولت خود بهعنوان بزرگترین مصرفکننده خدمات و محصولات استارتآپها باشد، چرا که در این صورت نیازی به دادن وام نیست. همچنین دولت ضمانت شرکتها را در مناقصهها با سادهترین روش تأمین کند، اضافه کردن بندهایی به قانون دانشبنیان که کاربردیتر شود و حمایت بیشتر برای شرکت در نمایشگاهها و همچنین حمایتهای مشاوره حقوقی و مالی که بسیار هزینهبر است.»
این مدیر فعال در حوزه استارتآپ در ادامه افزود: «درباره بیمه نیز بیمه تامین اجتماعی باید اختیاری باشد و شرکتها طی توافقهایی با نیروهای فعال، این موضوع را انجام دهند و درواقع رابطه عرضه و تقاضا وجود داشته باشد.»
وی با بیان اینکه وقت عمل رسیده، گفت: «دولتها گامهایی برای برطرف شدن مشکلات کسبوکارهای سنتی و نوپا برداشتهاند و قولهایی نیز داده شده، اما اکنون وقت عمل است و جامعه نیاز دارد با عملیاتی کردن وعدهها، ثمره حرکت به سوی استارتآپها را ببیند.»
(همچنین در اینباره بخوانید: کارآفرینی در ایران چه جایگاهی دراد؟)