کشورهای مهاجرفرست را بشناسیم

نگاهی به تحلیل‌های آماری و پژوهش‌ها درباره «مهاجرپذیری» و «مهاجرفرستی» به وضوح نشان می‌دهد وضعیت ایران نسبت به بسیاری از کشورهای جهان در مهاجر فرستی بهتر است، به طوری‌که ایران در میان ۱۵ کشور مهاجر دنیا قرار ندارد.

نوپانا: به گزارش رصدخانه مهاجرت ایران، گمانه‌های زیادی راجع آمار و میزان نسبت مهاجران وجود دارد، به طوری که نرخ مهاجرت، به میزان قابل توجهی از یک کشور به کشوری دیگر متفاوت است.

در برخی موارد، تعدادمهاجرت ها یا مهاجران ورودی، بیش از نیمی از جمعیت است، در حالی که در برخی دیگر کمتر از 0.1درصد هم نمی‌رسد.اما کدام کشور بیشتر مهاجران را دارد؟ این مهاجران از کجا آمده‌اند؟ چگونه در سراسر جهان توزیع شده‌اند؟

گزارش زیر که به نقل از «رصدخانه مهاجرت ایران» بر اساس مقاله ای از موسسه ملی مطالعات جمعیت شناسی(موسسه ملی مطالعات جمعیت شناسی) تهیه شده است، نگاهی به تعداد و سهم مهاجران در کشورهای مختلف در سراسر جهان دارد.

«مهاجرت‎کردگان» یا «تازه واردها» مسأله این است

به گفته سازمان ملل متحد ، ایالات متحده دارای بیشترین تعداد تازه‌وارد مهاجر (افراد متولد خارج از کشور) است که در سال 2015 با 48 میلیون نفر، پنج برابر بیشتر از عربستان سعودی (11 میلیون) و شش برابر بیشتر از کانادا (7.6 میلیون) (شکل زیر). با این حال، در مقایسه با جمعیت آنها، این دو کشور به طور قابل ملاحظه ای (دارای تعداد)بیشتری از مهاجران هستند: 34٪ و 21٪، در مقایسه با 15٪ در ایالات متحده.

کشورهای کوچک دارای نسبت های بالاتر مهاجرپذیری است

سوئیس با 29 درصد مهاجر نسبت به کل جمعیت، نسبت به ایالات متحده در مهااجرپذیری پیش‌تر است؛ این نسبت حتی در کشور لوکزامبورگ بالاتر است (46 درصد). جذابیت و اندازه کشور در این موضوع نقش دارند. کشور کوچکتر دارای احتمال بالاتری از ساکنان خارجی است. برعکس، کشور بزرگتر ، کوچکتر بودن این میزان محتمل است. در سال 2015، هند 0.4٪ مهاجران و چین 0.07٪ بود.

تخمین شمار مهاجران کار آسانی نیست

همه مهاجران نیز، کوچ کرده هایی از از کشورهای مبدأ خود هستند. با این حال، اطلاعاتی که برای شمارش مهاجرت کردگان در یک کشور خاص وجود دارد، اغلب از کیفیت ودقت پایین‌تری نسبت به آمار  تازه‌واردها به آن کشور برخوردار است، هرچند در سطح جهانی،خروجی ها و ورودی ها به عنوان یک قضر مهاجر در نظر گرفته می شوند. کشورها احتمالا کمتر نگران مهاجران خارج شده خود نسبت به ورودی‌ها هستند، چراکه گروه اول یعنی خروجی ها، بر خلاف گروه دوم، دیگر ساکن نیستند، هزینه‌ای ندارند و از خدمات یا زیرساخت های دولتی استفاده نمی کنند. 

کدام کشور بیش‌ترین مهاجر را به دیگر کشورها فرستاده‌است؟

تعداد مهاجرفرستی از یک کشور به کشور دیگر متفاوت است. هند در سال 2015  در صدر این فهرست بود و تقریبا 16 میلیون نفر در این کشور متولد شده‌اند اما در دیگر کشورها زندگی می کنند (نگاه کنید به تصویر زیر). مکزیک در رتبه دوم با بیش از 12 میلیون مهاجر در دیگر کشورهاست که عمدتا در ایالات متحده زندگی می کنند. کشور هند با 16 میلیون مهاجر و بعد از آن مکزیک با 12.5 میلیون مهاجر (غالباً ساکن آمریکا) کشورهای اصلی مهاجر فرست دنیا هستند. کشورهای روسیه و چین با جمعیت مهاجر بالغ بر 10 میلیون نفردر رتبه بعدی هستند.

کشور سوریه با داشتن جمعیت مهاجری بالغ بر 33 درصد از جمعیت کل کشور، بالاترین رتبه در زمینه نسبت مهاجر به کل جمعیت را دارد.

همچنین کشورهای قراقستان با 22 درصد، افغانستان با 14 درصد، اوکراین با 13 درصد، لهستان با 11 درصد، مکزیک با 10 درصد  بیشترین مهاجر به نسبت کل جمعیت را دارند. 7 درصد از کل جمعیت کشورهای روسیه و بریتانیا بشکل مهاجر ساکن خارج از کشور هستند.

نگاهی به نمودار و آمارها نشان می‌دهد، ایران در میان 15 کشور برتر در زمینه جمعیت بالای مهاجر قرار ندارد!

به تناسب، بوسنی و هرزگوین یک رکورد دارد: یک بوسنیایی در حال زندگی خارج از کشور به ازای دو ساکن در این کشور وجود دارد، یعنی یک سوم افراد متولد شده در بوسنی و هرزگوین مهاجرت کرده اند (شکل زیر). آلبانی در وضعیت مشابهی قرار دارد و همچنین در کیپ ورد، یک کشور ساحلی با کمترین منابع طبیعی همین شرایط حاکم است.

بعضی از کشورها هم دارای مهاجرفرستی و هم مهاجرپذیری هستند. بریتانیا یکی از همین کشورها است که 8.4 میلیون مهاجر تازه وارد و 4.7 میلیون مهاجر در سال 2015 داشتند. ایالات متحده تعداد قابل ملاحظه ای از مهاجرت‌کردگان (2.9 میلیون در سال 2015) دارد، اما این در مقایسه با تعداد تازه واردها 17 برابر کمتر است (48 میلیون در همان تاریخ).

تا همین اواخر، برخی از کشورها نسبت به مهاجرت، چه به داخل کور و چه به خارج، نسبتا بسته بودند. به طور نمونه ژاپن که مهاجرت کردگان کمی (فقط 1.7٪ از جمعیت آن در سال 2015) و تعداد کمی از تازه‌واردها (0.6٪) است.

تعداد مهاجران کمتر از 4 درصد جمعیت جهان است

به گفته سازمان ملل متحد ، در سال 2017 258 میلیون مهاجر وجود دارد که تنها یک اقلیت کوچک از جمعیت جهان (3.4 درصد) را تشکیل می دهند؛ اکثریت قریب به اتفاق مردم در کشورشان زندگی می کنند. نسبت مهاجران در دهه های اخیر کمی افزایش یافته است (30 سال پیش، در سال 1990، 2.9 درصد و 55 سال قبل، در سال 1965، 2.3 درصد بود). این احتمالا در 100 سال فقط کمی تغییر کرده است.