چالش‌های جدی در مسیر جذب سرمایه در ایران

پنل چالش‌های جذب سرمایه خارجی در اکوسیستم استارتاپی ایران با حضور آرین افشار مدیر سرمایه‌گذاری هلدینگ هزاردستان، رادمان ربیعی، مدیر صندوق سرمایه‌گذاری جسورانه فیروزه، بابک تدین، تحلیلگر مالی و حسین نبوی موسس استارتاپ جیبیت در استیج اینوتکس ۲۰۲۱ مورد بررسی قرار گرفت.

نوپانا: وضعیت عمومی اکوسیستم استارتاپی ایران، چالش‌های جذب سرمایه، مدت زمان دریافت سرمایه، جذب سرمایه از بازار سهام و عرضه اولیه سهام استارتاپ ها از جمله موضوعات مورد بررسی در این پنل بود.

بابک تدین درباره وضعیت عمومی اکوسیستم استارتاپی ایران گفت: «حال اکوسیستم استارتاپی خوب نیست و دلیل آن هم رخدادهای پس از سال ۹۷ است. تحریم‌ها به اقتصاد ایران بازگشت و با چند بحران جدی روبه‌رو شدیم که ارزش پول ملی را کاهش داد. کاهش ارزش پول ملی اثر زیادی بر فعالیت استارتاپ‌ها داشت. همچنین به دلیل ناامیدی نیروی متخصص پس از سال ۹۷، بسیاری از کسب‌وکارها تعطیل کردند، بعضی سراغ زمینه‌های کاری دیگر رفته و بعضی دیگر مهاجرت کردند. اندازه اکوسیستم استارتاپی ایران در سه سال گذشته کوچک شده است.»

رادمان ربیعی در این خصوص گفت: «اکوسیستم ایران جزئی از اقتصاد است و اگر حال اقتصاد ایران خوب نیست، حال اکوسیستم استارتاپی هم خوب نیست. تفاوت اکوسیستم استارتاپی با دیگر حوزه‌های اقتصاد این است که تلاش می‌کند با راه‌حل‌های نوآورانه و با استفاده از فناوری راه خود را باز کند. توجه به راهکارهای جدید زمینه توجه سرمایه‌گذاران به اکوسیستم را فراهم کرد با این حال چالش‌های جدی در مسیر جذب سرمایه در ایران داریم.»

در این نشست هم چنین مسئله پیوستن شرکت‌های استارتاپی ایرانی به بازار سرمایه بررسی شد. به گفته رادمان ربیعی، حضور شرکت‌ها در بورس می‌تواند به شفافیت بیشتر این کسب‌وکارها و تمایل بیشتری سرمایه گذاران بینجامد. 

بابک تدین در این خصوص گفت: «بورس بستر مناسبی برای جلب اعتماد بیشتر برای سرمایه‌گذاران است. در بورس تراز مالی شرکت‌ها و قیمت‌گذاری شفاف به کمک سرمایه‌گذاران می‌آید اما آنچه باعث شده شرکت‌های استارتاپی را کمتر در بورس ببینیم، مسئله تداوم فعالیت است. احتمال اینکه شرکتی مثل فولاد مبارکه در پنج سال آینده فعالیت نکند، تقریبا صفر است اما آیا یک استارتاپ ایرانی که کپی یک استارتاپی خارجی است هم می‌تواند بورسی شود و مردم در آن سرمایه‌گذاری کنند؟» 

رادمان ربیعی در ادامه بحث عرضه سهام استارتاپ‌ها در بورس گفت: «در اکوسیستم استارتاپی کشورهای دیگر، یک اکوسیستم پشتیبان رشد کرده که شامل شرکت‌های حقوقی است. تخصص این شرکت‌ها انعقاد قراردادهای سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌ها و راستی‌آزمایی آن‌هاست.»

معاون سرمایه‌گذاری گروه مالی فیروزه افزود: «این شرکت‌ها به سریع‌ترین و حرفه‌ای‌ترین شیوه از استارتاپ‌ها پشتیبانی می‌کنند. در ایران نیز دانش جمعی در این باره در مسیر توسعه است و امروز نسبت به سال‌های گذشته در زمینه سرمایه‌گذاری خطرپذیر سریع‌تر پیش می‌رویم. با این حال به ایجاد زیرساخت‌های بیشتر برای انعقاد قراردادها و حمایت حقوقی از شرکت ها در جریان پیوستن به بورس نیاز داریم.»

همچنین رادمان ربیعی درباره وضعیت منابع انسانی در اکوسیستم استارتاپی گفت: «منابع انسانی در این اکوسیستم به سمتی می‌رود که فرصت‌های بهتری برای کار کردن خلق می‌کند.»

حسین نبوی ادامه داد: «من فکر می‌کنم نیروی متخصص زیاد داریم اما در سطح بین‌المللی مهارت کافی را ندارند.»

به گفته افراد حاضر در این پنل اکوسیستم استارتاپی برای فرایند جذب سرمایه در ایران برای استارتاپ‌ها‌ یک الی چهار ماه زمان نیاز است که این مدت، براساس شرایط استارتاپ و مدل سرمایه‌گذاری متفاوت خواهد بود.