استارت‌آپ، تنها راه‌حل خاورمیانه

کارآفرینی و راه‌اندازی استارت‌آپ‌ها، تنها راهبرد اقتصادی واقع‌گرایانه در شرایط امروز خاورمیانه است.

نوپانا به نقل از صمت: فعالان اقتصادی این عصر به این نتیجه رسیده‌اند که با تشکیل گروهی به بزرگی یک شرکت بزرگ نمی‌توان آنطور که باید به اهداف مورد نظر دست پیدا کرد؛ حتی اگر ۱۰ برابر سخت‌تر کار کنند، باز به آنچه در ذهن دارند نمی‌رسند.

در نتیجه فناوری آمد تا هزینه شکل‌گیری یک شرکت را پایین آورده و این مسئله ابتدای راه ورود استارت‌آپ‌ها به فرهنگ کسب‌وکار جهان بود. منطقه سیلیکون‌ولی در آمریکا از پیشتازان استارت‌آپ در دنیا است که کسب‌وکارهای نوپای زیادی در آن شکل گرفته، بزرگ شده و به درآمدهای میلیارد دلاری دست یافته است.

سیلیکون ولی اکنون یک‌سوم کل سرمایه‌گذاری‌ها در آمریکا را در خود جای داده و محل فعالیت شرکت‌های بزرگ های‌تک است که روزی همه کار خود را به ‌عنوان یک استارت‌آپ آغاز کردند. تا سال ۲۰۱۳ میلادی، حدود ۲۵هزار نفر به‌ عنوان کارمند در شرکت‌های حاضر در این منطقه کار می‌کردند.

روند رو به رشد استارت‌آپ‌ها در کشورهای OECD

نگاهی گذرا به روند استارت‌آپ‌ها در سال ۲۰۱۶میلادی، نشان می‌دهد احیای فعالیت‌های کارآفرینی توانسته به رشد اقتصادی کمک کند و بهره‌وری درازمدت در اقتصاد داشته باشد. این یعنی ارتباط مستقیم و مثبتی میان نرخ استارت‌آپ‌ها و رشد بهره‌وری وجود دارد.

گزارش سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه (OECD) نشان می‌دهد رشد در دوران پسابحران اقتصادی در آمریکا و اروپا بیش از هر چیز، مدیون تشکل‌های اقتصادی کوچک و متوسط یا همان SMEها بوده است. این گزارش همچنین شواهدی دارد که نشان می‌دهد شرکت‌های کوچک، چالش‌های بزرگتری نسبت به شرکت‌های بزرگ در ورود به بازار ایجاد می‌کنند.

سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه (OECD) یک سازمان اقتصادی بین دولتی، با ۳۵ عضو است که بیشتر آنها کشورهای توسعه‌یافته هستند و برخی دیگر از اقتصادهای نوظهور پیروی می‌کنند. این نهاد در سال ۱۹۶۰میلادی با هدف ایجاد انگیزه‌های اقتصادی و پیشرفت در این زمینه ایجاد شد و هنوز همچنان به‌کار خود ادامه می‌دهد.

گزارش سال گذشته میلادی سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه که با روشی تازه و با استفاده از داده‌های یکی از شبکه‌های اجتماعی این سازمان و بانک جهانی جمع‌آوری شد، نشان می‌دهد آینده روشنی در انتظار کارآفرینان جدیدی است که اکنون در شبکه‌های اجتماعی عضو هستند.

براساس گزارش سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه روند استارت‌آپ‌ها در بسیاری از کشورهای عضو این سازمان، همچنان به سطح سالهای پیش از بحران مالی جهان نرسیده است؛ اما این نرخ در کشورهایی چون کانادا، فرانسه، هلند، نروژ، سوئد و بریتانیا در پایان سال ۲۰۱۵ و آغاز سال ۲۰۱۶ میلادی نسبت به سالهای پیش از بحران بیشتر بود.

نرخ ورشکستگی استارت‌آپ‌ها در سال ۲۰۱۵ میلادی در کشورهایی چون آمریکا، ژاپن، کانادا، آلمان، برزیل و آفریقای جنوبی پایین‌تر از میزان پیش از بحران مالی جهانی شده، هرچند اتریش، فرانسه، هلند و نروژ آمار خوبی در این زمینه ثبت نکرده و از زمان پیش از بحران ورشکستگی، استارت‌آپ‌ها در آنها بیشتر شده است.

شرکت‌های کوچک به ‌طور معمول تنها به بازارهای همسایه خود صادرات دارند. برای نمونه، استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های کوچک اروپایی ۲۰ درصد صادرات خود را به کشورهای همسایه اختصاص داده‌اند، درحالی‌که تنها پنج درصد، روی صادرات به کشورهایی مانند چین و آمریکا حساب باز کرده‌اند.

ایجاد فرصت‌های صادراتی به بازارهای بیشتر و به ‌ویژه بازارهای نوظهور جدید و همچنین کمک به کسب‌وکارهای کوچک، در برداشتن موانع تجاری می‌تواند به کارآفرینی و رشد استارت‌آپ‌ها کمک کند.

استارت‌آپ در خاورمیانه

خاورمیانه این روزها بیشتر از هر زمان دیگری، جمعیت جوان دارد. این منطقه از جهان با میلیون‌ها جوان جویای کار، یک سرمایه بزرگ اقتصادی دارد که در عین ‌حال برای مقامات محلی چالش‌برانگیز است.

در حالی ‌که درصد بیکاری در این منطقه از جهان به ۲۴ درصد می‌رسد، زندگی در آن با تکیه بر منابع و خدمات به‌ عنوان مهره‌های محرک اقتصای جریان دارد. این منابع پایدار نیستند و این را همه می‌دانند.

براساس گزارشی تازه که با عنوان «نیروی کار راهبری خاورمیانه» منتشر شده، تنها راهِ گذر از این مرحله برای خاورمیانه، کارآفرینی است. در واقع کارآفرینی و راه‌اندازی استارت‌آپ‌ها، تنها راهبرد اقتصادی واقع‌گرایانه در شرایط امروز خاورمیانه است.

این گزارش یک نوع راهنما برای سیاست‌گذاران این کشورها است و بر کم‌هزینه بودن و بهره‌وری استارت‌آپ‌ها در شرایط اقتصاد امروز جهان تأکید دارد. این گزارش به پژوهش انجام‌ شده وب‌سایت Wamda اشاره کرده و می‌گوید در 10 استارت‌آپ جدید و موفق در خاورمیانه، در ارزیابی جدید، بیش از ۱/۴ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری شده و این شرکت‌های استارت‌آپی توانسته‌اند به طور مستقیم ۲۵۰۰ شغل در این کشورها ایجاد کنند.

این آمار مربوط به کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا است. در خاورمیانه از دوبی به‌عنوان شهری نام می‌برند که می‌تواند هاب منطقه‌ای در زمینه ایجاد استارت‌آپ‌ها باشد؛ سرمایه‌های زیادی در این بخش را از آن خود کرده و پیشرفت‌های بزرگی، حاصل کند.

(این پرونده ویژه را نیز بخوانید: رقبای منطقه‌ای استارت‌آپ‌های ایرانی را بشناسید)
(همچنین درباره این موضوع بخوانید: مشکلات مشترک کسب‌وکارهای خاورمیانه)
(این خبر را نیز مطالعه کنید: پیشرفت جایگاه جهانی ایران در عرصه علم و فناوری)