تشخیص سرطان در ۱۰ ثانیه با یک قلم

دانشمندان دستگاهی ابداع کرده‌اند که حین عمل جراحی به جراح در تشخیص بافت‌های سرطانی کمک می‌کند.

نوپانا به  نقل از آنا: تشخیص بافت‌های سرطانی و تمایز آن از بافت‌های سالم از کارهای مهم و ظریفی است که معمولا هنگام جراحی انجام می‌شود و دانشمندان پزشکی به طور دائم به دنبال فناوری‌های نوینی بوده‌اند که به جراحان کمک کند تا بافت‌های سالم را از سرطانی تشخیص دهند.

در سال‌ها پیش، محققان ترکیبات درخشانی را ابداع کرده بودند که باعث درخشان شدن سلول‌های سرطانی می‌شدند و چاقوهای جراحی هوشمندی که جراح را به طور صوتی و تصویری هدایت می‌کند. محققان دانشگاه تگزاس دستگاهی شبیه قلم تولید کرده‌اند که طی جراحی قادر است بافت‌های سرطانی را از بافت‌های سالم تشخیص دهد و احتمال موفقیت‌آمیز شدن فرآیند جراحی را افزایش می‌دهد. معمولا بیماران مبتلا به سرطان بعد از عمل جراحی نسبت به این موضوع نگران‌ هستند که جراح، تمام بافت‌های سرطانی را خارج کرده باشد.

اما با ساخت این دستگاه، جراح حتی آخرین آثار به جا مانده از بافت‌های سرطانی را نیز جدا می‌کند. تشخیص بافت‌های سالم و سرطان در فرآیند عمل جراحی از اهمیت بالایی برخوردار است و در حال حاضر جراحان از روشی موسوم به «آنالیز بخش منجمد» برای این کار استفاده می‌کنند.

از معایب این روش، زمان بیش از ۳۰ دقیقه‌ای است که نیاز است تا با این روش، پاتولوژیست بتواند نمونه‌های گرفته شده بیمار را بررسی کند. این مدت زمان ۳۰ دقیقه‌ای، بیمار را در معرض ابتلا به عفونت قرار می‌دهد و علاوه بر این، در ۱۰ تا ۲۰ درصد موارد هم نتیجه به دست آمده قابل اعتماد نیست.

اما دستگاه جدیدی که دانشمندان ابداع کرده‌اند، کار تشخیص بافت‌های سرطانی را با سرعت و دقت بالاتری انجام می‌دهد. این دستگاه ظاهری شبیه قلم دارد و با استفاده از یک نرم‌افزار، شاخص‌های زیستی انواع خاصی از سرطان را شناسایی کرده و آنها را در مقابل مجموعه‌ای از ۲۵۳ نمونه متشکل از بافت‌های سالم و سرطانی پستان، ریه، تیروئید و تخمدان بررسی می‌کند.

سلول‌های سرطانی وقتی خارج از کنترل رشد می‌کنند، دچار اختلال متابولیسمی می‌شوند. از آنجا که متابولیسم سلول‌های سرطانی با سلول‌های سالم متفاوت است، محققان با کمک دستگاه قلمی شکل مس‌پک (MasSpec) این سلول‌ها را استخراج و بررسی می‌کنند تا بتوانند ردپایی مولکولی از بافت به دست آورند.

دستگاه مس‌پک (MasSpec) کار تجزیه و تحلیل سلول‌ها را به سرعت و بدون آسیب واردکردن به بافت انجام می‌دهد. برای این کار کافی است دستگاه قلمی را مقابل بافت نگه داشت و با استفاده از یک پدال پایی، این روند را آغاز کرد.

این دستگاه افتادن یک قطره آب روی بافت را مشاهده می‌کند و به مولکول‌های کوچک امکان جذب داخل مایع را می‌دهد. سپس این آب وارد یک طیف‌سنج جرمی می‌شود که ابزاری با قابلیت تشخیص هزاران مولکول و تفسیر اثرات مولکولی سرطان‌های مختلف است. با اتمام این تجزیه و تحلیل، یک صفحه نمایشگر کامپیوتر متصل به طور خودکار و طی ۱۰ ثانیه، سالم یا سرطانی بودن بافت مورد آزمایش را اطلاع می‌دهد. این دستگاه به عنوان مثال، سرطان ریه را با دقت ۹۶ درصد شناسایی می‌کند.

(همچنین‌ بخوانید: مشاهده دندان‌های اصلاح شده پیش از جراحی)