تصمیمگیریها، تجربهها، خاطرهها و زندگی ما را میسازند؛ اما گاهی عواملی موجب تردید در تصمیم گیری میشوند. در این مطلب به شرح این عوامل میپردازیم.
نوپانا: ما هر روز و هر ساعت و حتی هر ثانیه در حال تصمیمگیری هستیم. تصمیمگیری بخشی جداییناپذیر از زندگی بشر است. تصمیمگیریها، تجربهها، خاطرهها و زندگی ما را میسازند. اما گاهی عواملی موجب تردید در تصمیمگیری میشوند. ترس و تردید در تصمیمگیری باعث میشود که توانایی تفکر منطقی را از دست بدهیم. برای مقابله با ترسهایی که فقط مانع رشد و پیشرفت میشوند، باید چه کرد؟
در ادامه، عواملی که باعث تردید در تصمیمگیری میشوند، عنوان شدهاند. با ما همراه باشید.
۱. ترس
هریک از انواع تصمیمگیریها معمولا بخشها و ابعاد متنوعی دارند. هر یک از این ابعاد میتواند باعث فشارها و ترسهایی برای تصمیمگیرنده شود. اگر از چیزی یا کسی که به تصمیمگیریمان مرتبط است، واهمه داشته باشیم، فرایند تصمیمگیری دچار مشکل میشود.
این ترس و واهمه باعث میشود یکی از گزینههایمان را کنار بگذاریم و به سمتش نرویم. برای کنارگذاشتن تردید در تصمیمگیری باید از خود بپرسید که دقیقا از چه چیزی میترسید؟ علت این ترس چیست؟ با ترسیدن چه چیزی را از دست میدهید؟ به قلب ماجرا حمله کنید و دلیر باشید. ترس دشمن درجه یک همه ماست که ما را از رسیدن به شکوفایی و پیشرفت باز میدارد.
۲. ارزیابی و تحلیل بیشازحد
اگر شما نیز جز کسانی هستید که بیشازحد در مورد همهچیز فکر میکنند، در مواجهه با مشکلات و تصمیمات نیز خیلی دیر وارد فرایند تصمیمگیری و نتیجه خواهید شد. باور کنید، تمام چیزی که به آن نیاز داریم تهیه فهرستی از مزایا و معایب هر چیزی و ارزیابی آن است.
یادتان باشد که ما بهعنوان انسان، توانایی متقاعد کردن خود را داریم. این ویژگی گاهی باعث میشود تا تصمیمگیریهای اشتباهی داشته باشیم. پس با تردید در تصمیمگیری یا تحلیل بیشازحد فقط خود را در مسیرهای اشتباه قرار میدهیم. برای گریز از این ویژگی و اسیرشدن در تصمیمهای اشتباه، بهتر است، مدت زمان و محدوده زمانی مشخصی برای تصمیمگیریهایمان تعیین کنیم.
۳. نداشتن اعتمادبهنفس
گاهی اوقات نیز فراموش میکنیم که همه ما بهمعنای واقعی توانا هستیم. تردید در تصمیمگیری و تفکرات پوچ مانند اینکه دیگران از ما باهوشترند یا نسبت به آنها ضعیف هستیم، ما را از رشد و پیشرفت عقب میاندازد.
برای رشد باید خود را قبول داشته باشید، صریح باشید و با روراستی نقاط ضعف و قوتتان را شناسایی کنید. بر نقاط قوت سرمایهگذاری و ضعفها را برطرف کنید. محدودیتها را بشناسید، برنامهریزی و تصمیمگیری کنید و شجاعانه به سمت هدف حرکت کنید.
۴. شک
شک مفهومی موذی است که آرام و بیصدا به قلب و ذهن نفوذ میکند. شک ما را ترسو میکند. شک باعث میشود که بیهوده نگران مسائلی باشیم که آنقدرها هم مهم نیستند. مثلا بیهوده میترسیم که توانایی کافی نداشته باشیم، پول کافی نداریم و… .
