آمارها و بررسی کارشناسان، نشان از پیشرفت بسیار سریع اکوسیستم استارتآپی در منطقه منا دارند و افزایش سرمایهگذاری خطرپذیر در این منطقه، این اکوسیستم را به استانداردهای جهانی، بیش از پیش نزدیک میکند.
نوپانا: صحبت درباره فضای استارتآپی منطقه منا در نهایت به ۲ مبحث مشخص میرسد: اول مقایسه آن با دره سیلیکونی و دوم ساختاری است که از آن با عبارات «در حال رشد» و «در دوران بلوغ» یاد میشود. شکی نیست که طی سالهای گذشته، اکوسیستم کسبوکارهای نوپا در منا پیشرفت بسیاری کرده است. کاهش نقش نفت در اقتصاد، افزایش نفوذ فناوری و توجه بیشتر به نسل جوان باعث شده است که حالا اکوسیستم استارتآپی منا میزبان سه هزار استارتآپ باشد. استارتآپهایی که ۴۲درصد آنها در امارات و ۱۲درصد نیز در مصر شروع به کار کردهاند.
با اینکه طی سالهای گذشته با حضور غولهایی همچون آمازون در منطقه انتظار میرفت که توجه بیشتری به استارتآپهای منا شود؛ اما هنوز این اتفاق رخ نداده است و از سرمایه ۱۰۰ میلیارد دلاری «سافتبانک ویژن» ژاپن که ۶۰درصد آن از سوی عربستان و امارات تامین شده است، هیچ رقمی به استارتآپهای منطقه منا تعلق پیدا نکرده است. در سال ۲۰۱۶ سرمایهگذاران خطرپذیر نزدیک به ۴۰۰ میلیون دلار در خاورمیانه سرمایهگذاری کردند که در مقایسه با رقم ۵۸.۶ میلیارد دلاری آمریکا و ۱۶ میلیارد دلاری اروپا، بسیار کم است؛ بنابراین در شرایطی که توجه سرمایههای خارجی به این منطقه در حال افزایش است، اما هنوز هم جذب سرمایه با توجه به شرایط مختلف منطقهای، سیاسی و اجتماعی کاری سخت در منا محسوب میشود.
در کنار اروپا و آمریکا به نظر میرسد که سرمایهگذارهای شرق آسیا نیز توجه خود را به خاورمیانه افزایش دادهاند و شرکتهایی همچون «جیاس» یا «سورس کد کپیتال» که در چین فعالیت دارند، اخیرا شرایط را برای حضور در استارتآپهای منا مورد بررسی قرار دادهاند.
آمارها نشان از این دارد که از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ میانگین سرمایهگذاریهای صورتگرفته در هر استارتآپ در منطقه (بهاستثنای استارتآپهای کریم و سوق) از ۰.۸ میلیون به ۲.۸ میلیون دلار افزایش یافته است و در سال ۲۰۱۶ کل سرمایهگذاریهای انجامشده در استارتآپهای منا با احتساب سهم استارتآپهای «کریم» و «سوق» چیزی حدود ۹۰۷ میلیون دلار بوده است. این در حالی است که در ۹ ماه ابتدایی سال ۲۰۱۷ در مجموع حدود ۴۰۴ میلیون دلار طی ۱۶۹ قرارداد، در استارتآپهای منا سرمایهگذاری انجام شده است. سرمایهای که ۱۵۰ میلیون دلار آن تنها به استارتآپ «کریم» اختصاص یافته است. بنابراین میتوان انتظار داشت مجموع سرمایهگذاریهای انجام شده در این منطقه در سال جاری، از سال ۲۰۱۶ پیشی بگیرد.
کارشناسان اعتقاد دارند که حضور کمپانیهایی همچون آمازون در منطقه نباید منتهی به کاهش توجه سرمایههای داخلی به اکوسیستم استارتآپی منطقه منا شود. در حال حاضر به جز دولت قطر، امارات و عربستان، برخی موسسات خصوصی نیز شرایط را برای شروع به کار استارتآپها فراهم کردهاند. پیشبینیهای فعلی از تعداد ۱۵۰ سرمایهگذاری طی سه سال آینده میگویند. رقمی که با توجه به شرایط فعلی منطقه منا کاملا دستیافتنی است.
(همچنین بخوانید: امارات، صدرنشین منطقه خاورمیانه در میزان سرمایهگذاری خطرپذیر)