شک ما را از زمان و مکان مناسب میترساند. یعنی مدام به ما تلنگر میزند که اگر این انتخاب و تصمیم درست نباشد، چه؟ این شکها ما را از صعود و پرواز منصرف میکند. شک را از دریچه قلب و ذهنتان بیرون کنید و خود را از این عامل مهم تردید در تصمیمگیری نجات بدهید.
۵. راحتطلبی
همه ما دوست داریم، در آسایش باشیم. گاهی اوقات اینکه بدانیم چه چیزهایی انتظارمان را میکشد، خیالمان را راحت میکند. به همین خاطر از چیزهای از پیش تعیینشده لذت بیشتری میبریم. تصمیمها اما با تغییرات و چالشها توام هستند.
درهرحال برای حرکت رو به جلو و به سوی پیشرفت، باید بتوانیم تصمیمگیری کنیم. آسایش خاطری که از راحتطلبی بهوجود میآید، زیاد بهطول نخواهد انجامید و ما را از رشد بازمیدارد. چالش و حل مسائل مختلف ما را در مسیر موفقیت قرار میدهد.
(همچنین بخوانید: چگونه تصمیمات خلاقانه و موثر بگیریم؟)
۶. دستپاچگی
وقتی دستپاچه میشویم، احساس میکنیم که تواناییهایمان در حد صفر است. در چنین حالتی، باید خود را آرام کنیم، آشوب ذهنی را از مغز دور کنیم و با تمرکز، دقت و شجاعت تصمیمگیری کنیم.
باید افکار منفی را کنار بگذاریم زیرا آنها انرژی و توان را از ما میگیرند. باید به دور از شتابزدگی یا تعلل افراطی با تردید در تصمیمگیری مقابله کنیم.
۷. بیتجربگی
یکی دیگر از عوامل تردید در تصمیمگیری، نداشتن تجربه کافی در زندگی برای گرفتن تصمیمهای مهم و مختلف است. بعضی خانوادهها با دقت و وسواس تمام تصمیمات لازم برای فرزندان خود را طراحی و برنامهریزی میکنند.
این کار باعث میشود تا فرزندان در آینده نتوانند با شجاعت شروع به تصمیمگیری کنند. اگر شما هم از چنین خانوادههایی هستید، باید سریعا خود را تغییر بدهید. منظور از سریعا، تصمیمگیری عجولانه و بیبرنامه نیست. منظور این است که باید تصمیم بگیرید که تردید در تصمیمگیری را کنار بگذارید. بعد از این گام، باید مسائل مختلف را آرام و با تفکر واکاوی کنید و در فرایند تصمیمگیری برای موضوعاتی که پیش میآید، آگاهانه پیش بروید.
۸. تنوع نظرات
لازم نیست، از زمینوزمان برای تصمیمگیریهایتان نظرخواهی کنید. البته مشورت با افراد آگاه و فرهیختهای که از پستیها و بلندیهای مسیرتان مطلع هستند، بسیار پسندیده است اما نیازی نیست همه درباره تردید در تصمیمگیری شما نظر بدهند و بدتر گیجتان کنند.
۹. نداشتن اطلاعات کافی
گاهیاوقات هم اطلاعات ما برای تصمیمگیری درست کافی نیست. اگر اطلاعات کافی برای تصمیمگیری در اختیار ندارید، باید حتما اقدامی کنید و طی آن اطلاعات منطقی و صحیح بهدست بیاورید و سپس با کنارگذاشتن تردید در تصمیمگیری به نتایج مطلوب دست یابید.
۱۰. سماجت
سماجت و لجبازیهای بچگانه نیز عامل دیگری در بهتعویقانداختن تصمیمگیریهای درست و منطقی هستند. گاهی خیلی بیمنطق میشویم و از اقدام و تصمیمگیری درباره کارهایی که باید حتما انجام شوند، طفره میرویم یا بر نکاتی پافشاری میکنیم که با منطق فاصله دارند.
(همچنین بخوانید: در تصمیمگیری، حرفهای عمل کنید)